TETRA zdobywa Europę
- Adam Urbanek,
- 06.01.2003
Niezwykle ważną cechą systemu trankingowego TETRA w sytuacjach kryzysowych jest elastyczne dostosowywanie pojemności i przepływności kanałów w czasie rzeczywistym do aktualnych potrzeb użytkowników. Wiąże się to z jednoczesną koordynacją wielu działań operacyjnych jednostek i zespołów różnych służb publicznych. W takich sytuacjach sprawne funkcjonowanie systemu (bez wzajemnego blokowania kanałów) ma zasadnicze znaczenie dla prowadzenia akcji. Jest to możliwe dzięki ustaleniu priorytetów połączeń poszczególnych użytkowników, odpowiedniemu limitowaniu czasu trwania poszczególnych połączeń oraz możliwości przydzielania zmiennej liczby szczelin do konkretnego połączenia (zmiana przepływności). Drugą istotną cechą standardu TETRA jest możliwość tworzenia grupowych połączeń rozmównych, za pomocą których uczestnicy wydzielonej, chociaż rozproszonej, grupy operacyjnej mogą się porozumiewać jednocześnie, jakby korzystali z jednego kanału komunikacyjnego.
W standardzie TETRA zdefiniowano trzy klasy usług o wzrastającym poziomie bezpieczeństwa. W klasie 1 (Clear Mode) w ogóle nie stosuje się szyfrowania, a identyfikacja jest opcjonalna. W klasie 2 (SCK Mode) szyfruje się kluczem statycznym SCK (Static Cipher Key). Najwyższy poziom utajnienia daje klasa 3 (DCK Mode): informacje szyfruje się kluczami dynamicznymi (DCK, CCK, GCK, MGCK), a identyfikacja jest obligatoryjna.
Przyjmuje się, że typowy pojedynczy (wyspowy) system TETRA może objąć od 100 do 100 tys. użytkowników, natomiast pokrycie powierzchniowe w zasięgu jednej stacji bazowej (komórki) może wynieść od 50 km2 do terenu całego kraju. Działanie sieci na tak dużych obszarach wymaga wielu wzajemnie połączonych węzłów SCN (Switching Control Mode), sterujących pracą poszczególnych stacji bazowych BS (Basic Station) w terenie. Z producentów stacjonarnej infrastruktury systemu TETRA najwięcej urządzeń komunikacyjnych do aplikacji cywilnych (pasmo 410-430 MHz) dostarczają: ETELM, Motorola, Nokia, OTE/Marconi, Rohde&Schwarz, Siemens ICM, Simoco/Frequentis oraz Tait. Oddzielna i liczniejsza grupa to firmy produkujące radiotelefony pasma cywilnego: Cleartone, DeTeWe, ICOM, Kenwood, Maxon, Motorola, Nokia, OTE/Marconi, Siemens ICM, Simoco i Tait.
Zarz±dzanie taborem transportowym w systemie ELETTRA (TETRA) |
Cywilny system miejskiej łączności dyspozytorskiej o tak dużej pojemności został zaprojektowany na jednolitej radiowej infrastrukturze komunikacyjnej, w celu zapewnienia łatwej współpracy służb porządkowych i publicznych miasta: Straży Miejskiej, Wydziału Transportu Urzędu Miasta oraz miejskiej komunikacji tramwajowej i autobusowej.
W dalszej kolejności przewiduje się włączenie do systemu służb ratujących życie, czyli Straży Pożarnej, Straży Miejskiej i Służb Ratownictwa Medycznego, a w sytuacjach kryzysowych - Centrum Zarządzania Kryzysowego.
Ważną cechą systemu jest możliwość utworzenia bezpośredniej łączności radiowej, gwarantującej stałą współpracę wszystkich miejskich służb bezpieczeństwa i transportu publicznego i sprawne prowadzenie akcji ratunkowych. System ma również przyspieszyć podejmowanie decyzji w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń, za pośrednictwem już istniejącego i wyposażonego w odpowiedni sprzęt radiokomunikacyjny Centrum Zarządzania Kryzysowego. Cyfrowa transmisja TETRY pozwala bowiem nie tylko na przesyłanie w systemie głosu, ale także danych, map i obrazów - informujących na bieżąco o stanie konkretnych zagrożeń (kolizje, pożary, powodzie). Ma to w rezultacie zapewnić mieszkańcom Wrocławia większego bezpieczeństwo, którego zabrakło (między innymi z powodu fatalnej komunikacji) w czasie wielkiej powodzi w 1997 r.
System zainstalowano na platformie trankingowej ELETTRA firmy Marconi, zgodnej z europejskim standardem TETRA, z zastosowaniem radiotelefonów Motoroli klasy MTM i MTP (pasmo górne standardu). Wszystkie istotne moduły centralnego węzła sterującego ELETTRA SCN (Switching Control Node) zostały podwojone (zasilanie, systemy sterowania przełączaniem, przetwarzanie i łącza), wraz z redundancją zasilania stacji bazowej zainstalowanej na najwyższym kominie elektrociepłowni miejskiej.
Wstępnie dla systemu przydzielono cztery radiowe kanały częstotliwościowe (TETRA czterokanałowa). Zapewnia to jednoczesną łączność w 16 kanałach komunikacyjnych standardu (15 dla użytkowników i jeden systemowy) w radiowym paśmie komercyjnym 2x10 MHz o zakresie 410-430 MHz.
Projektowaniem i uruchomieniem infrastruktury TETRA dla wrocławskiego programu "Bezpieczne Miasto" zajęła się poznańska firm Emax SA. Za dostawę odpowiednich radiotelefonów Motoroli odpowiadała firma Aksel z Bielska, a za wdrażanie pierwszych aplikacji dla wrocławskiej komunikacji miejskiej - dział informatyki MPK. Wstępne koszty zainstalowania systemu TETRA dla Wrocławia oszacowano na co najmniej 11 mln złotych.