Chmura wpisuje się coraz mocniej w ekosystem i działalność przedsiębiorstw w kraju. W zasadzie coraz trudniej jest znaleźć dużą firmę, która z chmury nie korzysta wcale, choćby w najprostszej postaci i jedynie w ograniczonym stopniu. Mimo że nie brakuje analiz na temat chmury obliczeniowej, niewiele z nich bada jednocześnie sektor biznesu i GovTech, a żadna z dotychczasowych nie podejmuje kwestii znaczenia lokalizacji centrów danych.

Na zlecenie Związku Polska Chmura Firma PMR przygotowała projekt badawczy zrealizowany na próbie dużych i średnich przedsiębiorstw funkcjonujących na polskim rynku oraz instytucji/jednostek z sektora GovTech. Celem badania było uzyskanie danych dotyczących tematyki rozwiązań chmurowych, centrów danych oraz cyberbezpieczeństwa.

Zobacz również:

• FBI ostrzega - masowy atak phishingowy w USA
• Ponad pół miliona kont Roku w niebezpieczeństwie po ataku

Wnioski płynące z raportu „Chmura i cyberbezpieczeństwo wśród średnich i dużych firm oraz w sektorze GovTech w Polsce 2022” dotyczą zagadnień z obszarów charakterystyki stosowanych rozwiązań chmurowych, planów inwestycyjnych, preferencji dotyczących lokalizacji data center oraz znajomości zagadnienia suwerenności cyfrowej i postrzegania dostawców usług z uwzględnieniem kwestii lokalizacji przetwarzania danych. Wyniki prezentują optykę dwóch znacząco różniących się od siebie grup - przedstawicieli średnich i dużych firm oraz sektora publicznego.

88 proc. przedsiębiorstw zamierza postawić na polską chmurę

- Wspólnie z 10 krajowymi dostawcami usług chmurowych zrzeszonymi w Polskiej Chmurze, chcieliśmy zebrać aktualną wiedzę na temat chmury i jej postrzegania przez biznes oraz administrację, szczególnie w kontekście lokalizacji data center - tak o motywach powstania raportu mówi Wiesław Wilk, Prezes Związku Polska Chmura, Wiceprezes Zarządu Polcom. - Jak pokazują wyniki badania, postrzeganie polskich data center jest bardzo pozytywne. 88 proc. przedstawicieli biznesu, a 74 proc. sektora GovTech chce, by ich dostawca chmury posiadał data center w kraju. Niestety praktyka pokazuje, że jeszcze długa droga przed nami, by większość zasobów danych znajdowała się w chmurze polskiej, a nie zagranicznej.

Niezależnie od wniosków i rekomendacji wypracowanych przez kluczowe struktury rządowe w ramach projektów takich jak Wspólna Infrastruktura Informatyczna Państwa (WIIP) zawartych na przykład w Standardach Cyberbezpieczeństwa Chmur Obliczeniowych (SCCO) - czyli zbiorze wymagań prawnych, organizacyjnych i technicznych zapewniających cyberbezpieczeństwo w modelach wdrażania chmur obliczeniowych - instytucje rządowe nadal migrują swoje dane do hyperscalerów – tłumaczy Wilk. Dokument SCCO jasno stanowi, że przetwarzanie kontrolowanych informacji urzędowych zawierających dane osobowe podlegające ochronie ustawowej czy tajemnice instytucjonalne jest dozwolone tylko w centrach danych w polskiej jurysdykcji. Co widzimy obecnie? Niezależnie od stopnia wrażliwości danych sektor publiczny zachowuje dowolność w wyborze dostawców niejednokrotnie powierzając dane polskich obywateli dostawcom lokującym swoje data center nie tylko poza krajem, ale też z dala od zasięgu jurysdykcji Unii Europejskiej, w Stanach Zjednoczonych. Robi to, pomimo tego, że oficjalne rekomendacje jasno wskazują na konieczność zachowania polskiej jurysdykcji.

Ten rozdźwięk pomiędzy oczekiwaniami a realnymi decyzjami sektora publicznego jest jeszcze większy, jeśli weźmiemy pod uwagę kolejne dane z raportu, które pokazują, że 9 na 10 respondentów oczekuje rozwiązania szytego na miarę, jednocześnie zwracając uwagę na elastyczność i bezpośrednie wsparcie techniczne w trakcie procesu migracji - dodaje Wiesław Wilk.

Podczas webinaru prezentującego raport, prezesi i dyrektorzy firm tworzących Polską Chmurę przyczyn tej rozbieżności dopatrywali się w niskiej świadomości społeczeństwa na temat przewag konkurencyjnych polskich dostawców chmury. Wciąż mało popularne jest pojęcie suwerenności danych, które podkreśla rolę tzw. rezydencji danych, czyli ich geograficznej lokalizacji z uwzględnieniem kwestii prawnych i regulacyjnych. Obawy te potwierdzają dane z raportu, zarówno w sektorze biznesu, jak i GovTech. Dodatkowo prezesi zwrócili uwagę na pokutujący i szkodliwy, choć nadal popularny mit, według którego sama w sobie chmura obliczeniowa (w jakimkolwiek wydaniu) już jest bezpieczna, a lokalizacja data center nie ma znaczenia. - Wręcz przeciwnie, pod kątem bezpieczeństwa lokalizacja ma kluczowe, krytyczne znaczenie, a dane powinny być przechowywane w kraju, z którego pochodzą, co podkreślają również wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz eksperci z branży - podsumowali przedstawiciele Polskiej Chmury.

Poza bezpieczeństwem, jako przewagi konkurencyjne polskich data center, ankietowani w badaniu wskazywali na wiarygodność, możliwość kontaktu z dostawcą - realnym człowiekiem - który jest w stanie udzielić wsparcia w administrowaniu i zarządzaniu usługą; dostępność usług, przejrzystą i atrakcyjną ofertę, indywidualne podejście do klienta, niezawodność oraz pomoc w migracji danych.

Badanie Polskiej Chmury pokazuje, że biznes i GovTech pozostają jeszcze na dwóch różnych biegunach, jeśli chodzi o poziom wdrożenia chmury. Chmura w biznesie rozwija się bardzo dynamicznie, zaś GovTech nadal dość wolno się rozpędza.

W ramach Krajowego Programu Odbudowy 20 proc. środków ma zostać przeznaczone na transformację systemową, co oznacza, że część budżetu powędruje do sektora publicznego (m.in. na rozwój e-usług publicznych), co może pozytywnie wpłynąć na inwestycje w chmurę.

Do wyników raportu odniósł się dr Remigiusz Kopoczek, p.o. Dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, które zostało Patronem raportu. - Wśród wielu pozytywnych wskaźników, które wynikają z raportu, pojawiają się elementy wymagające dalszych prac, a niekiedy po prostu zmiany postaw. Począwszy od rodzaju wykorzystywanego typu chmury - im bardziej specjalistyczne systemy, tym przedsiębiorcy rzadziej decydują się na rozwiązania chmurowe, mimo że chmura mogłaby stanowić dobre i bardziej efektywne rozwiązanie właśnie dla „zasobożernych” rozwiązań. Nie są też wykorzystywane dodatkowe usługi związane z chmurą, co również zmniejsza efektywność wykorzystania tej technologii – podkreślił. - Cieszy natomiast zaufanie przedsiębiorców do krajowych dostawców rozwiązań chmurowych. To solidny fundament dla budowania kolejnych przewag konkurencyjnych dla polskich firm. Być może dzięki temu, obok sektora gier, w niedalekiej przyszłości to polskie przedsiębiorstwa dzięki podkreślanym w raporcie „wiarygodności, zaufaniu, łatwemu kontaktowi, przejrzystej ofercie” staną się dobrze rozpoznawalnymi i konkurencyjnymi podmiotami na rynkach międzynarodowych - dodał Dyrektor NCBR.

Raport uwidacznia rosnącą dojrzałość polskiego rynku, zarówno po stronie klientów, jak i dostawców. Zmieniają się oczekiwania klientów oraz przekaz płynący od data center. Dekadę temu w chmurze miało być po prostu taniej. Widoczna w raporcie kwestia korzyści płynącej z chmury w postaci optymalizacji kosztów, obecnie oznacza coś więcej niż „tańszą opcję”. Klienci cenią dziś chmurę za to, że umożliwia skalowalność infrastruktury oraz pomaga przyspieszać proces wdrożenia produktów na rynek i zmniejsza związane z nim ryzyko.

Trudno jednak nie docenić aspektu kosztowego. Prawdą jest, że utrzymanie własnej infrastruktury, wykwalifikowanej kadry oraz koszty związane z jej utrzymaniem sprawia, że wybór chmury pozwala na znaczną optymalizację kosztów.

Jak pokazuje badanie, przed rozpoczęciem korzystania z chmury badanych powstrzymuje obawa przed wyciekiem danych i ogólne kwestie bezpieczeństwa. Doświadczenia polskich dostawców chmury w pracy z firmami z niemalże każdego z sektorów rynku, od finansów po produkcję, pokazują jednak, że po wejściu do chmury bezpieczeństwo stało się dla nich największą przewagą polskiej chmury.

- Chmura wpisuje się coraz mocniej w ekosystem i działalność przedsiębiorstw w kraju. W zasadzie coraz trudniej znaleźć jest dużą firmę, która z chmury nie korzysta wcale, choćby w najprostszej postaci i jedynie w ograniczonym stopniu. W sektorze GovTech również wykorzystuje się przetwarzanie danych w chmurze, jednak nie jest ona tak popularna jak w przypadku sektora komercyjnego. Według badania co czwarty badany podmiot korzysta z rozwiązań cloud computing i średnio 8% ich całkowitych zasobów przechowywanych jest właśnie w chmurze, a większość podmiotów nie ma zamiaru podejmować decyzji o inwestycjach w cloud computing. Wpływ na to ma szereg czynników, ale najważniejszym wskazanym przez badane podmioty jest finansowanie projektów. Inwestycje w cloud computing mogą przekraczać dostępny budżet, co stanowi istotną barierę w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Szczegóły znajdują się w raporcie, który stworzyliśmy wspólnie z Polską Chmurą, a który zawiera szereg szczegółowych danych - dodaje Paweł Olszynka, ICT Business Unit Director, PMR.

Raport można bezpłatnie pobrać ze strony: www.polska-chmura.pl.