Szerokopasmowe systemy dostępowe

Zapewnienie dotychczasowemu abonentowi cyfrowego dostępu do sieci telefonicznej jest ostatnim etapem przejścia do sieci ISDN (Integrated Services Digital Network), czyli kolejnej generacji sieci powszechnej. Tak więc genezą sieci ISDN było usunięcie ostatniego ogniwa analogowego w sieci telefonicznej, ale pod warunkiem wykorzystania dotychczasowych łączy abonenckich jako medium transmisyjnego zapewniającego podstawowe usługi w nowej sieci. Sieć ta jest w pełni zintegrowaną – na bazie cyfrowej – siecią telekomunikacyjną, w której możliwe jest świadczenie wielu usług dostępnych dotychczas tylko w sieciach dedykowanych (np. pakietowych).

Technika ISDN opiera się na kanale o przepustowości 64 kb/s (standard PCM). Jest to pasmo wystarczające do transmisji sygnałów fonicznych i jednocześnie zapewniające znaczne zwiększenie prędkości transmisji danych cyfrowych w stosunku do transmisji opartych na modemach.

Użytkownicy ISDN uzyskują dostęp do sieci przez standardowe styki (punkty dostępu), a ich informacje są transmitowane w kanałach oznaczanych jako B i D. Dwukierunkowy kanał B, o przepustowości 64 kb/s, umożliwia transmisję dowolnej informacji w postaci cyfrowej. Kanał D może mieć przepustowość 16 lub 64 kb/s. Jest on wykorzystywany do celów sygnalizacji i służy obsłudze kanałów B. Może on być również wykorzystany do tzw. wolnej transmisji danych. Transmisja informacji w kanale D odbywa się na zasadzie komutacji pakietów i jest całkowicie niezależna od sposobu wykorzystania kanałów B.

Sieć ISDN została stworzona w celu świadczenia powszechnych, zintegrowanych usług telekomunikacyjnych (telefonia, teletekst, wideotekst, transmisja danych itp.). Zintegrowane są również techniki realizacji świadczonych usług (cyfrowa komutacja i cyfrowa transmisja). Główną integrującą cechą, charakterystyczną dla sieci ISDN, jest operowanie ograniczoną liczbą typowych styków użytkownika w sieci abonenckiej i rodzajów punktów dostępu do tej sieci.

Dotychczas zdefiniowano dwa rodzaje punktów dostępu użytkownika do sieci ISDN: dostęp (styk) podstawowy BRA (Basic Rate Access) oraz pierwotny PRA (Primary Rate Access).

BRA udostępnia dwa kanały B i jeden kanał D, określane łącznie jako 2B+D. BRA opiera się na dotychczasowym łączu abonenckim. Dostęp podstawowy umożliwia abonentom używanie dostępnego pasma w dowolnej kombinacji (2×64 kb/s+16 kb/s=144 kb/s). Najbardziej typowa konfiguracja dostępu podstawowego umożliwia podłączenie po stronie użytkownika jednocześnie 8 urządzeń końcowych. Mogą to być urządzenia realizujące różne usługi, np. telefon, faks, komputer PC, drukarka itp.

Dostęp pierwotny (PRA) jest oparty na wielokrotności kanału B i poszerzonym do przepustowości 64 kb/s kanale D. W przypadku standardu europejskiego sumaryczne pasmo udostępnione w tym dostępie wnosi 30B+D64. Również dla tego styku sumaryczne pasmo (30×64 kb/s+64 kb/s=1984 kb/s) może być wykorzystywane w różnych kombinacjach, w zależności od wymaganej przez dane usługi przepływności. Dostęp PRA jest stosowany najczęściej przez użytkowników wyposażonych w centrale abonenckie (ISDN PABX).

Zarówno BRA, jak i PRA są obsługiwane przez taki sam protokół asynchroniczny oparty na protokole X.25.

O skoku jakościowym możliwości sygnalizacyjnych sieci ISDN może świadczyć porównanie szybkości transmisji w kanale sygnalizacyjnym systemu PCM 30/32 (500 b/s) i 16 kb/s w sieci ISDN. Kanał D jako kanał transmisji asynchronicznej jest kompatybilny z systemem sygnalizacji (SS7). Stanowi to podstawę realizacji nowych, różnorodnych usług asynchronicznych.

Szerokopasmowe systemy dostępowe

Rys. 3. Przykładowe zastosowanie sieci ISDN

Szerokopasmowe systemy dostępowe

Rys. 4. Obszary, na których są realizowane usługi bazowe i teleusługi

Dziedziną, w której sieć ISDN znalazła szerokie zastosowanie od początku swego istnienia, jest transmisja danych. Przykładowo dla dostępu BRA przy wykorzystaniu obu kanałów B można uzyskać przepustowość 128 kb/s. Docelowe możliwości sieci ISDN to korzystanie z sieci lokalnych i tworzenie kompleksowych sieci rozległych (rys. 3).

Ewolucyjny charakter przejścia (upgrade) od klasycznej sieci telefonicznej do sieci ISDN podkreślają:

  • wykorzystanie w dostępie podstawowym dotychczasowych łączy abonenckich

  • oparcie na sieci IDN

  • każdy komputer PC jest potencjalnym terminalem ISDN.
Obecnie można stwierdzić, że ISDN jest w pełni dojrzałą techniką, z bogatą ofertą produktów, rozwiązań i usług z zakresu od 64 kb/s do 2 Mb/s. Główne zalety sieci ISDN z punktu widzenia użytkownika to:

  • bezpośredni dostęp cyfrowy do sieci (eliminacja konwersji C/A i A/C oraz modemów);

  • możliwość utworzenia trzech jednoczesnych połączeń: transmisja danych (B1), przesyłanie faksów (B2), przesłanie miniwiadomości (D);

  • możliwość agregacji przepustowości kanałów B (wideofonia – 2B);

  • jednolita obsługa różnych postaci informacji (proste funkcje sterowania połączeniami i korzystania z usług);

  • szeroki zestaw usług dodatkowych (większy niż w wielu PABX);

  • normalizacja systemu (obecnie realizuje się pełną standaryzację na szczeblu międzynarodowym);

  • uniwersalne interfejsy;

  • dostęp do Internetu na skalę masową.

TOP 200