Według Filipa M. Smitha, współautora "The Blackwell Encyclopedia of Social Psychology", przywództwo jest dostrzeganą przez innych członków organizacji gotowością wywierania lub wywieraniem wpływu na członków organizacji. Ponieważ jednak organizacje różnią się między sobą, nie istnieje jeden model, który byłby uniwersalny i sprawdzał się w każdym przypadku. Wysoka inteligencja emocjonalna pomaga kierownikom projektu odnaleźć się w nowej sytuacji, ale gdy różnice między stylem kierownika a preferowanym stylem przywództwa przez organizację są zbyt duże - lepiej powiedzieć "pass".

Lider inteligentny emocjonalnie

Zarządzanie zespołem nie jest sztuką, jest rzemiosłem, którego można się nauczyć. Oczywiście, jak każde rzemiosło, także i to wymaga wrodzonych uzdolnień, cech osobowości, które pomagają szybciej uczyć się zachowań i właściwie reagować na zdarzenia. W pracy zespołowej sprawdzą się przede wszystkim ludzie, którzy mają do niej pewne predyspozycje, takie jak: komunikatywność, empatia, umiejętność szybkiego nawiązywania kontaktów. Cechy te można określić wspólnym mianem inteligencji emocjonalnej.

Pojęcie inteligencji emocjonalnej wyrosło na gruncie rozczarowania tradycyjnie rozumianym pojęciem inteligencji, takiej, jaką mierzą klasyczne testy. Gdy okazało się, że sukcesy zawodowe pozostają w umiarkowanym zaledwie związku z ilorazem inteligencji, zaczęto poszukiwać innych czynników. Wprowadzone przez Petera Saloveya i Johna Mayera w roku 1990 pojęcie "inteligencji emocjonalnej" stało się dobrym "kandydatem" do tej roli. Inteligencja emocjonalna jest tą częścią inteligencji, która "operuje" na emocjach, na relacjach międzyludzkich. Jest zdolnością do trafnego odbierania i konstruktywnego wykorzystywania informacji dotyczących emocji własnych i cudzych.

Każdy, kto zna realia firmy, dobrze wie, że nie wystarczy mieć kompetencje, wiedzę w danej dziedzinie. Równie ważna jest umiejętność przekonywania ludzi, motywowania ich, oddziaływania, czyli to, co jest kwintesencją przywództwa. W pracy posługujemy się nie tylko liczbami, symbolami czy słowami, do których odwołują się tradycyjne testy inteligencji. Stykamy się także z ludźmi i ich emocjami oraz musimy sobie radzić z samymi sobą. W tym sensie Goleman ma rację twierdząc, że inteligencja emocjonalna jest ważnym czynnikiem, który może decydować o naszej karierze zawodowej i innych osiągnięciach życiowych.

Styl autokratyczny

Inteligencja emocjonalna nie determinuje jednak innych cech naszego charakteru. Psychologia społeczna rozróżnia trzy style przywództwa: autokratyczny, liberalny i demokratyczny. Trudno wyobrazić sobie, by lider - który przywykł do kierowania w sposób autokratyczny - całkowicie zmienił swój styl i zaczął prowadzić swój zespół w sposób liberalny. Tymczasem, są organizacje, które preferują wyraźnie jeden z tych typów przywództwa i lider, którego styl nie pasuje do organizacji, ma duże problemy z osiąganiem wyznaczonych w projekcie celów.