Nowa sytuacja w sferze polityki, gospodarki, cywilizacji czy kultury rodzi nowe potrzeby i oczekiwania obywateli pod adresem państwa i jego struktur. Przedsiębiorcy i mieszkańcy spodziewają się, że państwo będzie ich wspierać w radzeniu sobie z zadaniami stawianymi przed nimi przez współczesny świat. Zwiększa się konkurencyjność na światowych rynkach, firmy muszą być coraz bardziej innowacyjne, by mogły sprostać warunkom rywalizacji. Przedstawiciele świata biznesu chcieliby więc, aby administracja państwowa stwarzała im warunki jak najbardziej sprzyjające rozwojowi i skutecznemu konkurowaniu z innymi.

Coraz bardziej cenionym zasobem staje się wiedza. Obywatele chcieliby więc mieć możliwości jak najlepszego kształcenia swoich dzieci i dokształcania się samemu. Czy współczesna administracja jest rzeczywiście w stanie odpowiedzieć w satysfakcjonujący sposób na te i podobne oczekiwania ze strony społeczeństwa? Czy tworzenie e-gov zostało rzeczywiście poprzedzone rozpoznaniem potrzeb obywateli i możliwości ich zaspokojenia w kontekście przysługujących dzisiaj państwu kompetencji i możliwości działania?

W coraz większym zakresie cechą współczesnego człowieka staje się mobilność. Ludzie chcieliby, aby administracja w jak największym stopniu ułatwiała im ciągłe przebywanie w drodze. Czy rzeczywiście jednak chodzi w pierwszym rzędzie o stworzenie możliwości załatwiania spraw w urzędzie na odległość z każdego miejsca i o każdym czasie? Czy nie bardziej oczekiwane są działania na rzecz bezpieczeństwa podróżowania (w komunikacji samochodowej, lotniczej czy kolejowej) i możliwości łatwego, a także bezpiecznego komunikowania się z bliskimi lub współpracownikami (potrzebna jest przede wszystkim rozwinięta i stabilna infrastruktura telekomunikacyjna)? Czy nie bardziej oczekiwany jest dostęp do rzetelnych i obszernych danych o sytuacji w miejscach, do których się udajemy? Działania w tym zakresie wymagają nie tylko zastosowania zaawansowanych narzędzi informatycznych, lecz także odpowiedniej organizacji oraz integracji działań służb i instytucji państwowych, często na płaszczyźnie międzynarodowej.

Zintegrowane procesy i usługi

Według przedstawicieli IBM Institute for Business Value, elektroniczna administracja stanowi jedynie przejściowy etap na drodze dostosowywania struktur państwa do współczesnych wyzwań i warunków działania. Stanem docelowym jest "administracja na żądanie". Podstawowym wyróżnikiem tego stadium rozwoju organów państwa ma być kompleksowa integracja działalności wszystkich instytucji, urzędów i organizacji państwowych oraz współpracujących z nimi podmiotów spoza sfery publicznej, np. firm świadczących usługi czy dostarczających rozwiązania technologiczne. Administracja powinna bowiem koncentrować się na kluczowych dla siebie obszarach działalności - tych, w których ma doświadczenie i wiedzę. Reszta zadań powinna być powierzana partnerom strategicznym.

"Administracja na żądanie" ma być oparta na procesach umożliwiających współdzielenie zasobów i informacji, a także wiedzy między poszczególnymi organizacjami i instytucjami. To pozwoli organom państwa na szybkie identyfikowanie potrzeb obywateli, przedsiębiorstw, pracowników, polityków czy innych instytucji państwowych i szybkie reagowanie na nie. Ustawiczna zmienność środowiska politycznego czy gospodarczego jest jednym z podstawowych, najważniejszych wyznaczników sytuacji we współczesnym świecie. Administracja musi umieć radzić sobie z tymi zmianami.

Integracja działań całej administracji w ramach jednego systemu ma ułatwić także współdziałanie organów państwa na różnych szczeblach. Władze lokalne są np. odpowiedzialne za świadczenie usług obywatelom i przedsiębiorcom w wielu dziedzinach, w których prawo jest ustanawiane centralnie. Taka sytuacja wymaga dobrych relacji między różnymi strukturami państwa. Dzięki temu łatwiejsze ma stać się również poradzenie sobie przez państwo z rosnącą presją na coraz szersze wykorzystanie technik informacyjnych w sektorze publicznym przy jednoczesnej konieczności redukcji wydatków publicznych w związku z kryzysem gospodarczym. Możliwość monitorowania budżetu w skali całego państwa zwiększa szanse na skuteczne nim zarządzanie.

Wielu specjalistów od zarządzania, jak również przedstawicieli administracji i branży IT uważa, iż skutecznym sposobem poradzenia sobie z zadaniami stojącymi przed współczesnym państwem będzie wykorzystanie architektury korporacyjnej (Enterprise Architecture) w administracji. Tutaj znowu kluczowym pojęciem jest ścisła integracja działań różnych składników i członów systemu administracji państwowej. Poszczególne jednostki i organizacje powinny współpracować z sobą w celu realizacji zadań i celów całej administracji państwa.

Architektura korporacyjna dotyczy strategicznego wykorzystania technik informacyjnych, zintegrowania rozwoju organizacji wraz z rozwojem systemów teleinformatycznych. "Implementując i modernizując swoje systemy informatyczne, administracja publiczna musi zastosować zintegrowane podejście - wykraczające poza ramy samego IT i obejmujące wszystkie aspekty jej funkcjonowania" - twierdzi John Gotze, ekspert ds. e-government oraz architektury korporacyjnej w National IT and Telecom Agency w Kopenhadze (cytat za serwisem internetowym eGov). Efektem tych działań ma być stworzenie architektury zorientowanej na usługi. W konsekwencji administracja państwowa będzie mogła lepiej, efektywniej zaspokajać zmieniające się potrzeby obywateli i przedsiębiorców. Firmy muszą ulegać przekształceniom, aby móc dostosowywać się do dynamicznie zmieniających się warunków ekonomicznych i wymogów rynku. Organy państwa powinny w tym oferować wsparcie. Tak samo jak powinny wspierać obywateli, którym przyszło żyć w bardzo zmiennych, niestabilnych warunkach.