MBA (Master of Business Administration) są w Stanach Zjednoczonych studiami magisterskimi, realizowanymi po zaliczeniu licencjatu, nie zawsze związanego z zarządzaniem. Stanowią więc w przybliżeniu odpowiednik ostatnich dwóch lat studiów pięcioletnich. W Polsce zaś utarło się myśleć o nich jako o studiach podyplomowych, przeznaczonych dla tych, którzy mają już kilka lat praktyki zawodowej (w tym menedżerskiej), drogich, prestiżowych i wyróżniających. Jednocześnie nierzadko można na nich spotkać świeżo upieczonych studentów bez doświadczenia.

Dlaczego tak jest? Być może dlatego, że w Polsce tradycyjnie ktoś, kto chce osiągnąć stopień magistra, nie opuszcza szkoły od siódmego do dwudziestego trzeciego roku życia. Już dwudziestosiedmiolatek na studiach magisterskich jest outsiderem, kimś, kto nie pasuje do grupy. W Stanach natomiast młodzi ludzie w marszu po tytuł magistra robią sobie przerwy - po ukończeniu szkoły średniej (high school) i po ukończeniu college’u - na "złapanie oddechu": zdobycie kilku lat zawodowego doświadczenia, roczną wyprawę dookoła świata, zorientowanie się we własnych uzdolnieniach, preferencjach i możliwościach, zorientowanie się na rynku pracy, praktyczną weryfikację dalszych planów zawodowych. Dlatego rozpiętość wieku i doświadczeń studentów jest tam dużo większa niż w Polsce.

W Stanach też nikomu raczej nie przychodzi do głowy studiowanie zarządzania bez żadnego praktycznego podglebia, w którym nowo nabywana wiedza mogłaby się ukorzenić. Uznaje się bowiem, że case’y, czyli studia przypadków - opisy problemów zdarzających się w hipotetycznych, choć nakreślonych z troską o realizm firmach, ale też przypadki z życia wzięte - mają pomóc w uporządkowaniu, zanalizowaniu i zsyntetyzowaniu prawdziwych doświadczeń uczestników. Mają pozwolić im dostrzec powtarzające się schematy i prawidłowości, lepiej przewidywać, sprawniej organizować, bardziej twórczo podchodzić do nietypowych problemów, słowem - lepiej zarządzać. Oczywiście, nie przesadzajmy z generalizowaniem, ale taki jest właśnie wyraźnie widoczny trend.

W Polsce na MBA idą często ludzie tuż po studiach, myśląc, że w ten sposób zwiększą swoje szanse na "naprawdę dobry start" na rynku pracy. Sądzą, że dzięki temu pominą etap nieprzyjemnego i mało prestiżowego zdobywania doświadczeń na niższych szczeblach, odsuną w czasie moment zderzenia z rzeczywistością, przeczekają słabą koniunkturę na rynku pracy. Ufają, że poprawią swoje notowania we własnej głowie i w końcu - skoro ich zdolności zostały potwierdzone taaakim dyplomem - uwierzą w siebie i bez lęku pójdą na pierwszą rozmowę kwalifikacyjną.

Dobrą ilustracją wynaturzenia MBA w polskiej wersji są słowa absolwentki jednego z programów, trzydziestoletniej dziś kobiety, która program MBA w jednej z warszawskich szkół ukończyła jako 23-latka: "Rozkoszne studia, naprawdę rozkoszne. Prawie nic nie musisz się uczyć, tylko chodzisz na zajęcia i robisz te case’y, na okrągło. Na egzaminie też dostajesz case i rozpracowujesz go tak samo jak na zajęciach. Zaliczasz bez problemu. Wiesz, ja kończyłam jako młoda siksa i my wszyscy strasznie się dziwiliśmy, co tam robią faceci po trzydziestce, do tego wcale nie ekonomiści, tylko lekarze i prawnicy. Ciągle pytaliśmy: »No i po co wam to??«".