Definiowanie wzorców obsługi

Według Gartner Group wszystkie usługi mobilne - czyli wzorce kontaktowania się z siecią - można sklasyfikować w kilku grupach (najwyżej 5), każda o odmiennych wymaganiach szybkościowych. Praktycznie obejmują one dotąd stosowane w firmie aplikacje bezprzewodowe, takie jak: ostrzeżenia (natychmiastowe alarmy), krótkie komunikaty, predefiniowane polecenia specjalne, aplikacje podstawowego dostępu do plików i baz danych oraz sesje komunikacyjne z najwyższej półki - wymagające pełnej mocy przetwarzania systemu. Dla każdej tej grupy istnieją odrębne obszary zastosowań.

Alarmy stanowią najmniejszą część informacji transmitowanej w sieci mobilnej, jednak z natychmiastowym przekazem treści. Przekazują one automatycznie lub półautomatycznie informację zawierającą typowo najwyżej kilka znaków w jednym komunikacie. W większości sytuacji są to identyfikatory obecności, informatory stanu (wywołania) i zdarzeń technicznych (przerwania), sygnalizacja przekroczenia krytycznego poziomu ustawień technicznych lub programowych (timeout), ostrzeżenia o niewłaściwym funkcjonowaniu sieci oraz potwierdzenia odbioru komunikatów między urządzeniami M2M (Machine to Machine). Nawet w bardzo aktywnym środowisku pracowników mobilnych, tak przesłane informacje nie przekraczają kilkuset kB na miesiąc - z przypisanym im jednym z najwyższych priorytetów transportowych w sieci.

Komunikaty charakteryzują się równie małymi partiami wiadomości transportowanych przez sieć mobilną, lecz ich przekaz nie jest natychmiastowy. Ponieważ mają one przyporządkowany stosunkowo niski priorytet, a czas dostarczenia wiadomości nie jest limitowany, zajętość pasma radiowego jest znikoma, mimo częstego korzystania z tego rodzaju usług. Typowymi aplikacjami tej grupy są obecnie krótkie wiadomości SMS z/do telefonów komórkowych, przekaz treści i załączników poczty elektronicznej, a także bieżące komunikaty związane z kalendarzem oraz różnego rodzaju podglądem pracy urządzeń terminalowych i sieci. W średniej wielkości przedsiębiorstwie - SME (Small Medium Enterprise), wielkość w ten sposób przekazywanych informacji nie przekracza 50 kB w ciągu dnia.

Polecenia zawierają predefiniowane wstępnie specjalne funkcje użytkowe, ściśle związane z działalnością pracowników w sytuacjach szczególnych. Ich rozmiar oraz poziom priorytetu transmisji zależy od przyporządkowanych poleceniom specyficznych funkcji systemowych lub użytkowych (np. w procedurach zastępujących notatnik pracownika czy postępowanie wg zleconego harmonogramu prac). Typową aplikacją grupy są polecenia szybkiego nawiązania kontaktu z ustalonym adresatem (wezwanie samochodowego pogotowia technicznego czy medycznego) lub polecenie natychmiastowego wykonania czynności (odłączenie sieci energetycznej, włączenie alarmów, inne). Ilość tak przekazywanych informacji przez sieć mobilną zwykle jest nie mniejsza niż 500 kB dziennie.

Usługi dostępu podstawowego stanowią istotę codziennego funkcjonowania pracowników w firmie. Poprzez dostęp do określonych (nie wszystkich) zasobów serwowanych z firmowych baz danych umożliwiają one pozyskanie wiedzy potrzebnej na bieżąco pracownikom funkcjonującym zarówno w terenie, jak i na stanowisku pracy (odpowiedzi na pytania, stan operacji w toku, zapewnienie dostaw, informacje o zapasach, zarządzanie zakładem, inne). Rozmiar i częstość tak generowanych plików w sieci jest wysoko zmienny, jako że wynika z mało przewidywalnych operacji bieżących i może sięgać od kilku do kilkunastu MB dziennie.

