Szerokopasmowe systemy dostępowe

Technika asymetrycznych cyfrowych łączy abonenckich w tradycyjnej abonenckiej sieci miedzianej umożliwia przesyłanie za pośrednictwem pary miedzianej sygnałów cyfrowych o przepływnościach:

  • do abonenta od 1,5 do 8 Mb/s

  • do centrali od 16 do 640 kb/s.
Niesymetryczność powyższych strumieni cyfrowych wynika z faktu, że większość usług jest związana z dystrybucją sygnału do abonenta, sygnał cyfrowy zaś od abonenta do centrali jest związany z interaktywnością usługi (jej zamawianie, płatności itp.). Technika ADSL jest uważana za etap przejściowy, zanim powszechne stanie się okablowanie światłowodowe do abonenta. Istniejącymi kablami miedzianymi, w zależności od przekroju żył, można przesłać sygnał do abonenta oddalonego nawet do 4,5 km. Istnieje oczywiście zależność pomiędzy przepływnością sygnału a możliwym zasięgiem transmisji. Medium transmisyjne w sieciach hybrydowych nie ogranicza się do miedzianej pary abonenckiej – powszechnie stosuje się kable współosiowe i światłowody (nie wyłączając techniki bezprzewodowej), upowszechniając w istotny sposób usługi szerokopasmowe.

Cyfrowa linia abonencka o bardzo dużej przepływności (VDSL)

Cyfrowa linia abonencka o bardzo dużej przepływności (VDSL – Very High Speed Digital Subscriber Line) służy do bardzo szybkiej transmisji danych przez krótkie odcinki telefonicznych kabli miedzianych z szybkością uzależnioną od długości danego kabla. Maksymalna prędkość transmisji w kierunku abonenta wynosi od 51 do 55 Mb/s na odcinkach o długości do 300 m. Możliwa jest też transmisja z prędkością 13 Mb/s na odcinkach o długości nie przekraczającej 1500 m. W przeciwnym kierunku transmisja jest wolniejsza (asymetria jak w ADSL) i jej szybkość waha się w zakresie od l,6 do 2,3 Mb/s. System VDSL – dzięki podziałowi pasma w dziedzinie częstotliwości (podobnie jak w systemie ADSL) – umożliwia jednoczesną transmisję telefonicznych sygnałów analogowych (POTS), cyfrowych ISDN oraz świadczenie usług szerokopasmowych (kanały: upstream i downstream).

Światłowodowe systemy dostępowe

Rosnące zapotrzebowanie na szerokopasmowe usługi transmisji danych wymagało opracowania światłowodowej sieci dostępowej (OAN – Optical Access Network). O celowości takiego postępowania zadecydowały zalety światłowodów. Jedno włókno światłowodowe zapewnia bardzo dużą przepustowość. Ograniczenia, jak na razie, to elektroniczne i optyczne urządzenia współpracujące, a nie samo włókno. Światłowody są nieczułe na zakłócenia elektromagnetyczne pochodzące na przykład od sieci energetycznych, silników elektrycznych, wyładowań atmosferycznych, same też nie wywołują prawie żadnych zakłóceń. Tym samym niezwykle trudny jest podsłuch danych przesyłanych przez światłowody. Obecnie większość łączy międzycentralowych to łącza światłowodowe. Jednym z najdroższych elementów sieci telekomunikacyjnej jest połączenie między centralą i użytkownikiem końcowym. Wydaje się, iż wymienione wyżej cechy techniki światłowodowej oraz postępujący spadek cen światłowodów i urządzeń współpracujących spowodują, iż technika ta zacznie także być stosowana w sieciach dostępowych.

Szerokopasmowe systemy dostępowe

Rys. 8. Światłowodowy system dostępowy w układzie punkt-punkt

Sieci dostępowe z zastosowaniem światłowodów (FITL – Fibre In The Loop) wychodzą naprzeciw stale rosnącym wymaganiom stawianym operatorom publicznych sieci telekomunikacyjnych. Oprócz zapewnienia podstawowych usług telekomunikacyjnych, takich jak łączność telefoniczna, coraz więcej mówi się o możliwości świadczenia usług wykraczających poza podstawowy zakres. Mowa tu między innymi o usługach multimedialnych, takich jak wideo na żądanie, tele- i wideokonferencje, wideotelefon, szybki dostęp do sieci Internet, wirtualne sieci LAN, transmisja cyfrowa dźwięku o jakości CD, elektroniczne zakupy i inne.

Zadaniem sieci OAN jest przenoszenie usług w sposób przezroczysty pomiędzy węzłem udostępnienia usług i abonentem. Sieć składa się z jednostki centralowej (OLT – Optical Line Termination) oraz jednostki wyniesionej (ONU – Optical Network Unit). Dodatkowe elementy mogą wchodzić w skład dystrybucyjnej sieci światłowodowej (ODN – Optical Distribution Network), jak to pokazano na rysunku 8.

Szerokopasmowe systemy dostępowe

Rys. 9. Światłowodowy system dostępowy w układzie punkt-wiele punktów

System FITL składa się z następujących elementów (rys. 9):

  • jednostki centralowej, pełniącej funkcję zakończenia linii światłowodowej (OLT – Optical Line Termination);

  • optycznej sieci dystrybucyjnej (ODN – Optical Distribution Network);

  • jednostek wyniesionych (ONU – Optical Network Unit);

  • aktywnych węzłów rozdzielających (ODT – Optical Distant Terminator);

  • urządzeń dopasowujących (AU – Adapter Unit).
Elementy te pełnią określone funkcje w systemie dostępowym. Zadaniem jednostki centralowej OLT jest przenoszenie usług w sposób przezroczysty pomiędzy węzłem udostępniania usług i odpowiednią jednostką wyniesioną. OLT realizuje przenoszenie usług do węzłów pracujących z komutacją połączeń (central) i z komutacją pakietów (ruter). Jest to również element, w którym są realizowane koncentracja (sumowanie) i przetwarzanie ruchu. Od pracy tego elementu zależy w dużym stopniu sprawność sieci dostępowej. Szczególnie ważny jest sposób współpracy OLT z węzłem udostępniania usług dla POTS i ISDN BRA i PRA (usługi z komutacją połączeń), który jest realizowany poprzez interfejsy V5.1 lub V5.2.


TOP 200