Metamodele ładu korporacyjnego
- Jarosław Badurek,
- 09.11.2010
Komputerowe wspomaganie procesów zarządzania wymaga ich modelowania. W coraz bardziej złożonych systemach pojawia się jego kolejna warstwa: metamodelowa.
- konsolidacja standardów,
- cykl życia BPM (life cycle),
- integracja języka naturalnego w technologiach BPM,
- standardy graficzne dla modeli referencyjnych,
- n a modele,
- systemy semantyczne,
- standardy diagnostyczne (diagnosis standards), m.in. jakość i analizy biznesowe,
- standardy B2B (ramy ontologiczne).
Wystarczy przyjrzeć się krytycznemu procesowi przedsiębiorstwa: od przyjmowania zleceń klientów, poprzez planowanie produkcji, wytwarzanie, magazynowanie, transport, aż do fakturowania. Taki proces skojarzony jest z wieloma procesami pomocniczymi, np. kontrolą jakości, zakupami surowców i naturalnie technologiami informatycznymi. Błąd przecinka w ilości zamawianego produktu powoduje, że jakiś czas później firmę opuści więcej ciężarówek, niż potrzeba, z towarem, za który nikt nie zapłaci. W praktyce wystarczą tu oczy doświadczonego dysponenta, aby zauważyć problem ale już błędy algorytmów wystawiających rachunki, mogą w skrajnym przypadku grozić utratą płynności finansowej. Okazuje się, że w takich realiach nie wystarczy modelowanie, ale pojawia się potrzeba specyfikowania kolejnej warstwy - metamodelowej.
Metamodel dla pudełka
Czym zatem różni się metamodel od modeli i jakie ma znaczenie w praktyce zarządzania? Czasami pojawiają się twierdzenia, że "metamodel jest modelem modelu“. Tymczasem inne są cele i sposoby konstruowania modeli i metamodeli. Owszem, mapa jest modelem terenu ale metamodel nie jest "mapą mapy“. Metamodel jest bowiem opisem konstruowania modeli w celu uniwersalnej formalizacji modelowania. Przy czym taki opis wymaga zastosowania metajęzyka. Przykładem może być tu zjawisko generatywizmu języka naturalnego: jego gramatyka i alfabet/słownik pozwalają na formalnie poprawne konstruowanie w nim zdań. Również w językach sztucznych (programowania) mamy ich słowa kluczowe oraz instancję decyzyjną rozstrzygającą o poprawności kodu, tj. kompilator (interpreter). W notacji notacji Backus-Naura (BN Form) minimalna ilość reguł i symboli metajęzykowych pozwoliła na zdefiniowanie takich standardów jak ALGOL czy PASCAL.