W przypadku systemów komórkowych lokalizacja urządzenia jest najczęściej ustalana na podstawie systemów GPS oraz A-GPS. Koszty układów elektronicznych realizujących zadania GPS są jednak na tyle wysokie, że wykluczają stosowanie tej techniki w sieciach korporacyjnych.

Architektura rozwiązań lokalizujących

Modelowy system śledzenia lokalizacji w bezprzewodowym środowisku składa się z kilku podstawowych elementów. Można do nich zaliczyć centralny system zarządzania, kontroler sieci bezprzewodowej oraz punkty dostępowe.

Punkty dostępowe przekazują informacje do kontrolera sieci bezprzewodowej zależnie od wykrytej aktywności - zmiany siły sygnału urządzenia, pojawienia się wrogiego punktu dostępowego, obcego klienta itp. Punkt dostępowy powinien okresowo przechodzić w stan skanowania sieci, aby wychwycić część z tych zjawisk. Oczywiście można przeznaczyć do tego celu urządzenia zapasowe, które nie obsługują bezpośrednio klientów. Zebrane w ten sposób informacje są przesyłane do kontrolera sieci bezprzewodowej, który zarządza danym punktem dostępowym. Kontroler sieci zbiera wszystkie informacje dostarczane z wnętrza sieci i poddaje analizie. Istnieje możliwość wykorzystania kilku kontrolerów, które będą zarządzały dużą strukturą oraz zapewnią redundancję. Centralny system zarządzania nadzoruje kontrolery, przetwarzając dane oraz realizując bieżące procesy raportowania. Bardziej zaawansowane rozwiązanie śledzące umożliwi także planowanie pojemności sieci, raportowanie trendów i zmian, co pozwoli efektywnie planować rozwój środowiska bezprzewodowego.

System śledzenia lokalizacji może być również traktowany jako sposób na bezpieczeństwo sieci. Pozwala przecież wykryć nieautoryzowane punkty dostępowe lub sieci ad hoc bez potrzeby ingerencji w infrastrukturę. Konieczne jest jednak nauczenie systemu parametrów środowiska pracy oraz określenie zmiennych. Z pewnością już pierwsze próby z kontrolerem pozwolą na wprowadzenie skutecznych mechanizmów bezpieczeństwa: użycie kierunkowych anten, redukcję mocy punktów dostępowych, wykorzystanie ekranów odbijających. Prawidłowa analiza stworzonych map środowiska pomoże dobrać odpowiednie zabezpieczenia. Można zaryzykować stwierdzenie, że kontroler pozwoli na stworzenie bezpiecznej sieci bezprzewodowej w ramach budynku, bez wykorzystania zaawansowanych mechanizmów bezpieczeństwa.

Rozszerzenie architektury o znaczniki RFID umożliwi śledzenie ludzi w ramach danego ośrodka. Małe nadajniki ukryte w drogim sprzęcie biurowym pozwolą uniknąć długotrwałego poszukiwania zaginionych urządzeń - system lokalizacyjny zrobi to za nas. Zastosowań może pojawić się jeszcze wiele. Architektura systemów śledzenia lokalizacji jest na tyle elastyczna, że dostosuje się niemal do każdego pomysłu.

Sprzęt, konkurencja, rynek

Rynek usług lokalizacyjnych to szeroki wybór bezprzewodowych technologii - do wewnętrznej i zewnętrznej lokalizacji oraz identyfikacji. Yankee Group Research określił wartość światowego rynku tych urządzeń w 2005 r. na 20 mln USD. Oczekuje się jednak wzrostu aż do 1,6 mld USD w 2010 r. To wszystko za sprawą rozwiązań RFID (WhereNet, Radianse, RF Code, AeroScout, Ekahau, PanGo) oraz typowych mechanizmów dla sieci bezprzewodowych (Cisco, Trapeze Networks, Newbury Networks). Z pewnością dużą rolę odegrają sieci komórkowe. W niedalekiej przyszłości, gdy będziemy przechodzić obok sklepu, system śledzący lokalizację naszego telefonu będzie mógł przekazać nam informację o aktualnych promocjach.

Niektóre technologie lokalizacyjne już są zawarte w systemach zarządzających bezprzewodową siecią LAN. Inne - dostarczane przez niezależnych producentów - zapewniają śledzenie systemów bezprzewodowych, niezależnie od wykorzystywanej infrastruktury.

Co proponują główni dostawcy rozwiązań? Air-Tight używa metody analizującej RF, umożliwiając precyzyjne określenie lokalizacji z dokładnością do kilku metrów. Cisco po przejęciu Airespace zaprezentowało urządzenia śledzące lokalizację z dokładnością do kilku metrów. Rozwiązanie wykorzystuje punkty dostępowe Cisco, kontroler bezprzewodowy i urządzenia lokalizujące. Cognio proponuje ręczną analizę przy użyciu analizatora widma. Lokalizuje urządzenia pracujące w nielicencjonowanych pasmach 2,4 GHz i 5 GHz. Newbury Networks opatentowało algorytm analizy środowiska RF i staje się ważnym graczem na tym rynku. Trapeze Networks używa technologii analizy RF stworzonej przez firmę Ekahau.

Można znaleźć także dość unikalne rozwiązania. Aruba Wireless Networks wdraża bardzo gęstą siatkę sensorów 802.11, która nieustannie komunikuje się w danym obrębie, tak aby zmiany w środowisku były zawsze zauważalne. Network Chemistry w oprogramowaniu RFprotect tworzy model propagacji sygnału dla każdego sensora, przedstawiający oczekiwaną charakterystykę sygnału z każdej badanej lokalizacji. Następnie model porównywany jest z aktualnymi odczytami sensorów, wyszukując różnice i określając lokalizację.

Ciekawym, rozbudowanym narzędziem zawierającym metody lokalizacji jest AirMagnet Enterprise. Sieć bezprzewodowa jest monitorowana za pomocą siatki sprzętowych sensorów, a system lokalizacji jest wykorzystywany do namierzania źródeł zagrożeń. Rozwiązanie umożliwia wskazanie położenia interesującego nas obiektu na predefiniowanej mapie.

Jeżeli nie chcemy używać scentralizowanego mechanizmu do lokalizacji położenia, warto rozważyć wykorzystanie "ręcznego" rozwiązania lokalizującego. Tu z pomocą przychodzą nam AirMagnet Spectrum Analyzer oraz Fluke AnalyzeAir. Na podstawie analizy widma otrzymujemy doskonałe możliwości identyfikacji i lokalizacji bezprzewodowych urządzeń.

Główne przeszkody w rozwoju rozwiązań WLBS (Wireless Location-Based Services) według użytkowników to słaba wydajność śledzenia, niska przepustowość mobilnych sieci, wymagane znaczne inwestycje, źle zdefiniowany model biznesowy oraz często nieprzyjazny interfejs użytkownika. Rozwój i upowszechnienie systemów lokalizacji z pewnością rozwiążą te problemy.

Czy warto?

Nie wszystkie z prezentowanych rozwiązań będą użyteczne dla każdej sieci. Jednak w momencie, gdy odczuwamy utratę kontroli nad środowiskiem punktów dostępowych, warto rozważyć wykorzystanie kontrolera sieci. Z tego miejsca już tylko krok dzieli nas od systemów śledzenia lokalizacji. Wprowadzenie ich do sieci to nie tylko chęć kontroli urządzeń, ale świadome podnoszenie stopnia bezpieczeństwa całej bezprzewodowej sieci korporacyjnej.