Ewolucja kineskopów

Technologia wytwarzania monitorów CRT jest wciąż rozwijana, tyle że przeciętny użytkownik nie jest w stanie dostrzec tych zmian. Przede wszystkim coraz częściej zaawansowane funkcje i parametry, będące dotychczas domeną sprzętu profesjonalnego, stają się dostępne w sprzęcie popularnym. Dotyczy to m.in. wielkości ekranu, rozdzielczości, powłok zabezpieczających i poprawiających jakość obrazu, a także płaskich kineskopów.

Monitory 14" praktycznie już znikły z rynku. Spada sprzedaż modeli 15", które obecnie uważa się za sprzęt do najprostszych zastosowań biurowych. Typową wielkością monitora staje się 17". Spadły nawet ceny monitorów markowych do poziomu 800 zł (np. iiyama S700JT1).

Dla wymagających użytkowników alternatywą są monitory 19". Ten wymiar lamp kineskopowych został wprowadzony niedawno, by wypełnić lukę między monitorami popularnymi 15, 17" a profesjonalnymi - 21, 22". Obecnie dostępne są 19" monitory low-end, przeznaczone dla użytkowników indywidualnych lub zastosowań biurowych, ale również monitory określane jako "tanie modele profesjonalne", które mogą znaleźć zastosowanie np. w studiach graficznych. Najtańsze 19" monitory kosztują ok. 1200 zł.

Modele 21, 22" należą do klasy sprzętu profesjonalnego i nie wydaje się, by w przyszłości znalazły popularne zastosowania. Ich duże wymiary wynikają z trudnej do modyfikacji technologii wytwarzania lamp kineskopowych. Wysokie ceny modeli 21, 22" osiągające 4-5 tys. zł nie wynikają tylko z kosztów dużej lampy CRT, ale przede wszystkim z profesjonalnego wyposażenia i wysokich parametrów sprzętu.

Inne modyfikacje, dotąd stosowane głównie w monitorach profesjonalnych lub wyższej klasy, które stopniowo są implementowane w modelach popularnych, to tzw. krótkie lampy kineskopowe i płaskie powierzchnie ekranu. Pierwsza z tych cech, choć w ostatnich latach intensywnie promowana przez producentów, obecnie stała się powszechnie stosowanym standardem. Monitory wyposażone w lampy CRT z płaską powierzchnią ekranu wciąż należą do sprzętu wyższej klasy, choć ich zastosowanie jest stopniowo rozszerzane, a różnica cen, w porównaniu z modelami klasycznymi, systematycznie spada.

Interfejsy analogowe i cyfrowe

Użytkownicy przyzwyczaili się, że do poprawnej współpracy monitora z komputerem wystarczy podłączenie standardowego kabla. Kupując kartę graficzną i monitor CRT lub LCD z reguły nie trzeba się zastanawiać, czy będą one współpracować. Niewykluczone że rozwój technologii utrudni pracę użytkownikom, a to za sprawą nowego standardu cyfrowego interfejsu DVI (Digital Video Interface) zaakceptowanego przez wiekszość producentów sprzętu. Ma on stopniowo zastępować interfejsy analogowe.

System wyświetlania obrazu w klasycznych monitorach CRT z zasady wymaga sygnałów analogowych. Przyjęto, że układy do przetwarzania cyfrowych sygnałów wytwarzanych przez komputer są implementowane w kartach graficznych. Sygnały takie są następnie przesyłane do monitora. Nowa generacja monitorów LCD, inaczej niż CRT, wymaga cyfrowych sygnałów sterujących, dlatego podłączenie takiego sprzętu do standardowo wyposażonego komputera wiąże się z koniecznością ponownej transformacji sygnałów z analogowych na cyfrowe. Większość dostępnych modeli LCD jest wyposażona w interfejs analogowy i umożliwia podłączenie do typowych kart graficznych. Dwukrotna transformacja sygnałów wideo pogarsza jakość obrazów i jest rozwiązaniem ekonomicznie nieefektywnym. I właśnie interfejs DVI ma tę sytuację zmienić.

Pod względem technologicznym DVI nie jest nowością. Największą zmianą związaną z wprowadzeniem DVI jest zrezygnowanie z generowania sygnałów analogowych przez elementy komputera - karty graficzne i przeniesienie przetworników analogowo-cyfrowych do monitorów. Oznacza to, że monitory kineskopowe nowej generacji z wejściem cyfrowym będą nieco droższe, a monitory LCD, pozbawione przetworników analogowo-cyfrowych, tańsze. Według ocen niektórych specjalistów zrezygnowanie z wejścia dla sygnałów analogowych umożliwia obniżenie ceny modeli ciekłokrystalicznych nawet o ok. 150 USD.

Specyfikacja DVI przewiduje okres przejściowy i określa standardy interfejsów mieszanych, które umożliwiają przetwarzanie zarówno sygnałów analogowych, jak i cyfrowych. Przykładem takiej implementacji DVI jest technologia Ambix, opracowana i promowana przez NEC. NEC-Mitsubishi zaprezentował niedawno 22" profesjonalne monitory CRT z interfejsem Ambix - MultiSync FP1375X, wyposażone w płaskie lampy kineskopowe. Mają one pojawić się w sprzedaży w lipcu br. w cenie ok. 5 tys. zł.

Nie tylko PC

Choć monitory są prawie nieodłącznym elementem komputerów, to tworzy się nowy rynek dla tego typu sprzętu - przede wszystkim dla wyświetlaczy LCD. Są to różnego rodzaju przystawki internetowe, których produkcję uruchomiło lub zamierza uruchomić wiele znanych firm. Największa liczba tego typu wyświetlaczy jest instalowana w sprzęcie przenośnym - notebookach, telefonach komórkowych, komputerach naręcznych itp. Wahania popytu w tych segmentach rynku również mają duży wpływ na ogólną sytuację i poziom cen LCD.