Jak kopiować?

Kopiowanie programów, danych bądź całych dyskietek jest w pierwszym okresie użytkowania komputera jedną z najczęściej wykonywanych czynności.

Kopiowanie programów, danych bądź całych dyskietek jest w pierwszym okresie użytkowania komputera jedną z najczęściej wykonywanych czynności.

Kopiowanie zbiorów

Rozpocznijmy od kopiowania zbiorów: programów lub plików danych, na komputerach osobistych korzystających z systemu operacyjnego MS/PC DOS. Zawiera on m.in. polecenie COPY o składni (składnię podajemy zawsze dla systemu MS DOS w wersji 3-3., czasem pomijając egzotyczne opcje. Najważniejsze odmienności wersji DOS 4.0 i 4.1 omówimy osobno):

copy [dysk-źródłowy:][\katalog\]nazwa-pliku [dysk-docelowy:][\katalog\][nazwa pliku [/A][/B]][/V]

Narzędzie to ma kapitalną zaletę: jest to polecenie wewnętrzne systemu, wykonywane bez odwoływania się do zbiorów innych niż COMMAND.COM.

Jako dysk-źródłowy (lub docelowy) możemy podać stację zawierającą interesującą nas dyskietkę, a także jedno ze standardowych urządzeń wejścia/wyjścia systemu:

CON:

(konsola: wejście z klawiatury, wyjście na ekran);

COM1:, COM2: lub AUX:

(urządzenie podłączone do złącza szeregowego);

LPTl:,LPT2:lubPRN:

(printer: drukarka podłączona do złącza równoległego).

Jeśli zatem chcemy z katalogu roboczy dyskietki w stacji a: skopiować na twardy dysk c: zbiór o nazwie cos.tam, użyjemy instrukcji:

copy a: \roboczy\ cos.tam c:

Zwracam uwagę, że w stosunku do podanej wyżej wzorcowej składni nasza instrukcja jest bardzo zwięzła. System MS DOS jest sprytny i brakujący element zastępuje, w/g ściśle określonych reguł, jego 'domyślną' treścią. W naszej instrukcji system domyślił się m.in., że nazwa zbioru skopiowanego ma być taka sama, jak nazwa wzorca.

Oczywiście nazwy te mogą się różnić. Instrukcja:

copy a: ~\roboczy\ cos.tam c: nietani

na dysku c: stworzy zbiór o treści identycznej, jak cos.tam, lecz nazwany nic.tam.

W naszych przykładach nazwa zbioru składa się z dwóch części oddzielonych kropką. Pierwsza to liczące do 8 znaków imię pliku. Druga, która bywa pomijana, to jego rozszerzenie (liczące do 3 znaków). Imiona i rozszerzenia lub ich fragmenty można w poleceniu COPY zastąpić szablonem: znakiem * lub ?. Szablony ułatwiają nam życie. Jeśli chcemy wszystkie zbiory' z katalogu /roboczy ze stacji a: skopiować na dysk c: użyjemy instrukcji

copy a: \roboczy\*.* c:

(Uwaga: w tym wypadku system domyśla się, że interesuje nas na dysku c: ostatnio używany katalog. Gdy nie jesteśmy pewni, który to był, chcąc skopiować do katalogu głównego lepiej pisać c\). Jeśli chcemy skopiować wszystkie zbiory o imieniu zaczynającym się na literę c, bez względu na rozszerzenie - użyjemy instrukcji

copy a: \roboczyc\*.* c:

Jeśli natomiast chcemy, by wszystkie skopiowane zbiory zaczynające się na c: miały takie same rozszerzenia (np. .doc) - polecenie przyjmie postać

copy a: \roboczyc\*.* c:*.doc

Oczywiście zbiór można kopiować z tego samego dysku na ten sam dysk: copy a: \roboczy \cos.tam nietani lub w skrócie copy cos.tam nietani

(system domyśla się, że polecenie dotyczy katalogu aktywnego w chwili wydawania polecenia), a także między katalogami tego samego dysku:

copy a: \roboczy\cos.tam worek

oraz różnymi dyskietkami:

copy a: \roboczyc\*.* b:worek*.doc

Szczytem zwięzłości jest stosowana często przez komputerowych magików instrukcja copy a:.

kopiująca wszystkie pliki z ostatnio używanego katalogu dyskietki a: (system domyśla się, że pojedyncza kropka oznacza całą zawartość katalogu) do katalogu ostatnio otwartego (zgodnie z zasadami domyślania się przez system) bez zmiany ich nazwy.

