Każdy konsument, który na przestrzeni ostatnich kilku lat miał okazję co najmniej dwukrotnie zakupić komputer stacjonarny lub przenośny z pewnością zauważył zmiany, które dokonują się w tego typu konstrukcjach. Producenci prześcigają się w oferowaniu coraz nowszych i wydajniejszych konstrukcji. Średnio raz na rok pojawia się zupełnie nowa generacja procesorów, a co kilka lat debiutują zupełnie nowe układy graficzne. Większość komputerów osobistych z przestrzeni ostatnich pięciu lat jest bardzo podobna, ale różni się wieloma aspektami technicznymi - wydajnością procesora, jakością matrycy, urządzeniami wejścia wyjścia, standardami komunikacji czy jakością kamer i mikrofonów, które znacząco uległy poprawie.

Z drugiej strony w dalszym ciągu na rynku znajdziemy komputery wyposażone w 8 GB pamięci operacyjnej. Ilość ta jest z nami od dobrych kilkunastu lat. Pierwsze konstrukcje niebędące stacjami roboczymi wyposażone w 16 GB pamięci operacyjnej można było zakupić już przed 2010 rokiem.

Zobacz również:

• Nadchodzi pamięć LPDDR6 dla urządzeń mobilnych - co wniesie?
• Naukowcy odblokowali "Świętego Graala" technologii pamięci
• Nowe smartfony z Androidem zaoferują do 24 GB pamięci RAM

W okolicach 2015 roku większość producentów zrezygnowała ze stosowania 4 GB pamięci operacyjnej w swoich komputerach. Krok taki podjęła nawet firma Apple, która od 2016 roku oferuje w podstawie 8 GB pamięci operacyjnej (aktualnie pamięci zunifikowanej w modelach z układami Apple Silicon).

Od tego czasu minęło prawie 10 lat, a na rynku nadal da się znaleźć bardzo dużo konstrukcji (również z segmentu premium), które mają 8 GB pamięci operacyjnej. Nie trzeba szukać daleko. Idealnym przykładem jest firma Apple, która nadal oferuje 8 GB RAM w najnowszych komputerach z serii MacBooka Air, a także bazowym Pro dla profesjonalistów. Co więcej dopłata do 16 GB pamięci operacyjnej wynosi aż 1200 zł.

Systemy operacyjnej stają się coraz bardziej złożone. Zmienił się również styl naszej pracy - korzystamy z coraz większej ilości aplikacji w tym samym czasie, a wiele stron webowych zamieniliśmy na dedykowane programy obciążające pamięć operacyjną np. komunikatory sieciowe, co sprawia, że 8 GB RAMu w 2024 roku jest już wartością niewystarczającą.

RAM czyli pamięć operacyjna komputera

RAM - z języka angielskiego random-access memory, to bardzo szybka pamięć, która wspiera pozostałe podzespoły komputera. Służy do przechowywania danych tymczasowych takich jak informacje przetwarzane przez procesor, zintegrowany układ graficzny, a także wszystkie programy uruchomione w systemie operacyjnym.

W przypadku braku odpowiedniej ilości pamięci operacyjnej komputery korzystają z pliku wymiany SWAP posiłkując się pamięcią masową (dyskiem SSD lub HDD). Rozwiązanie to jest jednak znacznie wolniejsze, posiada większe opóźnienia i znacząco ogranicza ogólną wydajność komputera.

Sztuczna inteligencja zwiększa zapotrzebowanie na RAM

Chociaż firma Apple w swoich materiałach marketingowych przekazuje, że 8 GB pamięci operacyjnej to wartość wystarczająca dla większości użytkowników w praktyce nie jest to prawdą. Stoimy aktualnie u progu rewolucji związanej ze sztuczną inteligencją. Powszechnie wiadomo już, że przetwarzanie na potrzeby sztucznej inteligencji wymaga dużych zasobów pamięci operacyjnej RAM.

Dodatkowo komputery to urządzenia kupowane na wiele lat. Fakt, że dziś ilość pamięci operacyjnej jest wystarczająca nie oznacza, że będzie tak za rok lub dwa. Taka sytuacja miała miejsce z wieloma komputerami z 4 GB pamięci operacyjnej RAM bez możliwości rozszerzenia. Szybko okazało się, że zbyt mała ilość pamięci operacyjnej znacząco ograniczała ich wydajność i przyśpieszyła konieczność wymiany całego komputera na nowy.

Firma Microsoft wydała już zalecenia zwiększenia do 16 GB pamięci operacyjnej na urządzeniach projektowanych do współpracy ze sztuczną inteligencją.

Nie tylko Microsoft informuje o zwiększonym zapotrzebowaniu na pamięć operacyjną w związku z przetwarzaniem AI. Google poinformowało, że do skutecznego działania najmniejszego modelu LLM Gemini nano potrzebne są smartfony posiadające co najmniej 8 GB pamięci operacyjnej, a sugerowana ilość RAMu to co najmniej 12 GB.

Znani analitycy rynkowi sugerują również, że sama firma Apple wkrótce wprowadzi standard oferowania 8 GB RAM w swoich smartfonach iPhone, aby mogły one obsługiwać sztuczną inteligencję z przetwarzaniem offline.

Microsoft może zwiększyć wymagania systemu Windows dotyczące pamięci operacyjnej

W 2021 roku firma Microsoft wprowadziła na rynek Windowsa 11 znacząco podwyższając przy tym wymagania systemowe. Najnowszy aktualnie system operacyjny wymaga bowiem kompatybilnego procesora o modułu TPM 2.0.

Firma z Redmond przygotowuje się aktualnie do premiery Windowsa 12, który spodziewany jest w 2025 roku. Będzie to pierwszy system operacyjny z rodziny Windows projektowany od podstaw z myślą o wykorzystaniu w nim sztucznej inteligencji.

Już dziś Copilot - osobisty asystent Microsoft bazujący na ChatGPT od OpenAI jest obecny w całym pakiecie Microsoft 365, samym systemie Windows 11 oraz przeglądarce Edge. Pojawiła się również stosowna aplikacja na Androida oraz iOS.

Windows 12 ma oferować jeszcze więcej funkcji związanych z AI, a to oznacza konieczność posiadania dodatkowych zasobów sprzętowych. Właśnie z tego powodu analitycy przewidują, że do uruchomienia Windowsa 12 potrzebne będą komputery z co najmniej 16 GB pamięci operacyjnej.

8 GB RAM to w 2024 rok standard dla smartfonów

Aktualnie 8 GB pamięci operacyjnej to standard, ale w urządzeniach mobilnych takich jak smartfony czy tablety. W przypadku komputerów z Windows 11 8 GB pamięci operacyjnej to minimalna wartość, aby w miarę płynnie korzystać ze sprzętu z zaledwie kilkoma aplikacjami uruchomionymi w tle. Taka konfiguracja wystarcza do podstawowej pracy biurowej.

Uruchomienie dodatkowych aplikacji oraz procesów w tle związanych z AI może nie być możliwe. Z tego właśnie względu warto inwestować w komputery z co najmniej 16 GB pamięci operacyjnej.

Taka wartość w 2024 roku powinna być standardem nawet w tanich komputerach. Zakup komputera z 16 GB RAM niezależnie od systemu operacyjnego jest gwarancją wydajnej pracy na przyszłościowym sprzęcie przez najbliższe kilka lat. Idealnie jeżeli mowa o konstrukcji z pamięcią w trybie Dual-Channel w technologii DDR5 lub modelu z wymiennymi modułami pamięci, które można będzie w przyszłości zastąpić kościami o pojemności 32 GB lub większej.