Mimo coraz doskonalszych zabezpieczeń przed złośliwym kodem, zawsze zostaną "wirusy psychologiczne", kiedy to użytkownik zachęcony ciekawym listem samodzielnie uruchomi otrzymany plik wykonalny, potwierdzając jeszcze, że na pewno wie co robi...

Spośród wszystkich elementów Office System 2003 jedynie Outlook, mimo gruntownej przebudowy, wciąż stanowi wyzwanie dla programistów chcących za jego pomocą tworzyć bardziej skomplikowane rozwiązania. Wśród nowości wypada wspomnieć o nowym obiekcie przeznaczonym do rozwiązywania konfliktów z synchronizacją.

Godna odnotowania jest jeszcze jedna funkcja Office System 2003 mająca związek z pakietem Visual Studio .Net. W poprzednich wersjach Visual Studio (czy też dodatków do Visual Studio .Net wykorzystujących biblioteki Office XP Primary Interopt Assemblies) można było pisać programy, które "z zewnątrz" wywołują określoną funkcjonalność Office. W Office System 2003 Microsoft przygotował dla Visual Studio .Net specjalny dodatek, który pozwala napisać aplikację .Net mogącą działać "wewnątrz" dokumentu czy szablonu. Taki program - napisany w C# lub VB .Net - nie musi być przechowywany wewnątrz dokumentu, lecz np. we wskazanej lokalizacji na serwerze plików lub w Internecie. Koncepcyjnie przypomina to obiekty COM stosowane do rozszerzania funkcjonalności poprzednich wersji.

W ten sposób można centralnie aktualizować kod, mając pewność, że każdy użytkownik dokumentu czy formularza na pewno pracuje z jego właściwą wersją. Zastosowanie takiej właśnie architektury pozwala zrezygnować z pisania i uaktualniania makr VBA, które dzięki wspomnianemu dodatkowi można przepisać w dowolnym języku .Net. Makra pisane w VBA można nawet przekształcić do VB.Net, nie obejdzie się tu jednak bez ręcznych poprawek.

Portal od ręki

Office System to nie tylko aplikacje i narzędzia dla pojedynczego użytkownika. Pakiet zawiera bowiem portal do pracy grupowej mający służyć uproszczeniu wspólnej pracy nad dokumentami. Portal Office System 2003 został oparty na usługach SharePoint Portal Services. Można go skonfigurować w taki sposób, aby w momencie przesłania dokumentu pocztą elektroniczną powstawał dla niego automatycznie obszar roboczy w portalu. Domyślne ustawienia czynią nadawcę administratorem, a adresatów - członkami obszaru roboczego z prawami do edytowania dokumentu. Gdy kopia tego dokumentu zostanie otwarta lokalnie przez jednego z członków tej grupy roboczej, informacje o dokonanych w nim zmianach będą automatycznie publikowane w portalu, a członkowie grupy zostaną o tym powiadomieni. W momencie konfliktu zmian użytkownik ma możliwość wyboru kopii, która powinna być traktowana jako ostatnia. Jeżeli jest to dokument Word lub Excel, istnieje także możliwość synchronizacji wersji z uwzględnieniem poprawek.

Portal zawiera ponadto mechanizmy związane z zarządzaniem czasem i podstawowe funkcje dotyczące zarządzania grupą, np. przydzielanie zadań do wykonania. Portal rozwiązuje więc, jak widać, podstawowe problemy dotyczące pracy grupowej nad dokumentami. Twórca rozwiązań wykorzystujących Office System 2003 nie musi się już zastanawiać, jak publikować dokumenty, jak je synchronizować, jak przydzielać zadania czy współdzielić kontakty. Jedyne, co musi zrobić administrator, to zainstalować usługę SharePoint na serwerze. SharePoint zapewnia także mechanizmy wyszukiwania dokumentów, możliwość tworzenia witryn i list dyskusyjnych dotyczących dokumentu bądź ich zestawu.

SharePoint jest obsługiwany z poziomu konkretnych programów Office, a więc także z poziomu makr VBA czy też kodu .Net związanego z konkretnym szablonem bądź dokumentem. Wygodną manipulację współdzielonymi obszarami zapewnia specjalny zestaw kilkudziesięciu obiektów. Jednym z wygodniejszych obiektów jest uniwersalna "lista". Może to być lista zadań, wydarzeń, klientów czy po prostu lista zakupów sprzętu. Taki element jest współdzielony przez wszystkich użytkowników i może być traktowany jako prosta "tabela z danymi" - np. wykorzystana jako element arkusza Excela. Zmiana wartości czy pojawienie się nowego elementu mogą być rozsyłane automatycznie.

Usługi SharePoint Portal Services można też traktować jako współdzielone repozytorium, w którym będzie umieszczany skompilowany kod. Przykładowo, można w nim umieścić wersjonowaną bibliotekę szablonów lub wspomnianych programów, do których będą się odwoływać otwierane przez użytkowników dokumenty. Innymi słowy, SharePoint Portal Services zapewnia usługi analogiczne do tych, które inne firmy oferują jako internetowy system plików dostępny przez WWW . W rozwiązaniu Microsoft dochodzą do tego bezpośrednie wsparcie dla funkcji programów pakietu Office System 2003 oraz powiązania z niektórymi usługami na serwer WWW . Jest to więc platforma do zdalnej współpracy działająca "prosto z pudełka".

Post Scriptum

Office System zasługuje na swoją nazwę. Dla tych, którzy nie mają wygórowanych wymagań, nadal pozostaje wygodnym "pakietem biurowym". Równocześnie oferuje narzędzia czyniące go platformą do pracy grupowej, a nawet do tworzenia rozbudowanych aplikacji. Office System 2003 może być bardzo inteligentną końcówką dla aplikacji działających w centrum danych i to końcówką nie wymagającą od użytkowników drastycznej zmiany przyzwyczajeń.