Na ogół jednak w projektach z dziedziny Business Intelligence nie biorą udziału ani specjaliści od grafiki, ani od ergonomii prezentacji wizualnej. Nie jest to problem braku fachowców.

"Gdyby tacy byli potrzebni, to by się znaleźli" - twierdzi Tomasz Mierzwa, dyrektor konsultacji w Infovide. Najczęściej klienci nie mają motywacji, żeby wychodzić poza standard oferowany przez gotowe narzędzia do graficznej prezentacji danych. "Użytkownicy co prawda nie godzą się na to, by systemy prezentowały im wyłącznie dane liczbowe, ale z drugiej strony wykresy, którymi chcą się posługiwać, są dosyć proste.

To bariera poznawcza. Brakuje im wiedzy, że mogą oczekiwać znacznie więcej" - mówi Tomasz Mierzwa. Chodzi przede wszystkim o rozwiązania z zakresu statystyki, daleko wykraczające poza kręg prostych wizualizacji typu wykres kołowy czy słupkowy. "Nie zdarza się, by w realizowanych projektach klienci zwracali uwagę na tak rozumianą jakość. Wyjątek stanowiło rozwiązanie realizowane dla jednego z portali, ale to w końcu firma bliska branży medialnej, gdzie jakość wizualizacji informacji zawsze była istotną kwestią. Zagadnienie jakości prezentacji informacji wciąż jest niedoceniane. Znacznie lepiej jest już z rozumieniem znaczenia jakości, czyli czystości danych na różnych poziomach. Uwaga skupia się na zagadnieniach pozyskania, oczyszczenia i integracji danych" - twierdzi Tomasz Mierzwa.

Statystyczne subtelności

Komputery pozwalają nie tylko na dodanie do wykresów osi czasu i prezentację zmian w postaci animacji. Oferują także możliwość interaktywnej zmiany parametrów wykresu, której efekty od razu widać na ekranie. Specjalizowane narzędzia pozwalają na manipulacje wyświetlanym obrazem (obracanie struktur trójwymiarowych, zmiany kolorów, grubości linii itp.). Dochodzenie do optymalnej drogi zdobywania wiedzy poprzez analizę danych ułatwiają bogate biblioteki różnych form prezentacji i szablonów.

Znane jest powiedzenie, że istnieją kłamstwa, wielkie kłamstwa i statystyki. Jest ono wyrazem obaw, że zebrane dane statystyczne można tak wykorzystać, by posługując się prawdziwymi wskaźnikami dowodzić tez nieprawdziwych. W praktyce można manipulować nie tylko danymi, lecz również ich graficzną wizualizacją. Odbiorca, który nie ma wiele czasu na studiowanie prezentacji, zadowoli się pierwszym wrażeniem, ten ogląd zaś może być fałszywy, gdy wizualizacja została odpowiednio zmodyfikowana - dane są prawdziwe, ale tak zobrazowane, by odbiorca zobaczył co innego, niż w istocie wyrażają. Najczęściej nie jest to efekt zamierzonego działania, lecz niewiedzy lub niechlujstwa (tego efekty często widać w infografikach pokazywanych w mediach). Rzecz w tym, by takich "kłamstw mimo woli" unikać w prezentacji danych w systemach komputerowych. Dostępność różnych narzędzi, bogatych bibliotek wizualizacji w rękach użytkownika nie będącego profesjonalistą może doprowadzić do zafałszowań w warstwie wizualizacji.

Potrzebna jest wiedza o tym, jak unikać zagrożeń, jak właściwie wizualizować informacje. W tej dziedzinie kanonem są książki profesora Edwarda Tufte z Yale University (The Visual Display of Quantitive Information, Envisioning Information czy Visual Explanations), chociaż nie brakuje innych podręczników poświęconych prezentacji danych w postaci graficznej (np. Designing Visual Interfaces Kevina Mulleta oraz Darrella Sano, Information Graphics Roberta Harrisa, Digital Diagrams Trevora Bounforda, Information Visualisation Stuarta Carda i inne).

Wizualizację danych rozumie się jako "wykorzystanie punktów, linii, układu współrzędnych, symboli, słów, cieniowania, perspektywy i kolorów do wyświetlania zbiorów mierzalnych wartości" (wg definicji prof. E. Tufte). Graficzna elegancja zasadza się w prostocie projektu użytego do prezentacji skomplikowanych danych. Przenosi się to wprost do wizualizacji, z jakimi mamy do czynienia w systemach informatycznych - a w szczególności w systemach prezentacyjnych, gdzie są obrazowane rezultaty analizy danych.