Jak działać?
-
- Andrzej Góralczyk,
- 22.06.1998
Ramy organizacyjne Ruchu Produktywności
Kierowanie opisanym procesem wymaga zdecydowanego poparcia naczelnego kierownictwa firmy dla Ruchu Produktywności, prostej i wydajnej struktury organizacyjnej, mechanizmów utrzymujących motywację do uczestnictwa w nim. Administracja Ruchu Produktywności musi respektować i spełniać żelazną zasadę, że żadna inicjatywa "oddolna" nie może zostać zignorowana.
W dużych i średnich przedsiębiorstwach osobiste zaangażowanie naczelnego bądź któregoś z jego zastępców często nie wystarcza jako siła motoryczna, więc trzeba utworzyć specjalną strukturę do rozszerzenia bazy Ruchu, np. zakładową Radę Produktywności. W polskich przedsiębiorstwach szefem Rady jest osoba z naczelnego kierownictwa, natomiast większość jej członków stanowią liderzy związków zawodowych. W idealnych przypadkach wystarczającą podstawę konsensusu społecznego i działania Rady stanowią tzw. Wiodące Zasady Ruchu Produktywności. Jednak w wielu przedsiębiorstwach trzeba wcześniej przełamać dawne konflikty, więc podczas trudnych niekiedy negocjacji zostaje uzgodnione porozumienie, traktowane jako uzupełnienie układu zbiorowego. Zasady te i charakterystykę porozumień zakładowych przedstawiono w poprzednim odcinku naszego cyklu.
Administrację Ruchu Produktywności prowadzi utworzony specjalnie sekretariat lub komitet. W dużych przedsiębiorstwach tworzy się także wydziałowe struktury administracyjne. Ich głównym zadaniem jest zapewnienie sprawnego przebiegu procesów ciągłego ulepszania na dwóch poziomach: prac indywidualnych i zespołowych. Oto typowe rozwiązania.
System sugestii
To sposób organizacji indywidualnego uczestnictwa w procesach ciągłego ulepszania. Indywidualne wnioski, dotyczące usprawnień i ulepszeń swojej pracy oraz stanowiska, składają głównie pracownicy szeregowi. Wszystkie wnioski podlegają rejestracji. Rozpatruje je Komitet (Komisja Wydziałowa itp.), posługując się odpowiednimi kryteriami. Komitet rozstrzyga, czy wniosek należy:
Z zasady wniosek realizuje ten pracownik, który go zgłosił, jednak wnioski trudniejsze lub bardziej obszerne rozwiązuje zespół (np. Mała Grupa) lub wnioskodawca we współpracy ze specjalistami.
W sprzyjającej atmosferze w kilkusetosobowym przedsiębiorstwie zgłaszanych jest i realizowanych kilka tysięcy wniosków rocznie, więc Komitet musi bardzo sprawnie organizować swą pracę. W niektórych przedsiębiorstwach przyznaje się niewielkie nagrody indywidualne za realizację wniosków, a grupa, do której należy wnioskodawca, również uzyskuje korzyści finansowe, obliczane w stosunku do efektów.
Działalność zespołowa
Podstawową formą pracy zespołowej są Małe Grupy. Przynależność do Małej Grupy jest ochotnicza. Zespoły te zajmują się usprawnieniami w swoim obszarze pracy, najczęściej podejmują zadania z zakresu:
W niektórych przedsiębiorstwach europejskich działalność Małych Grup organizuje się także dla ćwiczenia umiejętności społecznych (takich jak współdziałanie czy komunikacja) i przywództwa. Dobre wyniki takich grup, organizowanych zarówno wśród pracowników szeregowych, jak i menedżerów, urzędników czy specjalistów, mają istotny wpływ na podniesienie konkurencyjności przedsiębiorstwa.
Małe Grupy rozwiązują problemy głównie przy użyciu praktycznych narzędzi SPC (statystycznego sterowania procesami). Małymi Grupami opiekują się promotorzy produktywności lub konsultanci zewnętrzni.
Inne popularne formy działalności zespołowej to:
grupy operacyjne - złożone z pracowników jednej jednostki organizacyjnej, np. linii produkcyjnej, gniazda, brygady itp.; posługują się głównie narzędziami praktycznej Inżynierii Przemysłowej, rozwiązują problemy pod kierunkiem szefa (np. mistrza)
Koła Jakości - nieochotnicze, działają niejednokrotnie przez długie lata, realizują duże projekty, zazwyczaj złożone z wielu przedsięwzięć; posługują się całym arsenałem praktycznych narzędzi ciągłego ulepszania, zajmują się także ulepszaniem samego procesu nieustannego ulepszania
zespoły zadaniowe i projektowe - złożone z menedżerów i specjalistów, często z udziałem doradców zewnętrznych; powoływane do przeprowadzenia określonych przedsięwzięć, po czym rozwiązywane; posługują się zarówno narzędziami praktycznymi, jak i profesjonalnymi; lider zespołu zazwyczaj zajmuje wysoką pozycję w hierarchii władzy w przedsiębiorstwie i ma szerokie uprawnienia.
Trzeba zaznaczyć też, że uczenie się pracy zespołowej polega nie tylko na poprawianiu zdolności komunikacyjnych, lecz rozumienia i używania przez wszystkich członków zespołu najlepszych talentów każdego z jego uczestników. Odpowiednia organizacja struktur zespołów i narzędzia teoretyczne potęgują ich skuteczność.
