Komputeryzacja warszawskiego metra

Jeden z komputerów kontroluje system sanitarno-techniczny, drugi system dystrybucji energii, a trzeci stanowi sprzęt zabezpieczający (stand-by). W razie awarii któregoś z komputerów, jego funkcje automatycznie przełączane są na trzeci, dodatkowy komputer. Możliwe jest także sterowanie obu systemami z jednego komputera centralnego. Spływające dane można obserwować w formie listy tekstowej bądź w postaci zdynamizowanych wykresów lub schematów.

System operacyjny wykorzystany w systemach: zdalnego sterowania i dystrybucji energii oraz zdalnego sterowania urządzeniami techniczno-sanitarnymi dostarczony został również przez firmę Sauter i jest to know-how tej firmy. Oprogramowanie użytkowe zostało wykonane przez stronę polską.

Oba systemy obsługują ok. 5 tys. danych (meldunków, poleceń i pomarów). Rozwinięto także diagnostykę uszkodzeń dzięki czemu np. dyspozytor systemu techniczno-sanitarnego ma z jednej przepompowni ok. 30 meldunków dotyczących wyłącznie stanów uszkodzeń.

Wadą systemu Sautera jest brak tablic dynamicznych w oprogramowaniu systemowym. Zmusza to dyspozytorów do przełączania się między kilkoma wcześniej zdefiniowanymi tablicami, które sterują różnymi typami zainstalowanych w jednym pomieszczeniu urządzeń. Toteż obecnie trwają prace nad podłączeniem do komputerów głównych komputerów osobistych klasy PC. Za ich pomocą dyspozytor będzie mógł, zamiast wydawać polecenie posługując się typowym, skomplikowanym ciągiem komend, używać interfejsu graficznego znacznie przyspieszającego czas potrzebny na uzyskanie dostępu do pakietu danych.

Do realizacji odpowiednich funkcji systemów sanitarno-technicznego i elektroenergetycznego sterowniki wyposażono w trzy typy kart funkcyjnych: meldunkowe, poleceniowe, pomiarowe. Sterowniki na stacjach (5-8 sztuk w zależności od systemu) są w stanie same reagować na stan urządzeń wejściowych, a więc działać całkowicie autonomicznie. Stało się to możliwe dzięki zaszyciu w pamięci EPROM sterowanego zdarzeniami oprogramowania. Sterowniki mogą zatem wykrywać awarie, samodzielnie na nie reagować oraz analizować stany uszkodzeń. O wszystkich zmianach w stanie urządzeń powiadamiany jest oczywiście odpowiedni komputer centralny. Możliwe jest także sterowanie urządzeniami z poziomu komputera centralnego.

System sygnalizacji przeciwpożarowej

W Warszawskim metrze zastosowano także analogowy, w pełni skomputeryzowany, system sygnalizacji przeciwpożarowej EBL 1000/3000 szwedzkiej firmy TELE LARM. Ze względu na specyfikę obiektu zrezygnowano z mniej "inteligentnego" polskiego systemu Telsap 3. System firmy Telelarm w pełni spolonizowano (opisy central, komunikaty serwisowe i pożarowe).

W skład systemu EBL 1000 wchodzą centrala główna MCU oraz do 10 podcentralek SCU. Centralki SCU i MCU komunikują się między sobą poprzez podwójną pętlę (RS-422 - niezależne kable ułożone w obu tunelach metra). Urządzenia umieszczone na poszczególnych stacjach metra wyposażono w baterie i prostowniki pozwalające na 8 godzinną pracę systemu w razie awarii głównego zasilania. Na pierwszych 9 stacjach znajdują się centralki SCU na stacjach Pole Mokotowskie i Politechnika centralki MCU. Centralka MCU na stacji Politechnika będzie centralą główną dla systemów instalowanych na budowanych w przyszłości stacjach. Centralki wyposażone są w panele straży pożarnej FBP z ciekłokrystalicznymi wyświetlaczami alfanumerycznymi oraz klawiszami służącymi do obsługi urządzenia. FBP uzupełnione są o drukarki. Na wyświetlaczach paneli zainstalowanych na stacjach ukazują się komunikaty dotyczące wyłacznie tych stacji. Panele zewnętrzne FBP umieszczone w Centralnej Dyspozytorni pokazują alarmy serwisowe i pożarowe spływające ze wszystkich stacji.

Kontrolę nad całym systemem EBL 1000 sprawuje system EBL 3000 zainstalowany w Centralnej Dyspozytorni na komputerze klasy 386. Dzięki EBL 3000 istnieje możliwość identyfikacji na ekranie monitora każdego z osobna punktu alarmowego na poszczególnych stacjach oraz tworzenia dokumentacji wydarzeń w pamięci komputera.

Na każdej stacji zainstalowano 80-100 analogowych adresowalnych czujek reagujących na dym i temperaturę oraz ok. 8 adresowalnych ręcznych sygnalizatorów pożaru (przycisków).

Podczas alarmu pożarowego na wyświetlaczu panelu FBP podcentralki i panelu zewnętrznego w Centralnej Dyspozytorni wyświetla się godzina alarmu, numer strefy, adres czujki lub przycisku oraz numer, lokalizacja i przeznaczenie pomieszczenia, w którym dany element jest zainstalowany. Ponadto na ekranie monitora można obejrzeć schemat zagrożonego obszaru stacji.

Zastosowane w systemie ELB 1000 pętle spełniają dwie funkcje: zasilają w energię urządzenia sygnalizacji pożaru oraz stanowią linię komunikacyjną między elementami adresowalnymi. Czujki w sposób ciągły przekazują do centrali dane o stanie powietrza. Urządzenia informują także o swoim uszkodzeniu lub zabrudzeniu.

Włączeniu alarmu mogą towarzyszyć inne, wcześniej zaprogramowane funkcje. Przykładowo na stacjach nieparzystych w pętlach dozorowych podstacji energetyczno-trakcyjnych zainstalowano specjalne sterowniki, które w przypadku zadziałania czujek pożarowych podają sygnał do systemu sterowania wentylacją. Informacja o pożarze pojawia się na monitorze dyżurnego stacji i uruchomiony zostaje przełącznik w szafie sterującej klapami dymowymi

znajdującymi się pod podstacją. Dzięki temu klapy wentylacyjne zamykają się odcinając dostęp powietrza do pomieszczenia. Oczywiście dyspozytor w Centralnej Dyspozytorni ma bezpośrednie łącze do straży pożarnej. W przyszłości przewiduje się włączenie metra do ogólnowarszawskiego systemu sygnalizacji pożarowej.


TOP 200