Potrzebne jest 10GbE:

Producenci systemów okablowania już zaprezentowali pierwsze rozwiązania zgodne ze standardem 10GbE, o którym mówi się, że jest on protokołem aplikacji multimedialnych. Rozwiązania te są obecnie wdrażane w systemach specjalistycznych bądź wymagających dużych przepływności szkieletu, a także w centrach przetwarzania danych i sieciach SAN (Storage Area Networks) oraz w pionowych traktach korporacyjnych. Najpierw w sieciach szkieletowych (59%), a w dalszej kolejności w okablowaniu poziomym (27%) - instalowanym w centrach przetwarzania (data center), kampusach (uczelnie, szpitale) oraz przedsiębiorstwach (banki, biurowce, firmy).

Zmienna szerokość pasma potrzebna do transmisji obrazu wynika ze złożonych funkcji, jakie spełniają współczesne kodery klasy MPEG. Są one wyposażone w cechę automatycznego dostosowania się do wymaganej aplikacją szerokości pasma i natychmiastowym zwiększeniem przepływności dla obrazów z dynamicznie zmieniającą się treścią. Kodowanie MPEG4 pozwala na upakowanie dwukrotnie więcej programów w tym samym pasmie transmisyjnym, niż wersje wcześniejsze. Dla standardowego obrazu SDTV będzie więc potrzebna przepustowość 1-4 Mb/s, przekaz telewizyjny z funkcją PIP zajmie 2-8 Mb/s, a transmisja obrazu o wysokiej rozdzielczości HDTV (MP4) w aplikacji wideo na żądanie wymagać będzie 9-12 Mb/s. Mimo że do mieszkań już zaczynają wkraczać pierwsze multimedialne usługi szerokopasmowe różnego typu (triple play, quadruple play, VoD, NVoD) oraz cyfrowa technologia dźwiękowej emisji MP3 (DVD), ich wymagania nadal mieszczą się w typowym abonenckim kanale dostępowym o przepływności do 50 Mb/s. Dzisiaj nie przewiduje się rozszerzania przepustowości traktów użytkowych powyżej 100 Mb/s.

{{z:networld::8}Dostawcy okablowania usuwają ostatnie przeszkody blokujące upowszechnianie szerokopasmowych rozwiązań multimedialnych, w których poprzez personalizację usług można będzie dostosować aplikacje do indywidualnych preferencji użytkowników. Sukces tej operacji jest uzależniony od zrozumienia przez usługodawców potrzeby posiadania szerokopasmowej sieci dostępowej i metropolitalnej, które muszą oferować większą przepływność oraz charakteryzować się podwyższoną inteligencją przy obsłudze nowych aplikacji. Takie wymagania spełnia jedynie okablowanie, które bazuje na skrętce miedzianej UTP lub STP kat. 6a lub wyższych (wiele wersji), bądź na włóknach wielomodowych klasy OM2 i OM3 o średnicy 50/125 nm. W większości instalacji szkielet okablowania strukturalnego ma dzisiaj włókna wielomodowe lub jednodomowe, a jedynie niekiedy jest tworzony na kablach miedzianych klasy 10GBase-xx. W rozwiązaniach całkowicie optycznych klasy FTTD klient może domagać się aplikacji sięgających nawet szybkości 10 Gb/s z zastosowaniem różnych włókien i wykorzystaniem wielu okien optycznych.

Przekraczanie bariery 10 Gb/s

O ile do niedawna szybkość 100 Mb/s wydawała się niedościgłym marzeniem użytkowników sieci, o tyle dzisiaj staje się ona schodzącym ze sceny standardem, zastępowanym wydajnością 1 Gb/s nie tylko w szkielecie sieci. Patrząc w przyszłość, a tym samym chcąc w pełni skorzystać z najnowszych osiągnięć teleinformatyki, nowe projekty winny być ukierunkowane na realizację przepływności sięgającej 10 Gb/s. Mając do dyspozycji takie okablowanie (10GBase-T), można będzie również bez obaw korzystać współbieżnie z wielu nowoczesnych usług typu VoIP, multimedia, telewizja. W odróżnieniu od propozycji FTTD - czyli światłowodem do biurka - miedziany kabel transmisyjny w sieciach LAN można jednocześnie wykorzystywać jako medium transportu energii elektrycznej w instalacjach wyposażonych w PoE (Power over Ethernet).

