Mimo tych niedoskonałości dostawcy nie ustają w oferowaniu coraz to nowych rozwiązań mobilnego głosu w sieciach. W lutym Ericsson pokazał pierwszy punkt dostępowy, który wspiera bezprzewodowe technologie GSM i Wi-Fi, za którego pośrednictwem klient może prowadzić rozmowy, używając telefonu dualnego. Połączenia są tutaj automatycznie przełączane zależnie od faktu, czy telefon znajduje się w zasięgu działania punktu dostępowego, czy stacji bazowej obsługującej sieć komórkową. Ma on być komercyjnie dostępny w połowie tego roku.

Na kongresie 3GSM World Congress w Barcelonie współpracujące z sobą koncerny Cisco i Nokia zapowiedziały dwusystemowe telefony Wi-Fi, które działają zarówno z sieciową infrastrukturą Cisco VoIP (802.11g), jak i publiczną siecią komórkową GSM. Nokia zamierza wyposażyć te telefony w oprogramowanie automatycznie testujące, z jakiego połączenia należy korzystać. Jeśli sygnał Wi-Fi jest wystarczająco silny, rozmowa będzie prowadzona przez punkt dostępowy, a przy słabym sygnale obsługiwana przez stację bazową telefonii komórkowej GSM. Telefony mają zawierać oprogramowanie integrujące je z centralami telefonicznymi Cisco CallManager (IP PBX).

Głosowe rozwiązania FMC przedstawili również producenci DiVitas Networks i Siemens. Według przedstawicieli DiVitas Networks ich system FMC współpracuje z każdym typem sieci komórkowej (wariant optymistyczny) oraz dowolnym smartfonem dualnym GSM/Wi-Fi. Przedsiębiorstwa mogą więc bezprzewodowo korzystać z firmowych centralek IP PBX typu open source oraz wbudowanych aplikacji IM (Instant Messaging) bądź integrować cały system z istniejącą infrastrukturą telekomunikacyjną (warunkiem koniecznym jest wsparcie protokołem SIP eksploatowanych central IP PBX). Rozwiązanie FMC dla przedsiębiorstw, które z kolei Siemens zamierza dostarczać od kwietnia, składa się z oprogramowania zarządzającego HiPath Mobile Connect oraz części obsługującej telefony użytkowników końcowych (z systemem operacyjnym Symbian lub Microsoft Windows Mobile).

Szybciej i dalej z WiMAX

Technologia WiMAX staje się jednak konkurencyjnym rozwiązaniem dla sieci komórkowych (GSM/CDMA/WCDMA) w zakresie transmisji głosu. Wraz z wprowadzeniem mobilnej wersji standardu WiMAX (802.16e) niektórzy analitycy przewidywali, że szybko stanie się on poważną konkurencją dla sieci komórkowych. Według Grega Collinsa z Dell'Oro Group tak się jednak nie stanie, przynajmniej w ciągu najbliższych lat (raport firmy obejmuje lata 2006-2011). W 2011 r. wartość sprzedaży rozwiązań WiMAX (urządzenia końcowe i elementy świadczenia usług, bez kosztów ponoszonych przez operatorów), według Dell'Oro, wyniesie 2 mld USD.

Głównym powodem, dla którego rozwiązanie WiMAX będzie musiało dłużej czekać na swoją niszę rynkową, jest brak udokumentowanego wsparcia tej technologii do przesyłania głosu. Technologia WiMAX miała być sprawnym narzędziem do świadczenia usług dostępowych do Internetu (połączenia telefoniczne na bazie VoIP), stosowanym przede wszystkim na terenach trudno dostępnych lub nieatrakcyjnych dla operatora ze względu na koszty instalacji infrastruktury przewodowej. Tymczasem wielu operatorów woli jeszcze wybrać ścieżkę rozwoju polegającą na rozbudowywaniu sieci 2G (GSM, CDMA) bądź telefonii 3G (UMTS) lub wyższych, takich jak: HSDPA (High Speed Downlink Packet Access), HSUPA (High Speed Uplink Packet Access) czy LTE (Long-Term Evolution).

