Technologia pakietowa GPRS
-
- Adam Urbanek,
- 03.02.2000
Na wystawie Telecom ‘99 w Genewie problem szybkiego i łatwego dostępu do Internetu z terminali przenośnych zdominował prezentacje rozwiązań bezprzewodowych sieci telekomunikacyjnych. Wszechstronne zainteresowanie budzi pakietowa transmisja danych GPRS, zwiększająca szybkość dostępu do usług internetowych IP typowo w zakresie od 72,4 kb/s do 115 kb/s, a niekiedy nawet do 171,2 kb/s. Stanowi to pierwszy krok w kierunku bezprzewodowej łączności globalnej IMT-2000 (UMTS).
Na wystawie Telecom ‘99 w Genewie problem szybkiego i łatwego dostępu do Internetu z terminali przenośnych zdominował prezentacje rozwiązań bezprzewodowych sieci telekomunikacyjnych. Wszechstronne zainteresowanie budzi pakietowa transmisja danych GPRS, zwiększająca szybkość dostępu do usług internetowych IP typowo w zakresie od 72,4 kb/s do 115 kb/s, a niekiedy nawet do 171,2 kb/s. Stanowi to pierwszy krok w kierunku bezprzewodowej łączności globalnej IMT-2000 (UMTS).

Liczba abonentów GSM na świecie
Jeszcze do niedawna jedynym sposobem przekazu danych cyfrowych przez sieci komórkowe standardu GSM była transmisja danych z komutacją kanałów (łączy), standardowo ograniczona do szybkości 9,6 kb/s (standard V.32), uzyskiwanej w dobrych łączach radiowych ze stopą błędu nie gorszą niż 10-3. W niektórych, raczej rzadko spotykanych sytuacjach, dzięki specjalnym modyfikacjom dotyczącym kodowania protekcyjnego, jest możliwe uzyskiwanie przepływności transmisji danych przez taką sieć maksymalnie z szybkością 14,4 kb/s - zgodną ze standardem V.32 bis. Do tej pory stanowiło to wystarczającą przepływność w realizacji usług, takich jak: telefaks (faksymile), poczta elektroniczna i głosowa, wideoteks, telemetria czy nadzór obrazowy prowadzony kanałami rozmównymi. Nie sprawdzało się jednak w zastosowaniach cyfrowych typu ISDN (Integrated Services Digital Network) oraz przy aktywnym dostępie użytkowników z terminali ruchomych do sieci Internetu.
A zapotrzebowanie na bezprzewodowy transport danych przez sieci internetowe jest coraz większe i nic nie wskazuje na to, aby ta tendencja zmieniła się w najbliższych latach. Wręcz przeciwnie - jesteśmy świadkami szybko narastającej ekspansji Internetu, w którym liczba abonentów już przekracza 100 mln i wykładniczo rośnie. Każdego miesiąca po Internet sięga 18 mln nowych użytkowników, a trafik internetowy podwaja się co sześć miesięcy. Samo zjawisko staje się drugim, po telefonii komórkowej GSM, wydarzeniem telekomunikacyjnym upływającego tysiąclecia, a jest to dopiero początek zmian zachodzących w tym środowisku.
Penetracja Internetu przez użytkowników sieci ruchomych sięga obecnie około 5 proc., a według przewidywań Telecom osiągnie 20 proc. w 2003 r. Zgodnie z wieloma prognozami (Ovum 1998 r.) znaczenie finansowe transmisji danych będzie stale narastać w ciągu najbliższych kilku lat, przynosząc w 2002 r. 11 proc. ogólnego dochodu z przekazów uzyskiwanych w telekomunikacji, jest więc o co walczyć już teraz.
Komunikacja w standardzie GPRS jest pierwszym etapem wdrażania pakietowej transmisji danych przez sieci komórkowe GSM, transmisji opartej na protokole internetowym IP. Transmisja pakietowa GPRS używa sieci komórkowej wyłącznie podczas fizycznego przesyłania pakietów z danymi; inaczej niż w tradycyjnych łączach GSM z komutacją kanałów, gdzie strumień danych jest transportowany w sposób ciągły przez stałe (trwałe) połączenie między abonentami w czasie trwania rozmowy. Pakietowy sposób przesyłania informacji oznacza, że użytkownicy mogą być połączeni z Internetem przez cały dzień, a wysyłać i odbierać dane tylko wtedy, kiedy zachodzi potrzeba. Taki sposób łączenia ma dwie konsekwencje: pomija krytyczny pod względem czasu i zawodny proces łączenia się z Internetem oraz wykorzystuje sieć wyłącznie podczas transmisji.
W rezultacie użytkownik nie ponosi kosztów transmitowania ciszy.
Niedogodność ta była jednym z powodów opracowania w ETSI (począwszy od 1992 r.) kolejnego standardu uniwersalnej łączności bezprzewodowej GPRS (General Packet Radio Service), promowanej obecnie w ramach standardu komórkowego GSM faza 2+, i umożliwiającej transmisję danych w trybie komutacji pakietów. Pakietowa komunikacja w tym standardzie pozwala na bardziej efektywne wykorzystanie dostępnego pasma radiowego przez statystyczne multipleksowanie jednego kanału fizycznego, dzięki czemu użytkownicy komórkowi mogą uzyskiwać większą przepływność, korzystając z tych samych połączeń i zasobów radiowych.