Oprogramowanie Opnet analizuje pracę aplikacji sieciowych. Jeden z modułów oprogramowania - ACE (Application Characterization Environment), umożliwia przechwycenie i przeanalizowanie ruchu generowanego przez aplikacje w sieci LAN/WAN. Funkcje diagnostyczne oprogramowania pozwalają na szybką identyfikację problemu i określenie potencjalnych źródeł opóźnień w sieci wpływających na wydajność aplikacji.

W celu znalezienia przyczyny długiego czasu odpowiedzi aplikacji, Opnet analizuje aplikacje z uwzględnieniem wielu czynników sieciowych jednocześnie. M.in. przepustowość łączy sieciowych, wydajność serwera, konfiguracje protokołów, opóźnienia i utraty pakietów w sieciach publicznych, ustawienia systemu operacyjnego serwera i stacji roboczych, i wiele innych. Podstawą do analizy jest ruch generowany przez aplikacje, dane o obciążeniach procesorów, konfiguracja sieci i wiele innych.

Opnet pozwala również na symulacje, w jakim stopniu proponowane zmiany poprawią działanie aplikacji. Symulacje polegają na odwzorowaniu i uruchomieniu sieci w wirtualnym środowisku, obejmującym takie elementy, jak: komputery, serwery, routery, protokoły, itp. Wirtualne urządzenia generują, transmitują i odbierają ruch, a po wprowadzeniu zmian można od razu sprawdzić ich efekt.