PBX, IP PBX, IMS - nieuchronna ewolucja

Podstawą modernizacji firmowych sieci telekomunikacyjnych jest wymiana przestarzałych central Private Branch eXchange (TDM) na rozwiązania pakietowe (IP). Pewnym środkiem przejściowym jest inwestycja w hybrydowe systemy telefoniczne, będące połączeniem właściwości sieci IP i tradycyjnego POTS (Plain Old Telephone Service).

Według szacunków Infonetics Research w 2008 r. co drugi system telefoniczny w firmach będzie rozwiązaniem hybrydowym, do którego będzie można w dalszym ciągu podłączać starsze aparaty czy urządzenia faksowe. W latach następnych inwestycje w nowoczesne technologie pakietowe (IP PBX) mają stawać się coraz bardziej znaczące, ale jak twierdzą eksperci rozwiązania przejściowe w niektórych spółkach będą funkcjonować jeszcze przez dłuższy czas.

Wśród pięciu największych dostawców central IP PBX znajdują się tacy producenci, jak: Siemens, Avaya, Cisco, Nortel i Alcatel-Lucent. Według Infonetics Research w regionie EMEA (Europa, Bliski Wschód i Afryka) najwięcej rozwiązań tego typu dostarczają Siemens i Alcatel-Lucent.

Duża część nabywanych sprzętowo-programowych central typu IP PBX/softswitch ma służyć jedynie do implementacji technologii VoIP w sieciach firmowych i w konsekwencji obniżenia kosztów połączeń. Tymczasem, niejako na drugim końcu tego typu rozwiązań (dla najbardziej wymagających korporacji/operatorów), najbardziej liczący się na świecie producenci osprzętu telekomunikacyjnego coraz częściej promują zaawansowane platformy multimedialne - IP Multimedia Subsystem (IMS).

Architektura IMS pozwala operatorom na dostarczanie wielu usług IP, wzbogacając tym samym portfolio oferowanych rozwiązań. Technologia jest zintegrowana z protokołem SIP (Session Initiation Protocol), jako standardowym mechanizmem sygnałowym, co znacznie podnosi uniwersalność jej zastosowań. IMS jest podstawą dla wdrożeń systemu Fixed-Mobile Convergence (FMC), który wpisuje się w definicję Unified Communications, umożliwiając ujednolicenie korzystania z telefonii. Wśród najważniejszych zalet FMC wymienia się m.in.: zredukowanie kosztów połączeń, jeden numer dostępowy z możliwością ustawiania różnych profili (zamiennik dla telefonu stacjonarnego, komórkowego prywatnego i służbowego) oraz bezprzerwowe przechodzenie z jednej sieci do drugiej (np. Wi-Fi/GSM) - wysoki stopień mobilności pracowników.

Według analityków Gartnera platforma IMS stanie się w niedalekiej przyszłości podstawą do wdrożeń VoIP, szczególnie wśród dużych przedsiębiorstw. Do 2010 r. wydatki na rozwiązania do kontroli i zarządzania systemami telefonii internetowej w firmach przekroczą 5 mld USD. Jak twierdzą eksperci Gartnera aż 77% z tych środków pochłoną inwestycje w IMS, a pozostała część zostanie przeznaczona na zakupy infrastruktury typu softswitch. Należy mieć na uwadze, że obecnie podsystem multimedialny wybiorą raczej firmy bogatsze oraz operatorzy, mający ściśle określoną ścieżkę sposobu transformacji tradycyjnych sieci do pakietowych.

Jedną z zalet IMS jest jej duże wsparcie rynku telekomunikacyjnego - szczególnie przy wdrożeniach Fixed-Mobile Convergence (Alcatel-Lucent, Avaya, Cisco, Ericsson, Nortel, Siemens). Podnosi to znacznie sensowność inwestycji w IMS i pozwala zastanowić się nad ideą ponoszenia wydatków na przejściowe i niekiedy mało uniwersalne rozwiązania typu IP PBX/softswitch. Niezależnie od sposobu technicznej realizacji dążenie do implementacji systemów Unified Communications wydaje się być nieuniknione. Choć początkowo to nowe hasło będzie oznaczało jedynie korzystanie z technologii VoIP i obniżenie kosztów połączeń, to z czasem dyrektorzy IT wielu spółek dostrzegą mnogość funkcjonalności, które niosą ze sobą systemy UC.