Miedziane instalacje LAN

Szkielet sieci w większości jest dzisiaj tworzony z wykorzystaniem okablowania miedzianego 10GBase-T lub światłowodowego klasy FTTD (Fiber To The Desk), jako że wciąż rośnie liczba usług, gdzie treść i dane muszą być przekazywane natychmiast - a więc z i przepływnością większą niż 1 Gb/s. Potrzebę takich interfejsów w okablowaniu strukturalnym deklarują nie tylko klienci ośrodków contact center, dla których skuteczny dostęp do danych stanowi istotę działalności firmowej, lecz także operatorzy sieci osiedlowych i kampusowych, zajmujących się obsługą telewizji interaktywnej. Ten gwałtowny rozwój przebiega współbieżnie z instalowaniem szybkich ethernetowych przełączników szkieletowych.

Powszechnie już stosowana w sieciach LAN kat. 6a została opracowana do zastosowań 10GbE, natomiast okablowanie zgodne z kat. 7 lub kat. 7a przeznaczono dla użytkowników urządzeń 40-gigabitowych. O ile kategorię 6 można jeszcze uzyskać na dobrej skrętce UTP, o tyle kable kat. 7 (klasa F) muszą mieć skrętki ekranowane oraz dodatkowy ekran wokół wszystkich przewodów typu S/F UTP (Screened/Foiled). Podwójne ekranowanie zmniejsza wprawdzie promieniowanie emitowane na zewnątrz kabla i podwyższa odporność transmisji na zewnętrzne zakłócenia elektromagnetyczne, ale jednocześnie osłabia transmisję wewnątrz kabla w wyniku odbijania promieniowania wewnętrznego - co z kolei powoduje zniekształcanie sygnałów przy wysokich częstotliwościach. Mimo że są one droższe od kabli UTP kat. 6, a także światłowodów, stosunkowo wysoka cena optycznych urządzeń aktywnych nadal niweluje te różnice.

Obecnie większość dostawców skłania się do instalacji sprawdzonego w praktyce okablowania miedzianego kat. 6 (1 Gb/s), a jedynie ok. 16% ma zamiar instalować nowe okablowanie miedziane wg kat. 6a (10 Gb/s). Niezależnie od tych prognoz stale umacnia się trend wdrażania rozwiązań w pełni optycznych klasy FTTx, pozwalających spokojnie oczekiwać na nadchodzący wzrost zapotrzebowania na aplikacje szerokopasmowe.

Miedzią czy światłowodem?

Trwa nieustająca debata, czy światłowody utrzymają swoją dominującą pozycję w szkieletowym okablowaniu budynkowym? Mimo że w ośrodkach przetwarzania danych odnotowuje się mocne wsparcie dla opcji światłowodowej, wcale nie oznacza to, że miedź straciła na atrakcyjności w tradycyjnych systemach biurowych. Badania wykazały większe korzyści z rozwiązań miedzianych do przenoszenia szerokich pasm - uzyskane dzięki ulepszeniom czteroparowych kabli, złączy i osprzętu kablowego (RJ-45, GG45). Ta modernizacja zapewnia im dobrą pozycję w mediach miedzianych na krótszych dystansach (do 100 m), a szczególnie tam, gdzie szybkość stanowi mniej istotny czynnik niż koszt jej zwiększenia.

Optyczne instalacje 10-gigabitowe wcale nie zastąpiły miedzi jako rozwiązania alternatywne we wszystkich zastosowaniach. Jeszcze nie tak dawno głoszono zwycięstwo tego typu rozwiązań w sieciach LAN i definitywnie zwiastowano koniec alternatywnych instalacji miedzianych. Ale tak się nie stało. Biorąc pod uwagę postęp technologiczny oraz wynalazki dokonywane w transporcie za pomocą miedzi, technologia ta ma szansę utrzymać się jeszcze przez długi czas. Zwłaszcza w systemach biurowych potrzebujących Ethernetu poniżej 10G, gdzie okablowanie miedziane nadal będzie powszechne. Obecnie można powiedzieć, że zmodernizowana sieć miedziana wraca do łask.

Koszty instalacyjne stanowią ok. 60% inwestycji w projektach okablowania. W tym fragmencie miedź ma przewagę nad światłowodem ze względu na to, że montaż łączy miedzianych jest znacznie prostszy niż przy włóknach optycznych. Instalacje miedziane są więc cenowo korzystniejsze niż światłowód. Według niektórych szacunków koszt sieci światłowodowej wraz z wyposażeniem aktywnym kształtuje się na poziomie ok. 2,5 razy wyższym niż podobna infrastruktura miedziana. Różnica ta zmniejsza się w miarę obniżania kosztów transmisji na specjalnych światłowodach dla technologii VCSEL (Vertical Cavity Surface Emitting Laser), które pozwalają wyeliminować kosztowne lasery o wysokiej precyzji emisyjnej.

Niestety miedź nie jest konkurencyjna wobec światłowodów w zakresie szerokości pasma przenoszenia, gdyż nie ma alternatywy do podnoszenia szybkości, jak tylko instalowanie coraz cięższych i o większym przekroju kabli miedzianych. Zamiast oszczędności miejsca, wymagają one więcej przestrzeni montażowej - co szczególnie odczuwa się w ośrodkach przetwarzania danych. Z kolei w przypadku światłowodów użytkownik musi radzić sobie ze zdecydowanie większą różnorodnością złączy, a ponadto instalacje światłowodowe wymagają szczegółowych porad ze strony szczuplejszego grona specjalistów niż w okablowaniu miedzianym. Ostatnie deklaracje producentów pozwalają jednak sądzić, że następna generacja łączy światłowodowych (tzw. łącza prefabrykowane) uczyni ten montaż prostszym i łatwiejszym.