Informatyka bez granic

Zdaniem Tomasza Michalaka, organy skarbowe powinny nadal posiadać pełne kompetencje kontroli obrotu wewnątrz kraju, z uprawnieniem do ewentualnego zwrotu nadpłaty podatku od importu towarów. Służby celne chcą i mogą wykonywać znacznie więcej zadań związanych z ochroną rynku i społeczeństwa. Celnicy mogliby dodatkowo zająć się m.in. kontrolą rynku pracy, gier hazardowych i przestrzeganiem reguł Wspólnej Polityki Rolnej (np. importu warzyw i owoców), co jest praktykowane w krajach UE.

Na razie trwają prace nad projektem ustawy o przekształceniach w administracji celnej. Bynajmniej nie dowiemy się z niego, jakie nowe kompetencje uzyska administracja celna. Minister Wiesław Ciesielski nie udziela wywiadów dziennikarzom - jak tłumaczą jego doradcy, trudno rozmawiać o rozwiązaniach, nad którymi dopiero toczy się dyskusja.

Celnicy niedwuznacznie dają do zrozumienia, że nie wierzą w skuteczność działań służb skarbowych. Wskazuje na to radykalny wzrost poboru podat- ku VAT przez PAC w ciągu ostatnich 2, 3 lat. Urzędy skarbowe odnotowały spadek. Czy nie lepiej podnieść sprawność służb celnych, zamiast ryzykować ich destabilizację poprzez niepotrzebną, w świetle zbliżającej się integracji z EU, reorganizację? Jej pierwszym niepożą-danym skutkiem jest wyraźny spadek zainteresowania kadry kierowniczej wdrożeniem systemu Zefir. Dyrektorzy i naczelnicy zbierają siły do walki o stołki: wszak projekt ustawy podnosi ich rangę, bo przekształca oddziały celne w urzędy. Jeśli się tak stanie, będzie do obsadzenia 80 stanowisk naczelników i 160 zastępców. Administracja państwowa więcej by jednak zyskała na integracji biznesowej cła ze skarbówką niż strukturalnej. Przykładowo, celnicy i urzędnicy skarbowi mogliby zacząć wymieniać informacje o dłużnikach, zalegających z wpłatą cła (sprawnie zarządzana przez GUC baza ogólnopolska), którym skarbówka zwraca VAT. Bywa zaś tak, że z braku wymiany informacji przedsiębiorcy zalegający z należnościami celnymi, mimo wszystko, otrzymują zwrot podatku VAT!

Dlaczego tiry stoją na granicy?

Tworzącym się korkom na przejściach granicznych mają być winni nasi celnicy, bo się guzdrzą, szukają dziury w całym i oczywiście nie mają komputerów. Kto głosi taki pogląd, nie zna rzeczywistej sytuacji na granicach i jest dyletantem w sprawach procedury celnej.

W ciągu ostatnich kilku lat oddano do użytku kilka nowoczesnych terminali na najważniejszych szlakach transportowych wschód-zachód i północ-południe: m.in. Świecko, Boguszowice, Koroszczyn. O ten ostatni trwała długa, ostra, polityczna awantura. Jeden z prezesów GUC, Janusz Paczocha, nie chciał zgodzić się na otwarcie nowoczesnego terminalu w Koroszczynie, 4 km od urągającego wszelkim standardom przejścia w Kukurykach - bo za daleko od rzeczywistej granicy, bo terminal powstał przy udziale prywatnego kapitału, bo nie podzielono terminalu na część komercyjną i odpraw celnych. Tymczasem państwo traciło miliony złotych na przemycie. W końcu wiosną 1999 r. po zdymisjonowaniu prezesa GUC terminal rozpoczął pracę.

Program informatyzacji - realizacja i wdrożenia głównych systemów informatycznych (stan na luty 2002

E-mail/WAN System sieci rozległej i poczty elektronicznej (używany od 1998 r.). W 2001 r. włączono 105 routerów Cisco i 50 central cyfrowych. Następuje konwergencja sieci WAN i łączności. Proces ten można byłoby już wkrótce zakończyć, gdyby ustalono ostatecznie, ile będzie funkcjonowało przejść granicznych i jakich należy się spodziewać przepływów informacyjnych po powstaniu izb celnych i urzędów celnych. Brakuje 6 mln zł.

Alexis System informacji prawnej. Odebrano wersję Alexis II. Trwa rozruch technologiczny systemu Alexis. Zarejestrowano 1400 użytkowników. Finansowany ze środków Funduszu PHARE.

Isztar System Zintegrowanej Centralnej Taryfy Celnej. Jest już przygotowana Nomenklatura Scalona na 2002 r. Aby przygotować system do działania w UE, brakuje 6,5 mln zł.

Celina System Wspomagania Obsługi Zgłoszeń Celnych. Trwa eksploatacja pilotażowa w UC w Krakowie i Nowym Targu. Przygotowano specyfikację elektronicznego dokumentu SAD w standardzie XML. Brakuje 20 mln zł.

Ncts System Obsługi Wspólnej Procedury Tranzytowej. Projekt dofinansowany z Funduszu PHARE. Potrzeba 3,5 mln zł, by zbudować Krajowe Centrum Informacji o Tranzycie.

Zefir System Rozliczeń Celno-Podatkowych. Od początku 2000 r. eksploatowany w UC w Krakowie i Nowym Targu. W 2001 r. wdrożony w UC w Cieszynie, Katowicach, Białymstoku i Olsztynie. Trwa wdrożenie w 5 innych urzędach. Koszt systemu wynosi 25 mln zł. Łącznie ma on działać w 17 urzędach, chyba że przeważy koncepcja, by każdy urząd (w rozumieniu projektu ustawy o przekształceniach w administracji celnej) był wyposażony w system Zefir. Wtedy dochodzi 80 nowych lokalizacji.

Celesta System hurtowni danych do celów referencyjnych, raportowania, statystycznych, wspomagania zarządzania i informowania kierownictwa. Funkcjonuje hurtownia przedprototypowa w GUC do celów statystycznych i informacyjnych. Jest też testowana w Krakowie i Nowym Targu. Brakuje 20 mln zł.


TOP 200