Nowe możliwości CAP

Alternatywny sposób modulacji sygnałów szerokopasmowych, stosowany także w przekazach ADSL, znany jako dwuwymiarowa modulacja CAP (Carrierless Amplitude and Phase Modulation) o całkowicie odmiennym sposobie kodowania sygnałów, staje się obecnie normą w skutecznym komprymowaniu (CAP-64, CAP-128 i CAP-256) sygnałów głosu, plików danych i sygnałów multimedialnych, przesyłanych przez sieci szerokopasmowe. W tym sposobie transmisji sygnał szerokopasmowy zajmuje zwykle pasmo od 26 kHz do 1,1 MHz, a tradycyjna usługa telefoniczna POTS - naturalne pasmo częstotliwości w zakresie 0-4 kHz. Wprawdzie skuteczność kodowania i kompresji w modulacji CAP może nadal teoretycznie rosnąć (coraz węższe pasmo o ustalonej przepływności sygnałów albo coraz większa szybkość przesyłania informacji w stałym pasmie częstotliwości), ale istnieje szereg parametrów technicznych, ograniczających zwiększanie kompresji sygnałów.

Głównym takim ograniczeniem jest uzyskanie w kanale transmisyjnym odpowiedniego stosunku sygnału do szumu S/N, którego wartość drastycznie spada w miarę powiększania się liczby punktów znamiennych (konstelacja sygnałów) używanych przy modulacji CAP. Jednym ze sposobów przeciwdziałania temu zjawisku jest wprawdzie zwiększanie amplitudy sygnału nośnego, ale we współczesnych szybkich modulacjach już uzyskuje się niebezpiecznie wysokie napięcia, przekraczające kilkadziesiąt woltów. Takie rozwiązania mogą więc mieć szkodliwe skutki nie tylko dla układów odbiorczych łącza, ale i dla zdrowia użytkowników.

Różnorodność rozwiązań

Swoboda w używaniu różnorodnych rozwiązań konstrukcyjnych, a także kilka odmiennych sposobów modulacji i kompresji spowodowały powstanie wielu niespójnych szerokopasmowych urządzeń komunikacyjnych klasy xDSL, inaczej funkcjonujących w poszczególnych krajach. Wśród wielu istniejących rozwiązań można wyodrębnić trzy techniki przyłączania abonentów emitujących głos z danymi do jednej pary przewodów miedzianych: za pośrednictwem jednego tradycyjnego rozgałęźnika centralnego, z zastosowaniem kilku rozgałęźników rozproszonych, a nawet bez używania rozgałęźników (splitters), co jest najnowszym osiągnięciem w tej dziedzinie przekazów przewodowych.

Ta ostatnia wersja, zaproponowana przez UAWG (Universal ADSL Working Group) jako ADSL/POTS, funkcjonująca bez rozgałęźników i oznaczana jako ADSL Lite o przepływności dosyłowej 1,0 Mb/s (telefon i dane), cieszy się największym powodzeniem wśród indywidualnych użytkowników sieci, gdyż nie wymaga instalacji w domu żadnych dodatkowych urządzeń komunikacyjnych oprócz modemu ADSL. Bezrozgałęźnikowy modem ADSL Lite nie jest oczywiście zgodny z europejskimi standardami ADSL/ISDN i nie można go przyłączać bezpośrednio do takiej sieci telekomunikacyjnej. Jak do tej pory ETSI nie planuje europejskiego rozwiązania działającego bez rozgałęźnika, w celu łączenia usług klasy ADSL/ISDN (ADSL over ISDN).

Przykłady rozwiązań firmowych

Zainteresowanie użytkowników rozszerzaniem szerokopasmowego dostępu bezpośrednio w otoczeniu abonenta rośnie z każdym rokiem, a najprostszym i najtańszym sposobem jest właśnie stosowanie rozwiązań w technologii xDSL z wykorzystaniem istniejących przewodów miedzianych. Według przewidywań IDC do końca 2003 r. w USA liczba domowych użytkowników systemów szerokopasmowych DSL wzrośnie z obecnych 330 tys. do 9,3 mln, Dataquest natomiast szacuje liczbę abonentów (w 2003 r.) na 12,4 mln portów DSL. Już teraz można więc mówić o rozkwicie technologii szerokopasmowych, o czym świadczą ostatnie targi CeBIT 2001 w Hanoverze, na których technologie szerokopasmowe demonstrowano w jednej z największych hal targowych.

Jedną z pierwszych, od lat aktywnie uczestniczących w rozszerzaniu dostępu abonenckiego, jest firma Schmid Telecom Zurych (Teletrans), z całą rodziną urządzeń xDSL (HDSL) o handlowej nazwie WATSON (WATSON II, WATSON 3, WATSON 4). Najnowsze wersje produktów tej firmy przesyłają dane z szybkością 2 Mb/s przez jedną parę przewodów na odległość ponad 11 km, przy średnicy przewodów miedzianych 0,8 mm.

Szeroki wybór produktów komunikacyjnych "ostatniej mili" o różnych przepływnościach klasy xDSL (HDSL, SDSL, MSDSL i VDSL) ma w swojej ofercie firma RAD Data Communication (Polixel), od lat dostarczająca szerokopasmowe produkty transmisyjne na nasz rynek. Ponadto, firma RAD jest jedną z pierwszych oferujących rozwiązania IAD (LA-140, LA-240), integrujące przekazy szerokopasmowe DSL

z sieciami ATM/IP przez najbardziej ekonomiczną multipleksację czasową TDM i multipleksery integrujące DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer).