BPM czyli lustro gospodarki

  • Barbara Mejssner,

Od 1 mld USD w 2007 roku do 6 mld USD w roku 2012- tak według analityków ma rosnąć rynek rozwiązań do zarządzaniaprocesami biznesowymi BPM. W rzeczywistości rynek tenjest bardzo zróżnicowany i jak w żadnym innym odbija sięw nim stan gospodarki danego regionu.

Od 1 mld USD w 2007 roku do 6 mld USD w roku 2012- tak według analityków ma rosnąć rynek rozwiązań do zarządzaniaprocesami biznesowymi BPM. W rzeczywistości rynek tenjest bardzo zróżnicowany i jak w żadnym innym odbija sięw nim stan gospodarki danego regionu.

Rynek ogólnie zwany rynkiem aplikacji bądź pakietów do zarządzania procesami biznesowymi (Business Process Management) jest jednym z najtrudniejszych i najbardziej skomplikowanych rynków pakietów i aplikacji dla przedsiębiorstw. Wdrożenie aplikacji BPM nie przynosi bowiem natychmiastowych efektów; porządkuje jednak procesy biznesowe i w perspektywie średnioterminowej, 2-3-letniej, ułatwia uzyskanie znaczącego przyrostu przychodów na skutek wzrostu wydajności i lepszego zarządzania całą infrastrukturą informatyczną. Rynek określany jako BPM jest przy tym bardzo podzielony. W jego skład wchodzą bowiem narzędzia do tworzenia aplikacji do analizy i zarządzania (BPA Tools), podrynek systemów zarządzania dokumentami (DPM - Document Process Management), właściwy rynek aplikacji BPM, rynek systemów do zarządzania procesami biznesowymi (Business Process Management Suite - BPMS), a także wyłaniające się dopiero rynki BPM opartego na rozwiązaniach Open Source (BPM 2.0) oraz systemów BPMS opartych na Web 2.0 (BPMS 2.0).

Zobacz również:

W żadnym też innym rynku IT tak jak w BPM nie odbija się stan gospodarki danego regionu. Dla przykładu, wschodząca gospodarka krajów Europy Środkowej, w tym Polski, jest na etapie wdrażania rozwiązań budowanych przy pomocy narzędzi BPA, prostszych aplikacji BPM, podczas gdy wdrożenia BPMS są jeszcze pojedyncze. W starej Europie przeważają aplikacje BPM i w korporacjach - BPMS. W USA pojawiają się już rozwiązania BPMS 2.0. Wokół rozwiązań BPM, a raczej ich funkcjonalności, narosło jednak tyle nieporozumień, że konieczne jest opisanie wszystkich elementów tego rynku. Umożliwia to prześledzenie jego ewolucji i możliwości, jakie rozwiązania te stawiają przed firmami.

Rynek narzędzi BPA Tools

Pierwszym segmentem rynku rozwiązań Business Process Management jest segment narzędzi projektowania, modelowania, tworzenia i monitorowania procesów biznesowych - Business Process Analysis Tools (BPA Tools). Narzędzia te są z jednej strony powiązane z rozbudowanymi pakietami typu workflow, z drugiej zaś - z oprogramowaniem typu Business Activity Monitoring (BAM). Narzędzia BPA pełnią istotną rolę w firmach - służą do zdefiniowania procesów biznesowych, zaprojektowania całych architektur procesów. Z tego względu rozbudowane zestawy narzędzi BPA są wyposażone w repozytoria gotowych modeli procesów czy całych architektur. Zwykle BPA są przy tym adresowane do użytkowników biznesowych i specjalistów tworzących architektury rozwiązań informatycznych w przedsiębiorstwach. Narzędzia BPA bardzo przydają się także we wdrażaniu rozwiązań Service Oriented Architecture (SOA), umożliwiając taką ich implementację, aby pracowały najwydajniej.

Ewolucja BPM

Gartner zajął się tym segmentem rynku BPM w dwóch analizach Magic Quadrant for Business Process Analysis Tools w latach 2006 i 2007. Analitycy tej firmy uważają, że rynek BPA będzie rozwijał się niezbyt dynamicznie, ale w sposób stały, z CAGR (Compound Annual Growth Rate) wynoszącym 10% w latach 2007-2010. W przypadku niszowych producentów narzędzi BPA, CAGR może wynieść do 15%. Mimo rudymentarności niektórych oferowanych rozwiązań segment ten nie ulegnie dezintegracji - przynajmniej do 2015 r. Jak twierdzi Gartner, zniknie z segmentu BPA tylko część firm, które zbyt późno zaczęły ekspansję na tym rynku bądź nie potrafiły utrafić z ofertą, a także te, które zostaną przejęte. Oznacza to zmniejszenie liczby firm działających w segmencie rynku o około 1/3. Na korzyść segmentu BPA działać będzie zaś upowszechnienie architektury SOA w małych i średnich przedsiębiorstwach oraz specyficzne potrzeby firm, które będą budowały własne rozwiązania BPM/BPMS na zasadzie "Best of Breed", oparte na aplikacjach wielu dostawców. Aby mogły one działać z optymalną wydajnością, użycie narzędzi BPA będzie konieczne. Z drugiej strony rozwinie się też segment niszowych narzędzi BPA; ich producenci, np. MetaSoftware tworzący narzędzia dla sektora ubezpieczeń, będą mogli liczyć na zbyt swojego oprogramowania.

Przyglądając się rynkowi BPA, zarówno Gartner, jak i inni analitycy, m.in. IDC, zauważają, że z jednej strony widać wyraźnie nacisk na projektowanie całych architektur, do czego zwykle używane są narzędzia BPA w dużych firmach, z drugiej zaś w małych i średnich przedsiębiorstwach na wykorzystanie rozwiązań niskokosztowych, często opartych na rozwiązaniach Microsoft Office - Excel, Word i PowerPoint z wykorzystaniem MS Visio.

W grupie liderów rynku, według klasyfikacji Magic Quadrant, znajdują się: Microsoft, IDS Scheer, IBM, iGrafx, Mega, Proforma, EMC i Telelogic, zaś w grupie najważniejszych producentów niszowych - BEA, Tibco, Savvion, Sybase, Ultimus, Troux i Lombardi.

Według analityków Gartnera, grupa 5 firm posiada udziały rynkowe od 2 do 4%. Są to: Casewise, EMC, iGrafx, Mega i Proforma. W przypadku liderów rynku Microsoft posiada 30% udziałów (co według analityków spowodowane jest głównie popularnością aplikacji Office koncernu oraz MS Visio), IDS Scheer - 15% (w dużej mierze dzięki pakietowi narzędziowemu ARIS, który stanowi obecnie istotne uzupełnienie środowiska SAP NetWeaver), IBM - 9% i Teleologic - 7%. W 2006 r. tylko na nowe licencje i narzędzia pochodzące głównie od tych firm przedsiębiorstwa wydały 500 mln USD.

Według analityków Gartnera, nabywców narzędzi BPA można podzielić na "architektów", "modelujących procesy biznesowe" i "wspierających systemy BPMS (Business Process Management Systems)". W grupie "modelujących procesy biznesowe" najczęściej używanym narzędziem BPA jest Microsoft Visio; stosuje go 20% firm.

W skład przeciętnego pakietu Business Process Management Suite wchodzą:
  • Narzędzia do graficznego modelowania procesów (są to narzędzia BPA) o stworzenia obrazowania procesów biznesowych i powiązań między nimi. W BPMS środowisko do modellingu czy authoringu powstało głównie dla analityków biznesowych, a nie – jak to dzieje się w narzędziach BPA czy niektórych BPM-ach – głównie dla informatyków. W BPMS środowisko do graficznego

    modelowania procesów ma bowiem odzwierciedlać dwie perspektywy – charakterystyczną dla biznesu i perspektywę profesjonalistów IT.

  • Silnik integrujący zadania i przetwarzanie danych (jest to zwykle silnik BPEL). Ma on za zadanie powiązać we właściwy sposób dane, standardy biznesowe i standardy przepływu dokumentów.
  • Narzędzia analityki procesowej, czyli moduły Business Intelligence oraz moduły Business Activity Monitoring, do wspomagania analizy danych w czasie wykonywania poszczególnych procesów biznesowych. Ich możliwości są bardzo szerokie

    – od prostych raportów po prowadzenie procesu analizy online i przedstawianie wyników użytkownikowi na pulpicie w czasie rzeczywistym.

  • Silniki reguł. To niewielkie, ale posiadające dużą rolę aplikacje bądź moduły odpowiedzialne za przeniesienie do systemu reguł i standardów polityki biznesowej, obiegu dokumentów i systemów wspomagających podejmowanie decyzji z poszczególnych aplikacji oraz ich zmiany.
  • Rejestr/repozytorium procesu – podstawowa aplikacja opisująca parametry poszczególnych procesów, odpowiedzialna za jego wykonywanie. Repozytorium przechowuje dane o procesach.
  • Narzędzia symulacji i optymalizacji procesów – także należą do kategorii BPA. Pomagają one menedżerom wdrożyć nowo zaprojektowane procesy w stare środowiska.
  • Moduły integracji środowisk. Należą one do klasy Enterprise Service Bus, są to więc rozwiązania SOA. Ich zadaniem jest stworzenie z systemu różnych rozwiązań od różnych producentów sprawnie działającego i wydajnego systemu.
  • Repozytorium/rejestr dokumentów i contentu. Te moduły to Enterprise Document Management, a więc należą do rozwiązań Document Process Management (DPM). W wielu instytucjach publicznych instalowane są zamiast klasycznego BPM, ze względu na cenę.
W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem IDGLicensing@theygsgroup.com