Wśród 24 kategorii filmów nagradzanych przez hollywoodzką Akademię Filmową znalazła się nie tylko polska „Ida”, ale również dokument Citizenfour prezentujący jeszcze nie zakończoną historię Edwarda Snowdena, który od czerwca 2013 roku regularnie udostępnia wciąż nowe informacje o aktywności i nie zawsze zgodnych z prawem działaniach agencji wywiadowczych (głównie amerykańskiej NSA).

Citizenfour to pseudonim, pod którym Edward Snowden skontaktował się z Laurą Poitras (reżyser filmu) w styczniu 2013 roku. Film przedstawia dotychczasową historię Snowdena z punktu widzenia Laury Poitras oraz Glenna Greenwalda, dziennikarza, który dostał od niego pierwsze tajne dokumenty podczas pobytu w Hong Kongu.

Pierwsza tajemnica ujawniona przez Snowdena dotyczyła masowego przechwytywania i rejestrowania przez NSA treści połączeń głosowych realizowanych w USA przez użytkowników korzystających z usług operatora Verizon.

Informacja ta wywołała ogromne zainteresowanie i poruszenie na całym świecie. Ale nie była to jednorazowa rewelacja. Kolejne, regularnie ujawniane przez Snowdena dokumenty wciąż podtrzymują napięcie i przyciągają uwagę mediów. Jest tak między innymi dlatego, że dotyczyły wielu największych światowych korporacji, a także czołowych polityków w różnych krajach. Można przypomnieć, że w sprawę zaangażował się amerykański prezydent, Barack Obama. W styczniu 2013 roku zapowiedział zmianę zasad działania NSA, która miała zapewnić poszanowanie zasad prywatności. Ale formalne wprowadzanie tej polityki przebiega dość wolno, m.in. ze względu na opóźnienia w zatwierdzaniu nowych regulacji przez amerykański Kongres i Senat.

Natomiast najświeższym przykładem jest informacja o prawdopodobnym włamaniu NSA i GCHQ do systemów firmy Gemalto, która pojawiła się na kilka dni przed rozdaniem Oscarów… chyba nieprzypadkowo.

Edwardowi Snowdenowi udało się uniknąć aresztowania przez amerykańskie służby bezpieczeństwa. Obecnie mieszka w Rosji, gdzie uzyskał azyl.

W dotyczącym filmu komentarzu Edwarda Snowdena opublikowanym przez organizację ACLU (American Civil Liberties Union) można przeczytać: “nagroda, którą dostał ten film może zachęcić ludzi do jego obejrzenia i przekonać ich, że zwykli obywatele współpracując ze sobą mogą zmienić ten świata”.

Natomiast dyrektor ACKU, Anthony D. Romero powiedział: “sądzę, że dokument ten przyczyni się do rozpalenia globalnej debaty o zagrożeniach związanych z masową kontrolą zachowań obywateli i nadmiernym utajnieniem działań rządów w tym zakresie”.