Przetwarzanie informacji zwykle wymaga korzystania z pełnej mocy obliczeniowej w przedsiębiorstwie, udostępnianej zarówno poprzez sieci przewodowe, jak i bezprzewodowe. Szacuje się, że będą to wielkości sięgające 100 MB dziennie, a przepustowość potrzebna w kontaktach z zasobami sieci lokalnej może niekiedy przekraczać 100 Mb/s.

Profile pracownika mobilnego

Korzystając z sieci bezprzewodowej, pracownik może wykonywać swe obowiązki w różnych lokalizacjach. Na wybór odpowiedniej infrastruktury sieci mobilnej, a zwłaszcza ustalenie typu przenośnych terminali istotny wpływ wywiera fakt, ile czasu pracownik (i jaki) przebywa w poszczególnych lokalizacjach, oraz czy w ogóle korzysta z sieci w trakcie przemieszczania się między nimi. Tak więc inne wymagania wobec sprzętu przenośnego będzie miał biznesmen często podróżujący samolotami (niewielkie gabaryty nootebooka, mały ciężar i duża pojemność baterii), a odmienne pracownik przemieszczający się samochodem, czy osoby w biurze, gdzie bez kłopotów mają dostęp do gniazdek zasilania elektrycznego.

Prosta analiza miejsc pracy prowadzi do łatwego ustalenia typowych cech pracownika mobilnego, wśród których można wyróżnić następujące profile charakterystyczne dla:

• podróżnika, który większość czasu spędza poza zakładem i często bierze udział w naradach, spotkaniach oraz negocjacjach z kontrahentami - musi koniecznie mieć stały dostęp do podstawowych danych firmowych oraz pozostawać w kontakcie telefonicznym z bazą;
• telepracownika, zajmującego się firmową pracą lub korespondencją z domu (także w drodze do niego) i będącego w stałym kontakcie z bazą przedsiębiorstwa - zarówno głosową, jak i w zakresie danych;
• aktywnego pracownika firmy, spędzającego większość swego czasu pracy (20-100%) poza swym stałym stanowiskiem, jednakże zlokalizowanego w różnych miejscach na terenie zakładu. Każdorazowo potrzebuje pełnego zakresu wiedzy o firmie - od tej niezbędnej podczas spotkań do danych ujmujących szczegółowo stan magazynowy firmy;
• sprzedawcy, który jako pracownik usługowy ma ograniczony obszar działania i poruszania się (sklep, magazyn, biuro) oraz dokładnie sprecyzowane inne kontakty z siecią i pracownikami;
• kierowcy wraz z obsługą pojazdów samochodowych o limitowanym kontakcie mobilnym z siecią, ale za to pełnych możliwościach przemieszczania się przez większość stref lokalizacyjnych;
• pracownika biurowego, który praktycznie nie opuszcza swego miejsca pracy i może bez problemów korzystać zarówno ze stacjonarnych, jak i mobilnych rozwiązań komunikacyjnych i środków łączności. Działalność każdego z nich podlega wielu indywidualnym ograniczeniom, ale często zostaje poszerzona o dostęp do strategicznych zasobów informacji firmowej.

Dla każdego profilu pracownika mobilnego należy dodatkowo ustalić wszystkie możliwe lokalizacje (także poza firmą), w których może wykonywać swą pracę i przypisać im procentowo prawdopodobny czas jego obecności w każdej z nich. Ta procedura pozwoli wychwycić wszystkie możliwe sytuacje pośrednie podczas przemieszczania się klienta między poszczególnymi strefami, a docelowo unikać "martwych" obszarów pokrycia radiowego po wdrożeniu bezprzewodowego systemu komunikacji w firmie.

Kryteria przepustowości sieci WLAN

W celu określenia kompletnej bazy sprzętowej oraz do uzyskania pełnego obrazu informatycznych potrzeb mobilnych w poszczególnych strefach, gdzie mogą przebywać pracownicy, należy zdefiniować wszystkie możliwe profile pracowników mobilnych oraz ustalić potrzebne aplikacje i terminale komunikacyjne.

