Szczególny wydźwięk ma ta tendencja w Polsce. U nas przecież pracownicy mają przewagę nad pracodawcami. To ich interesy preferuje kodeks pracy i praktyka sądowa. W strukturach ogólnopolskich związki zawodowe mają pozycję daleko mocniejszą niż stowarzyszenia pracodawców. Pracodawcy prywatni dopiero organizują się do obrony swoich interesów w skali makro, na przykład do zmiany przepisów prawnych. W skali danego przedsiębiorstwa raczej starają się o partnerskie stosunki.

Kultura pozytywna

Kulturę firmy trzeba budować z rozmysłem. To nie jest coś, co powstaje spontanicznie. W każdym razie nie we wszystkim powinniśmy zdawać się na żywioł. W firmie trzeba zdefiniować, jakie wartości są pierwszorzędne, jakimi sposobami będą realizowane, jak upowszechniane. U nas są one zapisane w specjalnej księdze. Kultury firmy można i trzeba uczyć nowych pracowników. Powinno to być świadome, zaplanowane działanie, nie tylko odruchowe wchłanianie.

W ComputerLandzie sformułowano trzy podstawowe zasady działania. Pierwsza brzmi: w żadnej sprawie nie przyjmować postawy defensywnej. W przypadku zaistnienia niekorzystnej sytuacji staramy się, aby odpowiedzialny za nią pracownik czy menedżer, zamiast bronić się, wpierw w pełni ją naświetlił i przeanalizował. Za błąd nie spotka go kara, a jeśli dotrze do jego źródeł, to wówczas więcej go nie popełni. Druga zasada polega na optymistycznym nastawieniu do pracy. Jeśli ktoś czegoś się podjął, powinien być przekonany, że osiągnie sukces. Jeśli ma takie wewnętrzne przeświadczenie, wówczas naprawdę ma większą szansę, że rzeczywiście przedsięwzięcie mu się uda. Trzecia zasada mówi o oddzieleniu problemu od osoby. Problemu nie rozwiąże się, jeżeli poszukiwanie rozwiązania będzie polegać na personalnych atakach. W sytuacjach trudnych bądź kryzysowych wszyscy zaangażowani w problem są po jednej stronie barykady. Po drugiej jest problem.

Wszystkie te zasady służą oczywiście temu, żebyśmy lepiej robili swój biznes. Ale niewątpliwie w równym stopniu oddziałują na stosunki międzyludzkie w firmie i atmosferę pracy. Sposób, w jaki robi się biznes, to kultura firmy, a więc kulturalne środowisko jej właścicieli, pracowników, menedżerów.

Tomasz Sielicki jest prezesem zarządu ComputerLand SA.