Serwer dedykowany czy chmura? Wybór wcale nie jest oczywisty

Materiał promocyjny Chmura obliczeniowa odzwierciedla aktualne trendy dostarczania infrastruktury IT, oferując niezrównaną elastyczność, skalowalność i wysoką dostępność uruchamianych w niej systemów i aplikacji. Z kolei serwery dedykowane często mają przewagę wydajności i zwykle są pierwszym wyborem w przypadku budowy środowisk IT wymagających pełnej separacji zasobów od innych użytkowników oraz znajomości fizycznego miejsca przechowywania i przetwarzania danych.

Serwery VPS uruchamiane w klastrze wirtualizacji lub infrastrukturze chmury adaptują najważniejsze cechy środowisk chmurowych, choć tego typu usług nie klasyfikuje się jako „prawdziwej” chmury. W przypadku awarii fizycznego hosta lub prowadzonych prac utrzymaniowych maszyny wirtualne mogą być migrowane do innego węzła w klastrze. VPS oferuje możliwość wykonywania migawek czy skalowania zasobów w przypadku wzrostu obciążenia zasobów serwera. Dużo w tym jednak marketingu, jeśli weźmiemy pod rozwagę fakt, że rozliczenie usługi odbywa się w ramach miesięcznego abonamentu, a nie za zużyte zasoby, skalowanie usługi polega na zmianie planu serwera na wyższy bez możliwości powrotu do poprzedniej konfiguracji, zaś dane użytkowników przechowywane są na lokalnych macierzach RAID, a nie w chmurowych pamięciach masowych. Co gorsza, dostawcy hostingu mają tendencję do stosowania overbookingu i oversellingu, przez co trudno mówić o pełnej gwarancji wynajętych zasobów obliczeniowych. Niezależnie od tych niedoskonałości usługi VPS stanowią ważną pod względem kosztów konkurencję dla instancji wirtualnych uruchamianych w chmurze.

Zasoby serwera dedykowanego w całości oddawane są do dyspozycji jednego klienta. Do wyboru mamy wiele predefiniowanych konfiguracji, które możemy dostosowywać do własnych potrzeb poprzez zmianę typu procesora, dodanie pamięci RAM czy dołączenie kart rozszerzeń.

Serwery dedykowane to usługa skrojona na miarę, która w większym stopniu niż VPS albo chmura pozwala osiągać wyższe wydajności specyficzne dla pewnych obszarów zastosowań np. w obsłudze wysokowydajnych baz danych. Mowa tutaj o zastosowaniu lokalnych macierzy RAID, oferujących wysoką wydajność operacji we/wy z pominięciem sieci SAN czy możliwości wykorzystaniu pełnej przepustowości interfejsów sieciowych i mocy obliczeniowej procesorów, bez narzutu wirtualizatora.

Atman oferuje trzy linie serwerów dedykowanych: Startup, Business i Enterprise, dostępnych w wielu konfiguracjach każda, przeznaczonych do typowych zastosowań webowych, branży e-commerce, obsługi systemów biznesowych typu ERP i CRM, po specjalistyczne platformy do obsługi baz danych.

Trzeba jednak brać pod uwagę, że każda zmiana konfiguracji serwera dedykowanego wymaga pracy administratora. W przypadku chmury obliczeniowej zmiana zasobów instancji wirtualnych odbywa się w pełni automatycznie, przez API lub z poziomu panelu zarządzania.

Chmura oferuje jedną ważną cechę, której próżno szukać w usługach VPS i serwerach dedykowanych. Mowa tutaj o możliwości łatwego, w tym w pełni zautomatyzowanego skalowania zasobów wraz ze zmianą poziomu wykorzystania zasobów serwera. Skalowanie wertykalne zakłada zwiększanie lub umniejszanie zasobów obliczeniowych maszyny wirtualnej, skalowanie horyzontalne polega natomiast na tworzeniu kolejnych instancji w klastrze, a następnie równomiernym rozkładaniu ruchu między nimi na poziomie load balancera.

Wysoka dostępność

Wysoka dostępność usług VPS realizowana jest poprzez uruchamianie maszyn wirtualnych w klastrze wirtualizacji lub w infrastrukturze chmury. W przypadku awarii pojedynczego hosta maszyny migrowane są do innego, aktywnego węzła. W środowiskach nieklastrowanych awaria fizycznego hosta prowadzi do niedostępności usług wszystkich klientów.

Serwer dedykowany nie zapewnia żadnej redundancji, choć istnieje możliwość wdrażania konfiguracji niezawodnościowych na dwóch lub większej liczbie fizycznych maszyn. Wysoka dostępność serwerów dedykowanych może być realizowana na wiele sposobów w zależności od scenariusza użycia, np. od rozkładania obciążeń na wiele równorzędnych serwerów aplikacji webowych po wdrażanie klastrów wirtualizacji i chmur prywatnych do obsługi aplikacji biznesowych.