Polecenie COPY umożliwia również wiele czynności, nie kojarzonych na ogół z operacją kopiowania. Można np. skopiować coś „z klawiatury" na dyskietkę, tworząc w ten sposób nowy plik. Do tego celu służy polecenie:

copy con: a:\rob0c2y\cos.tam

Wpisywanie treści kończymy naciskając równocześnie klawisze Ctrl i Z bądź klawisz F6, a następnie klawisz ENTER. Można też z klawiatury skopiować coś na koniec istniejącego pliku:

copy a: \roboczy\cos.tam + con:

lub 'skleić' dwa pliki:

copy jeden.raz + dwa.raz oba.raz

Poleceniem COPY można nawet... wydrukować treść pliku (w żargonie magików mówi się o 'kopiowaniu na drukarkę')

copy a:\roboczy\cos.tam prn:

Łącząc ostatnio omawiane opcje można zamienić komputer w maszynę do pisania, drukującą każdy tekst wprowadzony z klawiatury:

copy con: prn:

W podanej na początku składni wskazaliśmy na możliwość użycia w poleceniu COPY trzech opcji. Najważniejsza z nich to/V- weryfikuj. Powoduje ona, że system po skopiowaniu pliku sprawdza zgodność kopii z oryginałem.

copy a:roboczy\cos.tam b: \worek /v

Użytkownik posługując się COPY może czasem ujrzeć komunikat systemowy:

File cannot be copied onto itself

(zbiór nie może być skopiowany sam na siebie)

Oznacza on, że pomyliliśmy się i podjęliśmy próbę skopiowania pliku na plik na tym samym dysku, w tym samym katalogu i o tej samej nazwie. Jest to niewykonalne.

Uwaga! Myśleć przy posługiwaniu sie COPY trzeba zawsze. Błędy są bowiem karane boleśniej, niż tylko wspomnianym komunikatem. Otóż COPY nie sygnalizuje, że w katalogu docelowym już istnieje plik o podanej nazwie, lecz po prostu zamazuje go i zastępuje nowym. Nagminnym rezultatem jest przerażenie niedoświadczonych użytkowników, gdy komputer po przypadkowym zamazaniu dotychczasowych wersji plików AUTOEXEC.BAT lub CONFIG.SYS zaczyna zachowywać się zupełnie odmiennie niż dotychczas.

Szczególnie złośliwą odmianą tego błędu jest zastąpienie zbioru COMMAND.COM jego inną wersją.

Pamiętaj: polecenie COPY jest narzędziem podręcznym i prawie zawsze dostępnym, lecz raczej topornym.

KOPIOWANIE ZBIORÓW WRAZ Z KATALOGAMI

System operacyjny MS/PC DOS zawiera także dwa inne polecenia: XCOPY i DISKCOPY. Są to tzw. polecenia zewnętrzne, wymagające wczytania z odrębnych zbiorów, które muszą być dostępne w katalogu aktywnym, w jednym z katalogów wskazanych uprzednio poleceniem PATH lub w miejscu jawnie wskazanym w wydawanej instrukcji.

XCOPY pozwala na kopiowanie nie tylko zbiorów, lecz również całych grupujących je katalogów.

Gdy zależy nam na szybkim skopiowaniu wszystkich podkatalogów katalogu roboczy dyskietki a: wraz z ich zawartością na dyskietkę b: (z zachowaniem całej struktury katalogów, podkatalogów etc.) piszemy:

xcopy a:\roboczy b: /e/s

Opcja /S oznacza, że kopiowane są nie tylko zbiory, lecz także podkatalogi wybranego katalogu.

Opcja ŻE oznacza, że kopiowane są także podkatalogi puste (empty). Oto pozostałe opcje polecenia XCOPY;

Opcja /A oznacza, że w kopie plików oznaczone zostaną w katalogu jako archiwalne.

Uwaga! Opcja /A w poleceniach COPY i XCOPY znaczy zupełnie co innego!

Opcja /P powoduje, że przed kopiowaniem każdego pliku operator proszony jest o potwierdzenie swej decyzji.

Opcja N oznacza, podobnie jak w poleceniu COPY, żądanie weryfikacji poprawności zapisu, kosztem znacznego spowolnienia operacji.

Opcja /W powoduje, że przed rozpoczęciem kopiowania operator proszony jest o potwierdzenie, co pozwala umieścić w stacji właściwą dyskietkę:

Press any key when ready to start copying files

(Naciśnij dowolny klawisz gdy będziesz gotów do kopiowania)

Ostatnie polecenie jest szczególnie przydatne w sytuacji, gdy dysponujemy komputerem z jedną jedyną stacją dysków. System operacyjne DOS przewiduje taką możliwość. Zainstalowana stacja jest podczas kopiowania traktowana przez system raz jako a: a raz jako b:. Praca z wykorzystaniem tej opcji jest jednak bardzo żmudna, gdyż wymaga częstego wyjmowania i wkładania dyskietek i ciągłej troski, by nie popełnić przy tym fatalnego w skutkach błędu. XCOPY, w odróżnieniu od COPY, wczytuje do pamięci komputera po kilka lub nawet kilkanaście zbiorów na raz, radykalnie redukując liczbę potrzebnych przekładanek.

