Główny Urząd Statystyczny już od przeszło stu lat pełni rolę integrującą i koordynującą krajowe systemy informacyjne. Realizacja tak postawionego celu nie jest jednak w sposób oczywisty zadaniem prostym. Mnogość instytucji, procesów i wykorzystywanych rozwiązań stanowi poważne wyzwanie. Wykonując swoje zadania statystyka publiczna posługuje się danymi z klasycznych badań reprezentacyjnych, ale także ze źródeł administracyjnych i tzw. nowych źródeł danych, będących efektem postępujących procesów cyfryzacji. Transformacja cyfrowa to nowe wyzwania, ale przede wszystkim i olbrzymi potencjał rozwoju krajowego systemu statystycznego w kontekście budowy infrastruktury informacyjnej państwa. Główny urząd Statystyczny podejmuje wiele istotnych inicjatyw w tym zakresie.

Otwieranie danych to proces, w którym wiele zależy od czynników takich jak otoczenie prawne i instytucjonalne, chęć i jakość współpracy między instytucjami publicznych i wewnątrz nich czy ogólne nastawienie urzędników i urzędniczek do jawności życia publicznego.

Otwarte dane to cenny surowiec, wykorzystywany w aplikacjach, produktach i usługach. Ich wartość zaczęli doceniać przedsiębiorcy i naukowcy, dlatego urzędy coraz częściej decydują się je otwierać. Na portalu dane.gov.pl z każdym dniem przybywa wysokiej jakości danych, udostępnianych przez urzędy, do pobrania i ponownego wykorzystywania. Danych aktualnych, bezpłatnych i, co istotne, niezwykle wartościowych dla użytkowników, bo przygotowanych zgodnie ze standardami otwartości, pod okiem pełnomocników ds. otwartości danych. Otwarte dane stają się głównym bohaterem konferencji i Hackathonów. Coraz częściej szuka ich również sam obywatel. Dlaczego?

„To już mamy załatwione” – każda duża organizacja chciała by się podpisać pod tym hasłem w zakresie bezpiecznego a jednocześnie efektywnego składowania danych będących pod rygorem współczesnych polityk zgodnych z zastosowaniem nośnika trwałego. Porozmawiajmy jak oczekiwania i przepisy przenieść w realne warunki.

W związku z coraz szerszym wykorzystywaniem systemów informatycznych do realizacji zadań w administracji publicznej konieczne jest zabezpieczenie danych o obywatelach.

Wejście w życie przepisów RODO w zakresie ochrony danych osobowych wprowadziło nowe wymogi dla zaprojektowania i wdrożenia całego systemu tej ochrony, w tym ustanowienia procedur dla wszystkich procesów zachodzących w urzędzie.

Wcześniejsze kontrole, w których badano wybrane aspekty bezpieczeństwa informacji wykazały, że kierownicy urzędów nie nadają bezpieczeństwu informacji należytej wagi, nie wdrażają i nie aktualizują zasad bezpieczeństwa, nie zapewniają odpowiednich narzędzi IT lub nie w pełni je stosują.

Stale wzrasta zainteresowanie obywateli elektroniczną formą załatwiania spraw w urzędach. Planując przedsięwzięcia w zakresie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni RP warto mieć wiedzę opartą o zobiektywizowane ustalenia konstytucyjnego organu kontrolnego – jakim jest Najwyższa Izba Kontroli:

- Czy przyjęte i wdrożone rozwiązania organizacyjne i techniczne zapewniają bezpieczeństwo przetwarzania informacji w urzędzie? 

- Czy zapewniono należytą organizację bezpieczeństwa informacji (polityki, procedury, instrukcje, dedykowane zasoby osobowe, techniczne)? 

- Czy rozwiązania techniczne są wdrożone i wykorzystywane a rozwiązania organizacyjne stosowane i egzekwowane? 

- Czy są cyklicznie podejmowane działania mające na celu zapobieganie incydentom bezpieczeństwa informacji (szkolenia, analiza incydentów, audyty, analiza ryzyka)? 

Współczesne IT to poza warstwą sprzętową czy aplikacyjną szereg danych. Dane są rozproszone na lokalnych maszynach wirtualnych, w chmurach  (prywatnych, publicznych, hybrydowych), aplikacjach, w różnych lokalizacjach, na różnych nośnikach, u różnorodnych użytkowników, w wielu miejscach.

Ta złożoność środowisk IT rodzi wielkie ryzyko z zabezpieczeniem, zarządzaniem, a w przypadku potrzeby, odtworzeniem danych.

Zmieniające się przepisy prawa, wymuszają rozbudowę infrastruktury, spełnienie nowych wymagających norm, a także zapewnienie prawnej zgodności z wymaganiami prawodawcy.

Jak sobie z tymi wyzwaniami poradzić? Jak ustrzec się przed utratą danych? Jak zapewnić wydajność, skalowalność i bezpieczeństwo przy ograniczonych budżetach? Jak przechowywać dane długookresowo w archiwach nie ponosząc dodatkowych kosztów obciążenia aplikacji i systemów. Opowiemy o tym Państwu podczas spotkania GovTech Klubu w dniu 4 października 2019.

Na prawdziwych przykładach, wziętych z życia i własnej praktyki pokażę, że bardzo często to, co wygląda na dane, jest tylko zamulającym prawdę „elektrośmieciem”. Mówi się, że dane są paliwem współczesnej gospodarki. Jeśli trzymalibyśmy się tej analogii, to efektywność danych moglibyśmy mierzyć stosunkiem odwrotności liczby przesłanych bajtów do jakości uzyskanej informacji (cokolwiek rozumielibyśmy pod pojęciem „jakość”). O tym opowiem w trakcie swojej prezentacji.

Moderator: Tomasz Bitner, redaktor naczelny Computerworld