Aplikacje specjalistyczne

Dobrze zarządzana firma z czasem zwiększa swoje obroty - towarzyszy temu wzrost liczby przetwarzanych informacji, zmienia się otoczenie ekonomiczne, zmieniają się strategie działania, na rynek wprowadzane są nowe produkty. Przeprowadzane są kampanie reklamowe i akcje promocyjne. Wymusza to konieczność analizowania sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w coraz nowszych układach, przy stale zmieniających się założeniach i zawsze dla najświeższych danych. Użytkownicy programów do analizy poszukują więc czegoś więcej niż współpracy z arkuszem kalkulacyjnym.

"Jesteśmy stukilkudziesięcioosobową firmą i analiza ekonomiczna tylko przy użyciu arkuszy kalkulacyjnych lub takich programów, które wymagają ręcznego wstukiwania danych, to dla nas stanowczo za mało" - mówi dyrektor ds. ekonomicznych firmy z sektora wydawniczego. - "Myślimy o zakupie pełnowartościowego, zintegrowanego z systemem FK modułu do analizy danych finansowych".

Takim wymaganiom mogą sprostać tylko wyspecjalizowane programy do analizy ekonomiczno-finansowej firmy, jednak w ich przypadku łatwość obsługi nie zawsze idzie w parze z uniwersalnością dostępu do danych księgowych. Najbardziej uniwersalne są te programy, które można - poprzez ręczne wpisanie danych - powiązać ze wszystkimi danymi księgowymi. Ich obsługa jest czynnością żmudną, a przydatność ogranicza się do kręgu raczej niewielkich przedsiębiorstw. Jest to uniwersalność podobna do tej, jaką oferuje każdy arkusz kalkulacyjny.

Najbardziej rozbudowane programy do analizy ekonomicznej cechują się dużą liczbą wbudowanych modeli ekonomicznych i mogą importować dane korzystając z wypełnionych, standardowych arkuszy sprawozdawczych dla GUS - F-01 lub F-02. Pełny i automatyczny import danych księgowych do programu analizy ekonomiczno-finansowej jest możliwy w przypadku modułowych systemów do zarządzania pracą firmy. Wielu twórców tego typu oprogramowania wzbogaca ofertę, wyposażając system w specjalizowany moduł do analizy danych ekonomicznych. To moduł zwykle współpracujący tylko z systemem komputerowym jednego typu, nie jest więc programem zbyt uniwersalnym. W zamian użytkownik programu ma do dyspozycji zagregowane, syntetyczne dane, zmieniające się w miarę księgowania nowych wyników przedsiębiorstwa. Nieco gorzej może być z prognozowaniem czy symulacjami. Tylko niektóre modułowe programy do analizy wyposażono w te funkcje. Większość współpracuje "na sztywno" z danymi rzeczywistymi już zaksięgowanymi. Użytkownicy korzystający z zaawansowanych metod statystycznych czy modelowania matematycznego mogą skorzystać z takich narzędzi, jak Mathematica czy Statgraphics, a uzupełniającym rozwiązaniem przy opracowywaniu analiz są programy do tworzenia raportów, np. Crystal Report.

Dla dużych firm, które mają ogromne ilości danych, powstała koncepcja hurtowni danych i powiązane z nią możliwości przetwarzania informacji dla celów strategicznych i analitycznych. I w tym przypadku podstawowym narzędziem dla analityka, który korzysta z hurtowni danych, może być nadal arkusz kalkulacyjny. Wynika to stąd, że specjalizowane narzędzia do analizy danych i prezentacji danych budowane są w technologii OLAP (On-Line Analytical Processing). Są to systemy współpracujące z hurtowniami danych, które umożliwiają wielowymiarową analizę danych, wspomagając podejmowanie decyzji biznesowych, a przy tym współpracują z aplikacjami klienckimi, korzystającymi z arkuszy kalkulacyjnych.