Oczywiście XCOPY umożliwia skopiowanie całej zawartości jednej dyskietki na inną (wraz z katalogami, podkatalogami i zapisanymi w nich zbiorami)

xcot

Jednak podobnie jak w poprzednim przypadku, bardziej poręczne jest odwołanie do kolejnego zewnętrznego polecenia systemu operacyjnego - DISKCOPY.

Kopiowanie dyskietek

Jeśli istnieje konieczność wiernego (ścieżka po ścieżce) skopiowania całej zawartości dyskietki ze stacji a: na dyskietkę w stacji b:, polecenie powinna brzmieć:

diskcopy a: b:

Jawne wymienienie w instrukcji dysku źródłowego i docelowego jest konieczne, gdyż inaczej komputer domyśla się, że chodzi nam o kopiowanie z dysku aktywnego na dysk aktywny lub z dysku wymienionego jako źródłowy na dysk aktywny.

Podobnie jak XCOPY polecenie DISKCOPY jest szczególnie przydatne w przypadku, gdy mamy do dyspozycji komputer z jedną stacją dysków. Polecenie kopiowania całej dyskietki na inną przyjmuje wówczas postać:

diskcopy a: a:

Komunikatem

Insert SOURCE diskette in drive a:

(Włóż dyskietkę źródłową do stacji a:)

komputer sam poprosi o włożenie do stacji dyskietki, z której chcemy kopiować, po czym komunikatem

Insert Target diskette in drive a:

(Włóż dyskietkę docelową do stacji a:)

poinformuje nas o potrzebie wymiany dyskietki na tę, na którą chcemy kopiować.

Jeśli zapomnieliśmy wcześniej o sformatowaniu dyskietki docelowej (tej, na którą chcemy kopiować), system sam zatroszczy się o jej sformatowanie. Będzie t/ jednak format taki sam, jak na dyskietce źródłowej.

Gdybyśmy przez przypadek umieścili w stacji dyskietkę o innym formacie (pojemności), niż źródłowa, komputer ostrzeże nas:

Drive types or diskette types not compatible

(Typy stacji dysków lub dyskietek nie odpowiadają sobie nawzjem)

lub

Disks m ust be of the same size

(Dyskietki muszą być tej samej pojemności)

Po skończeniu kopiowania na ekranie komputera pojawi się kolejny komunikat, w którym system zapyta:

Copy another (Y/N)

(Skopiować coś jeszcze (Y - Tak, N - Nie)

Dalsze działanie zależy od naszej odpowiedzi.

DISKCOPY to podstawowe narzędzie każdego użytkownika. Kluczowe znaczenie ma wyrobienie sobie już od pierwszych kontaktów z komputerem nawyku kopiowania wszystkich dyskietek z programami i posługiwania się wyłącznie kopiami.

Warto jednak pamiętać, że DISKCOPY ma też swoje ograniczenia. Polecenie to kopiuje jedynie zawartość jednego nośnika na drugi, identyczny: nie są kopiowane dodatkowe sektory, sektory o nietypowej długości, dodatkowe ścieżki, fragmenty o zmienionej mocy zapisu. Dlatego DISKCOPY nie radzi sobie z żadnymi „chronionymi przed kopiowaniem" nośnikami. Do tego niecnego celu trzeba użyć znacznie sprawniejszych narzędzi, których omawianie nie wydaje nam się tym razem celowe.

Na zakończenie tego przeglądu podstawowych systemowych narzędzi do kopiowania przypominamy, że najskuteczniej ochronimy dyskietkę źródłową przed przypadkowym zapisem zaklejając kawałkiem papierka prostokątne wycięcie, znajdujące się na bocznej krawędzi każdej dyskietki. Próba zapisu na tak chronionej dyskietce powoduje komunikat:

Write protect error writting drive A Abort, Retry, Ignore?

(Błąd - próba zapisu na dyskietce chronionej przed zapisem) (Zrezygnować, Ponowić próbę, Zignorować?)

Chcąc mimo wszystko zapisać coś na chronionej dyskietce należy najpierw wyjąć ją ze stacji a:, odkleić zabezpieczenie, włożyć dyskietkę ponownie do stacji dysków, po czym nacisnąć klawisz R (Retry).

W dalszych odcinkach - jak kopiować korzystając z popularnych nakładek i przy-borników, jak sporządzać kopie archiwalne, jak kopiować twarde dyski, jak przenosić pliki pomiędzy różnymi komputerami.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200