Polska bardzo powoli

Polska nauka nie bierze jednak w zasadzie aktywnego udziału w międzynarodowych inicjatywach dotyczących otwartej nauki. Niewielki jest nasz udział w międzynarodowych platformach otwartej nauki: DRIVER (Digital Repository Infrastructure Vision for European Research), będący elementem 6. Programu Ramowego, DRIVER2 i pochodnych będących elementem 7. Programu Ramowego oraz BWN i pochodnych inicjatywach w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Największym chyba na razie polskim przedsięwzięciem jest Kolekcja Matematyczna Biblioteki Wirtualnej Nauki, udostępniająca artykuły z kilkunastu czasopism obejmujące okres od XIX wieku do 2007 r. (matwbn.icm.edu.pl), oraz Kolekcja Nauk Przyrodniczych Biblioteki Wirtualnej Nauki, udostępniająca artykuły pochodzące z ośmiu czasopism naukowych (przyrbwn.icm.edu.pl).

Najnowszym wspólnym projektem ICM i Creative Commons Polska jest znajdująca się pod adresem dir.icm.edu.pl

Domena Internetowych Repozytoriów Wiedzy, która ma się stać dostępną w modelu open access kolekcją zasobów polskich czasopism naukowych. Na razie dostępne w niej treści należy uznać za eksponaty muzealne. ICM stara się promować otwarte modele w edukacji i nauce, jednak nawet firmujący tę strategię prof. Marek Niezgódka nie udostępnia jeszcze swoich prac naukowych publicznie. Na razie ICM planuje wydanie w najbliższym czasie przewodnika po otwartej nauce - rozsyłanego pocztą. Za zaczątki repozytorium naukowego można uznać Bibliotekę Cyfrową Katedry Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego, znajdującą się pod adresem bc.klf.uw.edu.pl. Na odnotowanie zasługuje też repozytorium Politechniki Wrocławskiej, gdzie można znaleźć m.in. 250 artykułów i preprintów oraz 11 prac naukowych - łącznie 311 rekordów.

A może nie?

Tym większym zaskoczeniem jest wizyta na stronie katalogu udostępnianych otwarcie czasopism naukowych, Directory of Open Access Journals (www.doaj.org), gdzie można dowiedzieć się, że co prawda najwięcej otwartych periodyków naukowych ukazuje się w Stanach Zjednoczonych (ponad 900), Brazylii (384), Wlk. Brytanii (367) i Hiszpanii (253), ale w Polsce lista czasopism otwartej nauki obejmuje 70 pozycji. Co więcej, serwis okazuje się najlepszą platformą dostępu do darmowych publikacji naukowych udostępnianych przez polskie - i oczywiście, nie tylko polskie - czasopisma naukowe, z którego w łatwy sposób można dotrzeć do rozproszonych - i wcale nie tak niewielkich - zasobów publikowanych w Internecie przez wydawców, instytuty, uniwersytety i Polską Akademię Nauk. Okazuje się, że jeśli chodzi o otwartość czasopism naukowych, to wyprzedzamy Szwajcarię, Austrię, Holandię, Portugalię i wiele innych krajów. Więc może nie jest tak źle?