Wi-Fi/WiMAX/UMTS/HSPA - wszędzie dostępny

Mobilne biuro bez istniejącej infrastruktury umożliwiającej bezprzewodowe łączenie się z siecią nie mogłoby istnieć, a wolna transmisja szybko stałaby się przyczyną frustracji ze strony użytkowników. Rynek wydaje się jednak gotowy do wydajnej obsługi korporacyjnych połączeń. Niezależnie od tego, czy pracownik mobilny będzie korzystał z laptopa wyposażonego w modem szerokopasmowy czy też wygodniej mu będzie wymieniać dane za pomocą rozbudowanych telefonów przenośnych, operatorzy umożliwiają wybór spośród kilku technologii dostępowych.

Jak pokazują badania, w najbliższych latach coraz mniejszą wagę w bezprzewodowej łączności będą odgrywać przestarzałe już nieco sieci drugiej generacji (GSM/GPRS/HSCSD/EDGE czy CDMA One). Według analityków IDATE wartość rynku związanego z tymi technologiami spadnie w latach 2007-2010 niemal trzykrotnie. W tym samym czasie systematycznie będzie się zwiększać znaczenie systemów komórkowych trzeciej generacji (UMTS/HSDPA oraz CDMA Ev-DO). Ten naturalny trend najsilniej będzie widoczny w krajach Europy Zachodniej i Stanach Zjednoczonych.

Na przestrzeni ostatnich lat bardzo dynamicznie rozwijającą się technologią dostępową jest pakiet rozwiązań HSPA (High Speed Packet Access), obejmujący zarówno szybkie przesyłanie danych do użytkownika (HSDPA - High Speed Downlink Packet Access), jak i w drugą stronę (HSUPA - High Speed Uplink Packet Access). O ile na początku 2006 r. pojawiały się pierwsze usługi oferujące szybkość przesyłania danych w kierunku do użytkownika na poziomie 1,8 Mb/s, o tyle obecnie wartość ta sięga już 7,2 Mb/s (w Polsce Era i Plus) i do 2 Mb/s w górę. Analitycy szwedzkiej firmy badawczej Berg Insight przewidują, że pierwsze usługi z przepływnościami 14,4 Mb/s (maksymalne wartości określone w podstawowej normie) będą dostępne na europejskim rynku w 2008 r. Rok później, w zależności od zapotrzebowania ze strony użytkowników, pojawią się testy technologii HSPA+ (28,8 Mb/s w kierunku do użytkownika).

Jeśli w realnych warunkach uda się spełnić wyśrubowane założenia techniczne dotyczące szybkości przesyłania danych w rozwiązaniach HSPA, to mogą całkowicie zdominować rynek mobilnych systemów dostępowych. Scenariusz taki jest wysoce prawdopodobny m.in. według analiz przeprowadzonych przez grupę telekomunikacyjną Informa Telecoms & Media, które przewidują, że w 2011 r. technologie HSDPA i HSUPA zajmą 84% całego rynku.

WiMAX wciąż nie może się przebić

Bieżący rok nie przyniesie znaczących zmian w odniesieniu do popytu na rozwiązania spod znaku IEEE 802.16d/e. Pomimo znacznego wsparcia ze strony światowych koncernów (np. Intel, Motorola, Samsung), zdobywania kolejnych licencji radiowych czy stawiania stacji przekaźnikowych WiMAX jest wciąż technologią niszową. W związku z szybkim rozwojem sieci 3G i 3,5G część analityków sceptycznie odnosi się do jej przyszłości. Nie pomaga tu nawet fakt, że w USA budowana jest ogólnokrajowa sieć WiMAX (Sprint Nextel we współpracy z Clearwire, za ponad 3 mld USD), a kanadyjski Nortel przeznaczy w tym roku dziesięć razy więcej środków na rozwój technologii 802.16e niż w 2006 r.

Według IDC przeszkodą na drodze popularyzacji mobilnej wersji standardu WiMAX jest brak szerszego wsparcia ze strony operatorów, którzy posiadając technologie komórkowe wolą inwestować w HSPA lub Wi-Fi (wykorzystywane do przesyłania danych, jako dopełnienie usług głosowych). Problemem są też aspekty techniczne (brak wolnego pasma w niektórych krajach oraz niewystarczająca podaż terminali do odbioru danych).

Specjaliści firmy badawczej Senza Fili Consulting szacują, że za 5 lat liczba osób korzystających zarówno ze stacjonarnej (802.16d), jak i mobilnej wersji standardu WiMAX (802.16e) wzrośnie do 54 mln. Stanie się tak jednak wyłącznie wtedy, gdy technologię tę przyjmą rynki rozwijające się, a operatorzy wykażą nią większe zainteresowanie.

Rynek europejski nie jest, pod względem postrzegania przez analityków przyszłości mobilnego systemu WiMAX, wyjątkiem. Specjaliści Berg Insight ostrzegają, że operatorzy chcący postawić na tę technologię będą musieli zmierzyć się z wieloma przeciwnościami, wśród których można wymienić konieczność zabezpieczenia i wykupienia dodatkowych pasm częstotliwości, dokonanie znaczących inwestycji w budowę nowej sieci (postawienie stacji przekaźnikowych, infrastruktury sieciowej), zmierzenie się z konkurencją - za kilka lat w UE będzie działać co najmniej czterech operatorów oferujących HSPA o przepływnościach 14,4 Mb/s (z cenami zbliżonymi do opłat za DSL). W podobnym tonie analitycy wypowiadają się o technologiach opartych na FLASH-OFDM czy protokole IEEE 802.20. Wszystko to sprawia, że firmy gremialnie nie biorą pod uwagę mobilnego systemu WiMAX, jako potencjalnego systemu dostępowego do sieci.

Zdecydowanie pozytywniej przedsiębiorcy podchodzą zaś do rozwiązań bezprzewodowych Wi-Fi (802.11a/b/g). Sieci WLAN są wykorzystywane przede wszystkim do łączności na terenie firmy oraz jako metoda taniego dostępu do sieci za pośrednictwem sieci publicznych i prywatnych hot spotów. Według analiz IDC w najbliższych latach wiele dużych przedsiębiorstw zdecyduje się na zakup bezprzewodowego sprzętu sieciowego (przełączniki, punkty dostępowe), telefonów dualnych (Wi-Fi/GSM) dla pracowników czy modemów szerokopasmowych do laptopów (Wi-Fi/GPRS/EDGE/UMTS/HSPA).