Wideokonferencje na co dzień

W latach 90. nie przypuszczano nawet, że w ogóle będzie możliwe przesyłanie na odległość obrazów dobrej jakości za pomocą zwykłego łącza z jedną parą kabli miedzianych - takich samych jak w tradycyjnej linii telefonicznej. Dzisiaj połączenia wideofoniczne można uruchamiać z domu za pomocą dowolnego komputera wyposażonego w odpowiednie oprogramowanie i bez jakiegokolwiek angażowania operatora czy administratora sieci. Sesje wideokonferencyjne można teraz zestawiać zarówno poprzez tradycyjne linie telefoniczne czy cyfrowe ISDN BRA (128 kb/s), jak i za pośrednictwem internetu oraz sieci optycznych LAN/MAN. Powszechnie akceptowaną jakość przekazów audiowizualnych uzyskuje się przez kanały cyfrowe o przepływności 384 kb/s, osiąganą w łączach dostępu podstawowego ISDN PRA (Primary Rate Access).

Systemy wideokonferencyjne pozwalają na przesyłanie obrazu ruchomego z szybkością nie mniejszą niż 30 obrazów/s, a niekiedy nawet 50 obrazów/s, a więc o parametrach lepszych niż w analogowych transmisjach telewizyjnych (25 klatek/s). W celu uzyskania wyższej rozdzielczości obrazu - niezbędnej w zastosowaniach specjalnych - korzysta się z kanałów cyfrowych o przepływności sięgającej 2 Mb/s (1920 kb/s dla ISDN), a niekiedy nawet wyższej. Do obsługi seansów telekonferencyjnych stosuje się standard H.323 (ISDN), który w sieciach czasu rzeczywistego jest stopniowo wypierany przez bardziej wydajny protokół sygnalizacyjny SIP (Session Initiation Protocol).

Do najczęściej używanych sesji należą: telemedycyna z możliwością zdalnej diagnostyki i konsultacji online ze specjalistami, zdalne nauczanie, zwłaszcza na terenach rozległych oraz systemy obsługi klientów (operacje bankowe i porady bezpośrednie) z możliwością zawierania transakcji na odległość. Popularność zyskują wideokonferencje z interaktywnym przekazem IP, które pozwalają na jednoczesną pracę specjalistów znajdujących się w odległych miejscach nad wspólnym dokumentem bądź projektami wymagającymi bieżących konsultacji i uzgodnień.

Trójusługa w każdym domu

Wzrost wymagań do realizowania usług potrójnych bądź poczwórnych, także powszechne użytkowanie interaktywnych gier online oraz wzrost zapotrzebowania na symetryczne aplikacje o dużej przepustowości w biznesie nie były do spełnienia w tradycyjnych strukturach dostępowych. W obszarze ostatniej mili są to rozwiązania o szybkości sięgającej 10-100 Mb/s dla pojedynczego użytkownika, oferowane zarówno w miedzianym (od ADSL2 do VDSL2), jak i optycznym (FTTx, EPON) środowisku IP, a w sieciach szkieletowych z szybkością nie mniejszą niż 10 Gb/s lub 40 Gb/s. Dzisiaj projektuje się metropolitalne szkielety optyczne sięgające przepływności 100 Gb/s, z inteligentnym przełączaniem kanałów wirtualnych klasy VPLS (VPN+MPLS).

O trójusłudze mówi się od czasu, kiedy stało się modne zjawisko konwergencji, stanowiącej wspólną przyszłość telekomunikacji: stacjonarnej, mobilnej i satelitarnej. Termin używany początkowo przez dostawców stacjonarnej infrastruktury przechwycili operatorzy telewizji kablowych, którzy najszybciej zaczęli wprowadzać - poza emisją TV - usługi internetowe, a zaraz potem telefonię głosową VoIP. Operatorzy sieci CATV, których domeną był "czysty" przekaz telewizyjny, już uzupełnili swoje usługi o transmisję głosu (VoIP) i danych (internet, obraz lokalny) - używanych do wizualizacji interaktywnych usług, a więc z możliwością wpływania na treść odbieranego obrazu i dźwięku.

Podstawą nowej usługi jest konwergencja telekomunikacji ze światem mediów, która pozwala dostawcom o różnym zapleczu technologicznym konkurować o tego samego klienta. W Polsce tradycyjni operatorzy telekomunikacyjni rozszerzają stopniowo swą działalność o multicastowe usługi telewizyjne i wideo (Dialog, TP, Netia), konkurując z operatorami telewizji kablowych, którzy wcześniej je udostępnili w swych sieciach (Multimedia, UPC).

Multimedialny FastWeb

Pierwowzorem wdrażania (od 2001 r.) szerokiego pasma w metropoliach jest drugi co do wielkości włoski operator FastWeb (mediolańska spółka komunalna AEM), znajdujący się dzisiaj w czołówce miejskich instalacji IP, a także aplikacjach trójusługi (telewizja, internet, telefon). Gigabitowa sieć optyczna operatora Fastweb o łącznej długości około 22 tys. km obejmuje swym zasięgiem ponad 130 miast północnych Włoch, w kombinowanej technologii optycznej FTTH i szerokopasmowej xDSL. FastWeb dzisiaj dysponuje sieciami o trzech szybkościach: 10 Mb/s, 100 Mb/s oraz 1 Gb/s i powszechnie udostępnia aplikacje wideo na żądanie (VoD) oraz telewizję interaktywną (IPTV). Stosowany transport multicastowy pozwala na optymalizację ruchu - co objawia się mniejszym i bardziej równomiernym zapotrzebowaniem na pasmo w poszczególnych segmentach sieci, mimo udostępniania w nich aplikacji szerokopasmowych.

Abonenci sieci FastWeb korzystają z płatnej filmoteki internetowej z tysiącami filmów i programów oraz wirtualnego magnetowidu, pozwalającego na nagrywanie wybranych programów i ich odtwarzanie w dogodnym dla odbiorcy czasie. Z sieci IP, tworzonej przede wszystkim dla abonentów prywatnych/domowych (szybkość 10 Mb/s z możliwością rozszerzenia do 20 Mb/s), korzystają także niewielkie przedsiębiorstwa potrzebujące stałych połączeń między własnymi oddziałami i kontrahentami. Doświadczenia eksploatacyjne FastWeb zostały wykorzystane przez innych dostawców trójusługi w europejskich metropoliach, a także dały podwaliny pod wdrażanie usługi poczwórnej, czyli tójusługi rozszerzonej o komunikację komórkową.

Światłowód dwóch stolic

Optyczny boom metropolitalny na wielką skalę po raz pierwszy pojawił się w Europie w 1999 r. Był on związany z relokacją stolicy Republiki Federalnej Niemiec z Bonn do Berlina i przeniesieniem ośmiu spośród czternastu ministerstw do nowej metropolii, podczas gdy 2/3 urzędników ministerialnych wcale nie zmieniło miejsca pracy. Rzeczywiście, nigdzie dotąd nawet nie próbowano zaprzęgnąć na taką skalę techniki optycznej do rządzenia krajem za pomocą światłowodu i komputera. Na sieć oddaną do pełnego użytkowania w 2000 r. wydano ok. 80 mln ówczesnych marek, wychodząc z założenia, że wszelkie dokumenty i akta będą transportowane cyfrowo w "teczkach elektronicznych" - bez względu gdzie się znajdują. Światłowodowy obieg dokumentów wprowadził administrację rządową w XXI wiek i stał się przełomowym momentem w modernizacji olbrzymiego aparatu państwowego.