W tym sektorze komunikacji największe osiągnięcia mają koncerny azjatyckie. Wiceprezes Samsung Mobile WiMAXGroup Hwan Woo Chung zapowiedział, że pierwszy telefon dwusystemowy obsługujący standard WiMAX oraz GSM pojawi się na rynku w pierwszej połowie 2007 r., a zaraz potem ruszy ich produkcja seryjna. Mają one umożliwiać dostęp do Internetu z maksymalną szybkością 10,2 Mb/s, a z ich usług będzie można korzystać nawet z prędkością sięgającą 120 km/h (czyli np. podczas podróży pociągiem). Przedstawiciel firmy zapowiedział ponadto, że pod koniec 2007 r. w ofercie Samsunga pojawi się telefon WiMAX, który pozwoli na korzystanie z sieci z szybkością sięgającą 40 Mb/s, a więc szybciej niż w wielu stacjonarnych rozwiązaniach kablowych.

Co nas czeka?

Połączenie zalet taniej telefonii VoIP z mobilnością uzyskiwaną w rozwiązaniach komórkowych (GSM/GPRS/EDGE, UMTS/HSPA) bądź stacjonarnych sieciach bezprzewodowych Wi-Fi czy WiMAX umożliwia wdrażanie mobilnych usług mVoIP, na które oczekują użytkownicy. Na rynku pojawiają się pierwsze telefony komórkowe z wbudowaną obsługą sygnalizacji SIP oraz pierwsze karty Wi-Fi z aplikacją głosową VoIP. Warunkiem skorzystania z ich zalet jest przebywanie w zasięgu jakiegokolwiek węzła dostępowego hot spot (hot zone). Mimo że operatorzy telefonii komórkowej nie są przychylni takim rozwiązaniom i niechętnie wprowadzają te urządzenia do swej oferty, rynkowa konkurencja niewątpliwie wymusi powszechność tych aplikacji. Rok 2007 może być przełomowy dla komercyjnych rozwiązań VoWi-Fi, natomiast na bardziej efektywny VoWiMAX trzeba przynajmniej poczekać rok lub dłużej.

Telefonia komórkowa (GSM, UMTS) pozwoliła oderwać się człowiekowi od okablowania i dała mu możliwość prowadzenia rozmów w ruchu. Mobilna telefonia mVoIP ma zapewnić mu prawie to samo, ale przy mniejszych kosztach. Na razie potencjalni klienci nieufnie patrzą na ten rozwój, mimo że atutem VoIP są daleko niższe koszty eksploatacyjne. Przyszłość mobilnej telefonii VoIP wydaje się jednak jasna: zyska na popularności dzięki oszczędnościom, ale nie zmieni w istotny sposób nabytych przyzwyczajeń. Pozwoli wprawdzie rozmawiać dłużej i częściej, ale nie przyczyni się do następnej rewolucji komunikacyjnej. Można jedynie sądzić, że wpłynie na ceny tradycyjnych rozmów, które w naturalny sposób muszą maleć, aby sprostać konkurencji telefonii internetowej.

<hr>

Łukasz Kulig

Key Account Manager Avaya Poland

Rozwój aplikacji służących do komunikacji poprzez mobilny VoIP to tylko kwestia czasu. Polska jest krajem, który wyjątkowo chłonnie reaguje na nowinki techniczne zwłaszcza w dziedzinie szeroko pojętej komunikacji mobilnej. Mimo iż telefonia komórkowa zagościła w naszym kraju stosunkowo niedawno (w połowie lat 90.), to jesteśmy szybko rozwijającym się i chyba najbardziej obiecującym rynkiem w Europie Środkowo-Wschodniej. Wkrótce, wraz z rozpowszechnieniem w polskich przedsiębiorstwach sieci Wi-Fi i rozwiązań telekomunikacyjnych w technologii IP oraz dzięki pojawianiu się w ofertach operatorów komórkowych telefonów i komunikatorów obsługujących technologię Wi-Fi, aplikacje mobile VoIP znajdą coraz więcej zwolenników. Rozwiązania te są w stanie już wkrótce wyprzeć tradycyjne, bezprzewodowe systemy komunikacyjne, jak np. DECT. Oferują one bowiem większą funkcjonalność systemu telekomunikacyjnego. Funkcjonalność to jednak nie wszystko. Zasadność wykorzystania mobilnej technologii VoIP potwierdza też czynnik finansowy. Firmy wykorzystujące już sieci Wi-Fi dzięki "mobile VoIP" mogą komunikować się wewnętrznie praktycznie bezpłatnie - jedyne koszty, jakie ponoszą, to utrzymanie i tak istniejących sieci Wi-Fi. Firmy, które dopiero ją wprowadzają, są w stanie korzystać z elastyczności, jaką zapewniają telefoniczne sieci bezprzewodowe, a przy tym nie muszą inwestować w dodatkową, kosztowną infrastrukturę telekomunikacyjną.