Optymalny dobór sieci mobilnej winien uwzględniać rozwiązania projektowane na miarę bieżących potrzeb, jednak z możliwością łatwego ich rozszerzenia w przyszłości o funkcje dodatkowe oraz ewentualne zwiększanie zasięgu sieci. W tym celu potrzebna jest precyzyjna ocena bieżącej i przyszłej sytuacji teleinformatycznej firmy poprzez wyszczególnienie:

• istniejących potrzeb biznesowych (czy użytkownicy będą mogli korzystać z podobnych aplikacji w nowej sieci, czy transakcje będą przebiegać szybciej i lepiej, czy będą one równie rzetelne i niezawodne oraz bardziej konkurencyjne kosztowo w stosunku do innych rozwiązań);
• kosztu przedsięwzięcia (czy uzyskana w sieci bezprzewodowej wartość dodatkowa usprawiedliwia poniesiony koszt);
• wdrażanych aplikacji (jak nowe aplikacje zapewnią ciągłość kontaktów i transmisji poprzez urządzenia do niej przyłączone);
• urządzeń i terminali (czy są na rynku odpowiednie produkty, a firma ma fundusze na ich zakup);
• infrastruktury (czy w ramach przewidywanych wydatków sieć bezprzewodowa zapewni właściwe pokrycie sygnałem radiowym, odpowiednią szerokość pasma transmisji oraz niezbędne bezpieczeństwo transportowanych informacji);
• ciągłości usług pracowniczych (jakie istnieje wsparcie dla zwykłego pracownika, które pozwoli mu bezkolizyjnie i natychmiast posługiwać się nowym systemem podczas wykonywania swoich obowiązków).

Przed ostatecznym ustaleniem niezbędnej przepustowości infrastruktury bezprzewodowej należy jeszcze dodatkowo określić średnią częstość korzystania pracowników z sieci oraz oszacować zagregowany rozmiar wolumenów danych transportowanych codziennie w sieci lokalnej. W tym celu dla każdego profilu użytkownika należy ustalić minimalne wymagania aplikacyjne, które winny uwzględniać:

• dzienny zintegrowany wolumen danych udostępnianych w sieci (w bajtach, kB, MB lub GB), który winien ujmować odpowiednio: krótkie komunikaty, polecenia, podstawowy dostęp do sieci oraz przetwarzanie danych;
• codzienną liczbę generowanych połączeń, szacowaną odpowiednio dla każdej grupy usług mobilnych;
• sytuacje, w których kontakt i przekaz danych pracownika mobilnego następuje z firmowym (kampusowym) punktem dostępu lokalnego (hot spot, hot zone), a kiedy ze strefowym węzłem dostępu WMAN lub WWAN innego operatora;
• inne wymagania wpływające na przepustowość infrastruktury sieciowej, które potrzebują ciągłego kontaktu bądź natychmiastowej obsługi (alarmy, szybkie komunikaty), jako przeciwieństwo pracy z buforowaniem danych (store and forward).

Ograniczeniu kosztów przedsięwzięcia sprzyja takie zmodernizowanie sposobu dostępu do firmowych baz danych, aby uzyskiwane z niej informacje miały optymalnie mały rozmiar (mniejsza przepływność szkieletu sieci), nawet kosztem kilkakrotnego sięgania po coraz bardziej szczegółowe dane (wtedy ta procedura jest rzadziej używana). Dzięki tej analizie koszt przeprogramowania bazy danych bądź instalacja bazy nowego typu - przystosowanej do rozwiązań mobilnych - może okazać się niższy, niż instalacja o rząd szybszego szkieletu sieci mobilnej. Wdrożenie infrastruktury mobilnej jest więc okazją do modernizacji firmowego systemu zasobów, nie wspominając o tym, że hierarchiczne bazy danych stanowią bardziej przyszłościowe rozwiązanie.