W tym przypadku analitycy proszą o podanie elementów składowych przychodów i trendów, z uwzględnieniem typów przychodów z transferów, podatków z własnych źródeł wg typów, opłat od użytkowników oraz wpływów z odsetek i dywidend. Urzędnicy muszą też określić stopień obciążenia podatkami lokalnymi, trendy w przekroju czasowym oraz porównać z sąsiednimi władzami lokalnymi. W materiałach dla agencji ratingowej mają też się znaleźć plany inwestycyjne wraz ze sposobami ich finansowania. Wojciech Lipka, prezes CERA SA, uważa, że miasto zyskuje, jeśli już prowadzi budżet w układzie zadaniowym (Kraków) lub do tego się przygotowuje (Ostrów Wielkopolski). To zresztą najlepsza rekomendacja dla umiejętności zarządzania władz miejskich.

Andrzej Łoś, wiceprezydent Wrocławia, przyznaje, iż przygotowanie materiałów dla agencji ratingowej odkryło przed nim nowe aspekty zarządzania miastem. "Nagle okazało się, że władze miejskie muszą wiedzieć, ile jest przedsiębiorstw w mieście, ile pieniędzy z podatków trafia do Skarbu Państwa, czy rodzi się więcej chłopców czy dziewczynek lub ile pieniędzy jest na rachunkach bankowych" - tłumaczy. - "Miasto dzięki ocenie ratingowej nabrało głębi i wielowymiarowości, wykraczającej daleko poza mury magistratu".

Gdy Polska uzyska notę wyższą niż aktualna "BBB", najprawdopodobniej, zostaną podwyższone oceny miast. Obowiązuje bowiem zasada, że żadne przedsiębiorstwo ani miasto nie mogą mieć lepszej oceny dla wierzytelności w walutach obcych niż w macierzystym kraju. Ocena ta ułatwiła np. Krakowowi emisję euroobligacji na kwotę ok. 138 mln zł - notabene Kraków jest jedynym miastem w Polsce, które przygotowało taką emisję.

Wrocław podbudowuje image

Rating nie zawsze podaje ocenę korzystną dla władz miasta. Spotkało to ostatnio Wrocław, który mimo całościowej noty na poziomie BBB, przy ocenie polityki finansowej otrzymał poważne ostrzeżenie o potrzebie zmiany systemu zarządzania finansami. Analitycy Standard & Poor's zarzucili miastu słabą płynność finansową charakteryzującą się niskim poziomem wolnej gotówki, tylko częściowym nadzorem nad rachunkami bankowymi i brakiem systemu skarbowo-planistycznego.

We Wrocławiu nie działa ani też nie powstaje zintegrowany system informatyczny wspomagania zarządzaniem miastem, tak jak jest to w Krakowie, Łodzi czy Szczecinie. Dzięki niemu bowiem władze miejskie mogą kontrolować na bieżąco wydatki i wpływy budżetowe - prowadzić kompleksową politykę finansową.

By polepszyć swoją ocenę, Wrocław wdraża program umacniania wiarygodności kredytowej miasta, który jest finansowany ze środków Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR). Program wprowadza nowe techniki zarządzania oraz metodologię do gospodarki finansowej, systemu planowania inwestycji, zarządzania aktywami (majątkiem) i świadczenia usług komunalnych. Dopiero potem można myśleć o rozpoczęciu prac nad zintegrowanym systemem informatycznym.

I tak Wrocław postawił sobie za cel stworzenie wieloletniego planu finansowego, który pozwoli na prognozowanie długoterminowych potrzeb i możliwości finansowych. Aby to zrealizować, należy określić potrzeby informacyjne w zakresie długoterminowego planowania finansowego. Powinny one dotyczyć sporządzania planów finansowych na następnych 5 lat.

Systematyczny monitoring zadłużenia i stosowanie wskaźników porównawczych, ale także określenie środków i instrumentów rynku kapitałowego wykorzystywanych w procesie zarządzania finansami i pozyskiwania finansowania zewnętrznego (kredyty, rynek walutowy, stopy procentowe) posłużą do wprowadzenia wieloletniej polityki i systemu planowania w zakresie kredytów. W ten sposób będzie możliwy m.in. wybór najbardziej efektywnych źródeł finansowania inwestycji. Jednak wszelkie planowanie finansowe i ocena kondycji finansowej gminy wymaga odpowiedniego doboru informacji. Toteż miasto, by móc weryfikować nakłady na wydatki nieobowiązkowe, przygotowuje listę obowiązkowych wydatków bieżących i inwestycyjnych, zarówno w urzędzie, jak i podległych mu jednostkach budżetowych.

Ważnym elementem programu jest stworzenie wieloletniego planu inwestycyjnego, który ma zasadnicze znaczenie dla długofalowej wiarygodności kredytowej gminy. Pozwoli on gminie przewidzieć poziom zobowiązań, jasno określać priorytety inwestycyjne, ustalić, kiedy gmina będzie miała ograniczoną płynność, oraz pokazać inwestorom, iż ma ona długoterminową stabilność finansową. Na planie inwestycyjnym opiera się konstrukcja pięcioletniego planu finansowego.

Wrocław zamierza wdrożyć program w 3 lata. Jest on na razie eksperymentalny. Czy w ślad za Wrocławiem pójdą inne miasta? Wymaga on dobrej politycznej atmosfery, pokory wobec głosów konsultantów i myślenia kompleksowego o mieście ponad partyjnymi podziałami. A przede wszystkim przekonania, że zmiana modelu zarządzania i poprawa obiegu informacji przyczynią się do poprawy oceny wiarygodności kredytowej. Niestety, na razie rating nie jest brany pod uwagę przez wyborców.