Gartner rozróżnia trzy typy konsolidacji: fizyczną, logiczną oraz racjonalną. Konsolidacja fizyczna redukuje liczbę lokalizacji z zainstalowanymi serwerami. Konsolidacja logiczna łączy zasoby serwerowe w logiczną całość. Konsolidacja racjonalna polega na łączeniu aplikacji i uruchamianiu ich na mniejszej liczbie silniejszych serwerów. Wykorzystuje ponadto oprogramowanie do zarządzania obciążeniem.

Jak twierdzą analitycy IDC, procesy konsolidacji i optymalizacji systemów będą napędzały również wzrost sprzedaży serwerów kasetowych (blade), charakteryzujących się niskim kosztem utrzymania. Sprzedaż serwerów w obudowach typu rack w opinii analityków nadal będzie rosła, ale będą one stopniowo wypierane przez serwery kasetowe.

W raporcie analityków czytamy również, że wśród tysiąca badanych przedsiębiorstw przeszło 75% zdecydowało się na różne działania konsolidacyjne. Około 40% tych działań wiązało się z zakupem nowych serwerów. Działania te prowadzą równocześnie do redukcji bazy zainstalowanych serwerów: NT o 20%

Linux o 50% i Unix - 25%. Zdaniem analityków jest to więc proces, który prowadzi do racjonalnej redukcji maszyn i wzrostu popytu na nowe rozwiązania.

W Polsce rynek serwerów był dotychczas zdominowany przez urządzenia segmentu volume - stanowiły one aż 49,5% wartości całego rynku (szacowanego przez IDC na 567,9 mln USD), a dynamika wzrostu w segmencie jednoprocesorowych maszyn 32-bitowych była na poziomie 6,4%. Coraz więcej producentów zdaje się dostrzegać ten fakt i wchodzi na ten segment rynku.

Sposoby dla mniejszych

Jednak konsolidacja jest problemem większych organizacji. W małych firmach często pracują jeden, dwa serwery i ich możliwości są w zupełności wystarczające. Często firmy nie mają wystarczających środków na zakup serwera. W jaki sposób szukać serwerowych oszczędności w tym przypadku?

Jedną z możliwości jest wykorzystanie serwerów składaków, za oceanem nazywanych White-Box, których cena może się okazać nawet o połowę niższa niż w przypadku urządzeń markowych. Dobranie komponentów i zlecenie lub samodzielne złożenie odpowiedniej maszyny może okazać się źródłem oszczędności. Komponenty serwerowe - płyty wraz z procesorami, kontrolery dysków, a nawet chassis ma w swojej ofercie np. Intel.

Inny sposób polega na wykorzystaniu markowej stacji roboczej w roli serwera. Należy przy tym pamiętać o uzupełnieniu jej konfiguracji lepszym zasilaczem, elementami wentylacji czy chociażby drugim dyskiem, dzięki któremu będziemy mogli uruchomić programowy RAID.

Mały serwer możemy uzupełnić także konkurencyjnym cenowo, specjalizowanym urządzeniem do backupu.

Coraz większą popularność zdobywają również w firmach małych i średnich rozwiązania NAS (Network Attached Storage). Tanie urządzenia tego typu są najczęściej wyposażone w dysk twardy w kieszeni, dzięki temu backup możemy zabrać ze sobą poza firmę (bardzo istotny element zabezpieczeń), podobnie jak archiwum na taśmie. Są to z reguły urządzenia serwerowe wyposażone w odpowiednie oprogramowanie, które można skonfigurować do automatycznego archiwizowania wybranych danych w sieci. Przykładem takiego urządzenia z niższej półki jest Linksys EFG80 za ok. 3 tys. zł (test w NetWorld 4/2003). Jeśli firmy nie stać na takie rozwiązanie, zawsze można wygospodarować pieniądze na dodatkowy dysk w serwerze, na który będziemy kopiować istotne dane. Warto to zadanie zautomatyzować odpowiednim skryptem.

Niskie ceny nagrywarek CD i płyt CD-R/RW pozwalają na zastosowanie również tych popularnych nośników w procesie archiwizacji. Przy cenie za nośnik CD-R ok. 1 zł, CD-RW ok. 4 zł za 650-700 MB jest to jedna z najbardziej efektywnych cenowo propozycji wykonywania kopii zapasowych dla małych firm. Jeszcze lepiej wypada w przeliczeniu na megabajty cena zapisywalnej płyty DVD (ok. 20 zł za 4,7 GB). Pamiętajmy jednak, że pełny backup nawet sieci składającej się z kilku tylko komputerów może zająć niemałe pudełko płyt CD, dlatego w miarę możliwości stosujmy raczej metodę z nagrywarką DVD albo po prostu starannie wybierajmy dane przeznaczone do wykonania z nich kopii zapasowych. Zajmujący setki megabajtów system operacyjny stacji roboczej zawsze można szybko odtworzyć poprzez ponowną instalację, natomiast z kilkusetkilobajtowym plikiem z działu kadr może nie być już tak prosto. Ponadto możemy stosować, podobnie jak w nośnikach taśmowych, kopie przyrostowe, które w przypadku dobrze przygotowanego systemu będą zawierać już tylko same różnice w danych.

Niezawodny outsourcing

W opinii wielu analityków i praktyków rynku największe oszczędności może przynieść jednak korzystanie z usług firm zewnętrznych. Doraźna pomoc przy instalacji nowych rozwiązań teleinformatycznych wyspecjalizowanej i doświadczonej firmy może oszczędzić organizacji niepotrzebnych kosztów poniesionych na nietrafione rozwiązania IT. Długofalowe planowanie inwestycji, polegające na zorientowaniu się na aktualnych i przyszłych potrzebach firmy, i ich konfrontacja z obecnymi na rynku rozwiązaniami technicznymi może przynieść znaczne oszczędności w dłuższym, kilkuletnim okresie. Koszty informatyki w przypadku korzystania z outsourcingu mogą spaść nawet o połowę w przypadku średnich i większych organizacji. Wynika to z faktu, że pracownicy specjalizowanych firm są nawet kilkakrotnie bardziej efektywni od pracowników działu IT przy wdrażaniu określonego rozwiązania. Pracownicy usługodawców są zwykle lepiej przygotowani (uczestniczą częściej w specjalistycznych szkoleniach) do rozwiązania konkretnego problemu, przed którym stanęła firma. W celu zapewnienia podobnego poziomu własnych pracowników należałoby inwestować w drogie szkolenia, co znacznie podniosłoby koszty informatyki w firmie.