R = (wartość maksymalna w grupie - wartość minimalna w grupie)

(3) Na papierze milimetrowym dobierz pionowe skale dla wartości średnich x i zakresów R oraz narysuj środkowe linie kontrolne na wykresach kontrolnych x i R.

(4) Zagregowaną wartość średnią dla wszystkich grup (c) oraz średni zakres (d) wykorzystaj do obliczenia pozostałych linii kontrolnych. Następnie narysuj te linie. Sposób obliczeń podano poniżej.

Wykres kontrolny x

CL = x

UCL = x + A2R

LCL = x - A2R

Wykres kontrolny R

CL = R

UCL = D3R

LCL = D4R (nie ma gdy n ( 6)

Oznaczenia:

CL - linia środkowa

UCL - górna granica kontrolna

LCL - dolna granica kontrolna

Tablica współczynników (n = liczba danych w grupie):

n

A2

D3

D4

2

1,88

3,27

----

3

1,02

2,57

----

4

0,73

2,28

----

5

0,58

2,11

----

6

0,48

2,00

----

(5) Na tak przygotowanych wykresach zaznaczaj zebrane dane oraz umieść odpowiedni opis, np. wielkość grup itp.

Wskazówki dotyczące sporządzania wykresów kontrolnych

• Spróbuj na rozmaite sposoby dzielić dane na grupy. Dbaj o jednolitość danych, aby dotyczyły np. określonych partii, dnia, maszyny, operatora itp.

• Uważaj przy dokonywaniu podziału danych, aby nie mieszały się ze sobą.

• Wykres kontrolny sporządzaj raczej dla danych zorientowanych na przyczyny, a nie na skutki.

• Ucz się zauważać nieregularności na wykresach, takie jak wystawanie punktów poza linie kontrolne.

• Nie pomyl linii kontrolnych i wartości standardowych.

• Obserwuj wykres kontrolny i zwracaj uwagę, jakie przeciwdziałania sugeruje jego przebieg.

• W razie potrzeby rewiduj położenie linii kontrolnych - zwłaszcza gdy zmieniono maszynę lub metodę pracy bądź kiedy pojawia się wiele nieregularności.

Punkty kontrolne

Czasem wykres kontrolny może nie sprawdzać się w praktyce. Jeśli tak się zdarzy, poszukaj przyczyn za pomocą następującej listy kontrolnej:

• problem dotyczy rodzaju używanego wykresu kontrolnego, granic kontrolnych lub podziału danych na grupy

• podjęto niewłaściwe przeciwdziałania

• nie wszyscy w grupie włączyli się w proces kontroli

• nie bierzesz jednocześnie pod uwagę standardów i granic kontrolnych

• nie przystosowałeś wykresu do nowych wartości średnich lub zmienionej dyspersji

• przedwcześnie jesteś zadowolony, gdy dane polepszyły się w porównaniu z dowolnym poprzednim okresem

• nie jest jasne, dla czyjej wygody lub korzyści sporządzono wykres kontrolny

• nie ma potrzeby nadal posługiwać się dotychczasowym wykresem kontrolnym.