REGON

Rejestr podmiotów gospodarki narodowej REGON, prowadzony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sposób zinformatyzowany, jest traktowany na równi z PESELEM. Również REGON dotychczas nie miał właściwego umocowania prawnego - rejestr powstał na mocy zarządzenia prezesa GUS, zgodnie z wymogami ustawy o statystyce publicznej. Pod koniec sierpnia weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej. GUS prowadzi bazę danych, zawierającą ogólnokrajowy zbiór podmiotów wpisanych do rejestrów, i zarządza systemem informatycznym tworzenia i aktualizacji rejestru podmiotów.

Informacje w rejestrze obejmują nazwę przedsiębiorcy, imiona, nazwiska, identyfikator ewidencji ludności PESEL - w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą; dane adresowe, formę własności, rodzaj wykonywanej działalności oraz jej formę organizacyjną, datę powstania podmiotu, nazwę organu rejestrowego tworzącego podmiot oraz numer pozycji, pod którą został wpisany, a także liczbę pracujących. Identyfikator składa się z 9 cyfr (podmioty zależne mają REGON z 14 cyfr), które nie mogą mieć ukrytego lub jawnego charakteru określającego pewne cechy podmiotu, przy czym pierwszych osiem stanowi liczbę porządkową, ostatnia - cyfrę kontrolną.

Rozporządzenie określa zasady wymiany informacji między GUS a Centralną Informacją Krajowego Rejestru Sądowego, Krajową Ewidencją Podatników, a także bazą Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS. Wyciąg danych z rejestru REGON zasili m.in. Centralny Rejestr Płatników.

Relacje REGON z Centralną Informacją Krajowego Rejestru Sądowego wymagają dłuższego komentarza. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym stanowi, że rejestr składa się z: 1) rejestru przedsiębiorców, 2) rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej, 3) rejestru dłużników niewypłacalnych. Zgodnie z zapisem ustawowym, rejestr prowadzą w systemie informatycznym sądy rejonowe, mające siedzibę w miastach, będących siedzibą wojewody, i obejmujące działalnością obszary województwa, zwane "sądami rejestrowymi". W rezultacie ma powstać Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego, której zadaniem jest utworzenie i eksploatacja połączeń Rejestru w systemie informatycznym oraz prowadzenie zbioru informacji Rejestru i udzielanie z niego informacji.

Skoro Krajowy Rejestr Sądowy i jego Centralna Informacja mają właściwie przejąć większość zadań REGON, dlaczego w ustawie o KRS i nowym rozporządzeniu o REGON ta ewidencja nie została zlikwidowana? To pytanie pozostaje bez odpowiedzi, ponieważ i GUS, i Ministerstwo Finansów wskazują, że taka możliwość istnieje.

Krzysztof Kowalski, odpowiedzialny w GUS za REGON i TERYT, ubolewa, że liczba błędnych danych w bazie REGON wynosi ok. 20%. Przyczyna leży po stronie "zapominalskich" przedsiębiorców, którzy zarzuciwszy działalność, nie informują o tym GUS, mimo że są zobowiązani ustawą o statystyce publicznej dokonywać zgłoszeń w ciągu 14 dni. Gdy ją wznawiają, niezgodnie z prawem otrzymują nowy numer.

TERYT

W przypadku tej ewidencji sprawa wydawałaby się prosta, gdyby nie kończące się prace nad rozporządzeniem Rady Ministrów o ustanowieniu Krajowego Systemu Informacji o Terenie (KSIT), który w formie bazy GIS obejmie wszystkie dane TERYTU. Oznacza to, że będą współistniały obok siebie dwa prawie identyczne systemy, zarządzane tylko przed dwie różne instytucje: Głównego Geodetę Kraju i GUS.