Podstawowym aktem prawnym w Polsce w obszarze AML (z ang. Anti-Money Laundering) jest ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu z 2018 roku. Nakłada ona na tzw. Instytucje Obowiązane (organizacje sektora finansowego i niefinansowego, w tym przedsiębiorstwa) obowiązek prowadzenia procesów należytej staranności w zakresie monitorowania transakcji (z ang. Transaction Monitoring, TM) oraz procedury KYC (z ang. Know Your Customer) w celu oceny ryzyka klienta i zapewnienia zgodności z prawem AML.

Obowiązek skutecznej weryfikacji pod groźbą kary

Źródeł informacji do sprawdzenia w ramach tych procesów jest wiele, a instytucje, które prowadzą weryfikację w niewystarczającym stopniu narażają się na milionowe kary pieniężne. W 2022 roku łączna kwota grzywien nakładanych za niedostateczne wypełnianie obowiązków wynikających z regulacji AML wyniosła prawie 5 miliardów dolarów. Niemal 40% tej kwoty musiał regulatorom zapłacić jeden z europejskich banków za to, że systemy AML, z jakich korzystał nie zapewniały właściwego procesu monitoringu transakcji. Wielomilionowe grzywny nakładane na banki to jedno, ale warto zauważyć, że ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu podlegają nie tylko te największe przedsiębiorstwa z sektora finansowego. Katalog Instytucji Obowiązanych (IO) jest szeroki i obejmuje zarówno dużych operatorów płatności czy firmy ubezpieczeniowe, jak i średniej wielkości biura księgowe czy małe kantory walut. W zasadzie, żeby wliczać się do IO nie trzeba nawet prowadzić działalności w branży sensu stricte finansowej – ustawa dotyczy także np. operatorów pocztowych, deweloperów z sektora nieruchomości czy firm kurierskich.

I tutaj pojawia się wyzwanie, bo duże instytucje finansowe stać jest na wdrażanie zaawansowanych systemów AML, z których korzystać będą regularnie, ale dla mniejszych firm (przykładowo dla doradcy podatkowego prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą czy notariusza lub radcy prawnego) koszt zakupu oprogramowania do weryfikacji klientów może być już poza zasięgiem. Na kształt usługi np. AML-as-a-service wpływa silnie zróżnicowany profil klientów i związane z tym różne potrzeby, a także budżet.

Takie rozwiązanie oferuje m.in. Kyndryl. Narzędzie Kyndryl Anti-Money Laundering Platform (Kyndryl AML Platform) automatyzuje i digitalizuje proces gromadzenia oraz analizy danych osobowych klientów zgodnie z procedurą KYC. Monitoruje transakcje i zachowania klientów zarówno w czasie rzeczywistym, jak i retrospektywnie, umożliwiając wykrywanie podejrzanych lub nieuczciwych działań oraz zapewniając kompleksowy wgląd w aktywność analizowanych podmiotów. Zapewnia szerokie możliwości dostosowywania do specyficznych scenariuszy i przepisów branżowych, umożliwiając spełnienie unikalnych wymagań każdego klienta. Nowe rozwiązanie oparte jest o oprogramowanie open source oraz architekturę mikroserwisów Kubernetes. Oferuje monitoring transakcji w trybie online lub offline, a także procesowanie weryfikacji z wykorzystaniem plików CSV. „Możliwość dowolnej konfiguracji dostępnych modułów oraz łatwa integracja z ekosystemem IT poprzez API sprawiają, że ten system może zarówno działać samodzielnie, jak i pełnić funkcję platformy integracyjnej dla istniejących już w firmie aplikacji. W ten sposób łatwo dopasowuje się do wymagań konkretnych użytkowników biznesowych, niezależnie od wielkości organizacji i specyfiki jej działalności”, tłumaczy Ewa Preston, Kyndryl Consult Applications Data and AI Services Poland and Baltics Leader.

Z rozwiązania korzysta m.in. warszawska kancelaria prawna Graś i Wspólnicy wybrała rozwiązanie Kyndryl, żeby wspierać swoich klientów w weryfikacji i ocenie przejrzystości podmiotów, z którymi współpracują.

Robert Pakla , Senior Lead, Application Consulting, Anti Money Laundering w Kyndryl wskazuje również na to, że Kyndryl AML Platform to jedno z pierwszych narzędzi tej klasy na rynku, które kompleksowo adresuje temat weryfikacji kryptoaktywów pod względem Anti Money Laundering. „Obszar działania naszego rozwiązania jest rozszerzony o sferę kryptowalut, umożliwiając śledzenie w czasie rzeczywistym znaczących ruchów walutowych i powiązanie konkretnego portfela z indywidualnym klientem”, tłumaczy.

Weryfikacja klientów w kontekście przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy staje się elementem dnia codziennego dla coraz większej liczby firm prowadzących działalność biznesową w kraju. Niedostateczne spełnianie wymogów prawa AML może skończyć się nie tylko nałożeniem przez regulatora dotkliwej kary finansowej, ale również wywołać kryzys wizerunkowy. W końcu na reputację organizacji w oczach opinii publicznej składa się nie tylko to, jak prowadzi biznes, ale również z kim go prowadzi. Rozwiązanie AML pozwala odpowiednio wcześniej sprawdzić i zweryfikować partnerów biznesowych.

[1] Źródło: https://www.unodc.org/unodc/en/money-laundering/overview.html