Systematycznie rosnące wymagania użytkowników związane z multimediami powodują jednak, że nawet infrastruktura oparta na Ethernecie 10 Gb/s stanie się wkrótce niewydolna. Dzisiaj wiadomo, że mimo wielu kontrowersyjnych zapowiedzi odnośnie do nominalnej szybkości nowego standardu (40, 80, 100, 120 lub nawet 160 Gb/s), będzie to przepływność 100 Gb/s - uzyskiwana w torach światłowodowych. Podjęte w 2006 r. przez IEEE prace studialne nad o rząd wyższą wersją standardu sieci Ethernet 100 Gb/s mają zakończyć się w 2010 r., a do tego czasu sieci szkieletowe będą operować najwyżej z przepływnością 10 Gb/s. Ich podstawą są dotychczasowe doświadczenia z kablami nieekranowanymi UTP rozszerzonej kat. 6A, foliowanymi F/UTP kat. 6A oraz podwójnie ekranowanymi kablami S/FTP kat. 7.

Rozwój aplikacji biznesowych w sieciach LAN będzie migrował przez najbliższe 5 lat od przełączanych kanałów użytkowych 100 Mb/s, poprzez przełączane kanały desktopowe 1 Gb/s (miedź) i 10 Gb/s (włókno), do platform optycznych 40-100 Gb/s (DWDM), implementowanych w optycznym środowisku przedsiębiorstwa (głos, pliki, dane, obraz). Poszczególne fragmenty sieci LAN nadal będą utrzymywały hierarchiczną strukturę logiczną, automatycznie integrującą wiele rozwiązań: miedziane łącza dostępowe na skrętkach UTP - w okablowaniu poziomym o niewielkich wymaganiach, włókna wielomodowe optymalizowane do źródeł światła laserowego - instalowane w budynkowych sieciach szkieletowych o średnich wymaganiach i w niewielkich obiektach rozproszonych, do jednomodowych traktów optycznych - stosowanych w rozległych geograficznie przedsiębiorstwach, które potrzebują dużych przepływności.

Wdrażanie multimedialnych aplikacji (np. triple play) o strumieniowym charakterze transmisji potrzebuje okablowania wyższych kategorii, co najmniej kat. 6 lub rozszerzonej kat. 6a (klasa E), bądź kat. 7 (klasa F), standardowo zapewniających przepływność 10 Gb/s lub więcej. Jest prawdopodobne, że instalacja okablowania kategorii 7 jedynie na potrzeby teleinformatyki (pliki, poczta, internet, transfer danych) nie będzie jeszcze przez jakiś czas potrzebna, podobnie jak i podnoszenie szybkości powyżej 10 Gb/s.

Jaka przyszłość

Prognozy wskazują, że za trzy lata (2011 r.) sieci szkieletowe o szybkości 10 Gb/s będą instalowane w ponad połowie instalacji okablowania strukturalnego. Większość dostawców nadal skłania się jednak do instalacji sprawdzonego okablowania miedzianego kategorii 6 (1 Gb/s), podczas gdy jedynie 16% ma zamiar instalować nowe okablowanie miedziane wg kategorii 6a (10 Gb/s). Niezależnie od tych prognoz stale umacnia się trend wdrażania rozwiązań całkowicie optycznych FTTx, pozwalających spokojnie oczekiwać na nadchodzący wzrost zapotrzebowania na aplikacje interaktywne.