Natomiast w przypadku chmury obliczeniowej wysoka dostępność jest wpisana na stałe w jej definicję. Wszystkie elementy chmury - w warstwie obliczeniowej, pamięci masowej i sieci - są zwielokrotnione, aby zapewnić nieprzerwane dostarczanie usług oraz wymagany poziom bezpieczeństwa danych. Dla przykładu, dane przechowywane w chmurze Atman Cloud zapisywane są (replikowane) w trzech węzłach obiektowej pamięci masowej. Oznacza to, że ta sama porcja danych przechowywana jest w trzech różnych miejscach platformy sprzętowej. Administrator może korzystać z wielu innych mechanizmów zapewniających wysoką dostępność środowiska chmurowego. Funkcja Availability Zones w Atman Cloud pozwala przypisać maszyny wirtualne do różnych grup węzłów klastra obliczeniowego, zwiększając tym samym niezawodność całej wynajmowanej infrastruktury.

Bezpieczeństwo

W usługach VPS i publicznej chmurze obliczeniowej zasoby infrastruktury współdzielone są przez wielu klientów. Separacja zasobów odbywa się na poziomie programowym (wirtualizatora), co rodzi szereg wątpliwości prawnych w przypadku przetwarzania danych osobowych lub innych wrażliwych danych: medycznych, finansowych itd.

Pełną separację od innych klientów zapewnia dopiero serwer dedykowany. W bardziej zaawansowanych wdrożeniach dostawcy hostingu umożliwiają izolację infrastruktury klienta na poziomie szafy serwerowej lub części centrum danych. W rezultacie przedsiębiorstwa mogą wdrażać indywidualne reguły kontroli dostępu czy niestandardowe mechanizmy zabezpieczeń np. w zakresie szyfrowania dysków.

Z perspektywy bezpieczeństwa danych idealnym rozwiązaniem wydaje się być prywatna lub hybrydowa chmura obliczeniowa, która zakłada wykorzystanie fizycznego sprzętu dedykowanego wynajętego konkretnemu klientowi. Nałożona warstwa programowa (wirtualizacja) umożliwia elastyczne alokowanie zasobów obliczeniowych i dyskowych.

To najdroższe rozwiązanie, które – w odróżnieniu od rozwiązań opartych na chmurze publicznej – nie zapewnia wysokiej elastyczności ani łatwości wdrożenia. Jednak chmura publiczna wcale nie musi być skazana na niebyt – nawet w najbardziej zaawansowanych projektach. Jeszcze do niedawna chmura obliczeniowa identyfikowana była jako pewien wirtualny byt. Klient „oddawał” swoje dane i aplikacje dostawcy chmury, które były obsługiwane w bliżej nieokreślonym centrum lub centrach danych. Podejście to istotnie hamowało adaptację chmury w organizacjach z obawy o bezpieczeństwo danych.

Dzisiaj klient może wybrać region lub konkretne centrum danych, w którym będą przechowywane i przetwarzane jego dane w ramach infrastruktury publicznej chmury obliczeniowej. Dotyczy to zwłaszcza lokalnych dostawców usług. Polska chmura Atman Cloud, podobnie jak farma serwerów dedykowanych Atmana, zlokalizowana jest w jednym z warszawskich centrum danych. Dostawca w obu przypadkach umożliwia podpisanie umowy o powierzenie danych osobowych, co pozwala zachować zgodność z przepisami prawa.

Koszty

Początkowo chmura traktowana była jako tańsza alternatywa dla własnych rozwiązań. Problem w tym, że w porównaniu z pozostałymi usługami hostingowymi chmura wypada relatywnie najdrożej, a dodatkowe wartości z jej wdrożenia, np. możliwość rezygnacji z niepotrzebnych zasobów, nie jest łatwo uwzględnić w kalkulacjach finansowych.

Faktem jest, że w przypadku chmury i serwerów dedykowanych koszty CAPEX (inwestycyjne) łatwo zamienić na OPEX (utrzymania), płacąc za wynajem infrastruktury, bez konieczności posiadania jej na własność.

Przewaga VPS i serwerów dedykowanych tkwi w łatwości szacowania kosztów wynajmu infrastruktury, choć istnieje ryzyko, że w dłuższej perspektywie będziemy płacić za zamówiony sprzęt, którego zasobów nie będziemy w pełni wykorzystywać. Chmura pozwala elastycznie dodawać i umniejszać zasoby obliczeniowe, ale skomplikowane cenniki (za moc obliczeniową, za wykorzystanie przestrzeni dyskowej, liczbę operacji dyskowych, transfer danych, dodatkowe funkcje itd.) rodzą trudność w szacowaniu rocznych budżetów.

Bogata oferta dostawców hostingu pozwala dobrać rozwiązanie do potrzeb konkretnego klienta. Z uwagi na rozliczne ograniczenia, serwery VPS znajdują zastosowanie w pomniejszych projektach internetowych o niewielkich budżetach. W przypadku chmury i serwerów dedykowanych mamy zasadniczo do czynienia z dwiema odmiennymi usługami. Chmura to z definicji środowisko zapewniające wysoką dostępność i skalowalność, pozwalające szybko i umiarkowanie łatwo osiągnąć dobre rezultaty. Jednak w rękach ekspertów od infrastruktury, przy dobrze dobranej konfiguracji, to serwery dedykowane pozwalają uzyskać istotnie wyższą wydajność i bezpieczeństwo całego środowiska, przy koszcie porównywalnym do wynajęcia zasobów w chmurze obliczeniowej. Sprawdź ofertę Atmana – lidera polskiego rynku IaaS.