Trasowanie związane z usługami dodatkowymi

Implementacja PN wymusza odpowiednie zmiany w dotychczas istniejących procedurach odpowiedzialnych za przepływ wiadomości niezwiązanych z połączeniem (non-call related) takich jak SMS czy MMS. Drugim ważnym problemem jest przenoszenie numerów pre-paid. W Prawie telekomunikacyjnym mowa jest wyłącznie o "abonentach" jako o podmiotach, które mają prawo do skorzystania z usługi PN. W świetle zapisów abonentem nie jest użytkownik telefonów z przedpłatą. Dodanie obsługi numerów pre-paid w usłudze przenoszenia numeru dodatkowo skomplikuje i opóźni jej implementację u operatorów.

Administracja procesem przenoszenia

Najważniejszym elementem każdej ze wspomnianych implementacji PN jest baza danych przechowująca informacje na temat przeniesionych numerów. Powinna to być baza, zarządzana zewnętrznie przez organizację niepowiązaną z żadnym operatorem. Za każdym razem, gdy jakikolwiek numer zostanie przeniesiony, baza ta musi zostać zaktualizowana. Oczywiście, najłatwiejszym rozwiązaniem jest utrzymanie lokalnej BDNP przez każdego z operatorów, w której przechowuje się informacje tylko o numerach przeniesionych z i do swojej sieci. Jest to rozwiązanie, które tylko pozornie wymaga najmniejszych nakładów do realizacji, ponieważ trudno zarządzać tak rozproszonym środowiskiem. Przykładowo przy wielokrotnym przenoszeniu numeru pomiędzy różnymi aktualnymi sieciami abonenta, operatorzy muszą informować siebie nawzajem o poczynionych zmianach. Proces ten może wydłużyć się nawet do kilku dni.

Przykładowo, w USA istnieje centralny system zarządzania bazą numerów przeniesionych NPAC (Number Portability Administration Center). Baza ta ma umożliwić obsługę każdej z opisanych w tym artykule procedur. Sercem NPAC (patrz rysunek) jest System Zarządzania Usługami SMS (Service Management System). Interfejs współpracy pomiędzy NPAC a operatorami jest otwarty. Każdy z nich posiada dwa moduły do współpracy z SMS: lokalny moduł zarządzania LSMS (Local Service Management System) i moduł komunikacji SOA (Service Order Administration) z centralnym SMS odpowiedzialny za zmiany wpisów. LSMS zawiera lokalną kopię SMS. Każde z żądań PN musi najpierw trafić poprzez SOA do SMS, a dopiero potem do LSMS wszystkich operatorów. Interfejsem służącym do komunikacji pomiędzy poszczególnymi modułami jest CMISE (Common Management Information Service Element).

Trzeba podkreślić, że operator może wykorzystywać w swej sieci kilka scenariuszy przenoszenia numerów. Nie może być ograniczony do jednej metody, ponieważ sposób obsługi zależy m.in. od typu wywołania.

Podsumowanie

W Polsce abonenci GSM są rozróżniani poprzez prefiksy operatora (np. 601 w sieci PLUS GSM, 504 w sieci IDEA). Często abonenci podejmują decyzję o wykonaniu połączenia, sugerując się tymi numerami, ponieważ koszty połączeń są różne do różnych sieci. W obecności funkcjonującej usługi PN rozróżnienie nie będzie możliwe. Co więcej, trudno będzie wprowadzić i utrzymać promocje polegające na obniżonych stawkach dla konkretnych numerów przypisanych do danych sieci.

Wdrożenie PN dla sieci GSM spowoduje prawdopodobnie wyrównanie stawek za połączenia, ze względu na wspomniane wyżej kłopoty z budową planów taryfowych uzależnionych od wybieranych przez abonenta numerów (skojarzonych dotychczas z siecią danego operatora).

Wydaje się słuszne informowanie o wybraniu przeniesionego numeru, np. poprzez komunikat słowny lub inny sygnał, aby umożliwić abonentowi wywołującemu kontrolę wydatków (najprościej jest wprowadzić dodatkowy sygnał dźwiękowy w słuchawce przed pierwszym sygnałem wywołania, który informowałby abonenta, że numer, do którego dzwoni, jest przeniesiony). Operatorzy będą musieli położyć większy nacisk na rozwój programów lojalnościowych, by zachęcić abonentów do pozostania we własnej sieci.

W Polsce nie jest obecnie możliwe wprowadzenie przenoszenia usługi (długość MSISDN w sieci GSM jest dłuższa niż abonenta sieci PSTN). Nawet wprowadzenie zamkniętego planu numeracji zgodnego z zaleceniem E.164 do końca 2005 r. nie umożliwi wprowadzenia przenoszenia usługi. Projekt nowego Prawa telekomunikacyjnego wyraźnie precyzuje, że przenoszenie usługi pomiędzy PSTN i GSM nie będzie możliwe (art. 71, ust. 2.: "Przepisu [dot. przenoszenia numeru na żądanie abonenta] nie stosuje się do przenoszenia numerów pomiędzy stacjonarnymi i ruchomymi publicznymi sieciami telefonicznymi").

Prawo telekomunikacyjne nie daje możliwości skorzystania z usługi przenoszenia operatora w ramach sieci stałej dla numerów niegeograficznych w obszarze całego kraju (zwalniając operatorów z odpowiedzialności za jej wprowadzenie). Daje jedynie taką możliwość abonentom przy zmianie lokalizacji w ramach jednej strefy numeracyjnej (wymaga to od operatorów niewielkich nakładów na implementację) i numerom niegeograficznym (numery niegeograficzne są obecnie obsługiwane przez platformę IN, która z założenia umożliwia przenoszenie usługi).

Najprawdopodobniej w Polsce zostanie powołana niezależna instytucja podległa URTiP, która odpowiadałaby za utrzymanie i administrację centralnej BDNP, replikowanej lokalnie u operatorów (patrz rysunek). Wynika to z troski o jakość wprowadzenia PN. Abonenci nie mogą długo czekać na proces przenoszenia, by nie zniechęcili się do jej wykorzystania. Wymagana jest również kontrola regulatora rynku telekomunikacyjnego, by operator dobrze wywiązywał się z obowiązku prowadzenia usługi PN.

Kolejny raz okazało się, że uchwalane w Polsce prawo to w większości "koncert życzeń". Ustawodawca, tworząc zapisy Prawa telekomunikacyjnego dotyczące opisywanej usługi, nie sprecyzował, w jaki sposób ma być ona wdrożona. Co więcej, nie dano operatorom GSM praktycznie żadnego czasu na jej zaprojektowanie i implementację. Szacuje się, że średni czas potrzebny na uruchomienie usługi (projekt, konsultacje, zakup ewentualnego sprzętu, zmiany w oprogramowaniu) zajmuje operatorom ok. roku. Przedłużenie czasu na wprowadzenie PN w Polsce wydane przez URTiP we wrześniu do końca roku 2004 nic nie dało. Obecnie operatorzy odwołują się od tej decyzji, a konsultacje dotyczące wspólnej BDNP dopiero się rozpoczęły. Z drugiej jednak strony tajemnicą poliszynela jest, że zamieszanie wokół PN jest zbawienne dla operatorów, ponieważ oddala w czasie komercyjne wprowadzenie usługi przenoszenia numeru.