- serwer konferencyjny jest ostatnim, również instalowanym wedle potrzeb elementem sieci, usprawniającym scentralizowane działanie wielopunktowych sesji konferencyjnych (audio lub wideo), także przez sieci IP. W przypadku jego braku uczestniczące w konferencji terminale rozsyłają swoje informacje do wszystkich pozostałych, co zmniejsza łączną efektywność działania sieci.

Z wyjątkiem terminali i bram IP - niezbędnych do prowadzenia transmisji - pozostałe elementy są instalowane dodatkowo, w zależności od przeznaczenia i przewidywanych funkcji telefonii IP z uwzględnieniem: transmisji głosowych w czasie rzeczywistym, transmisji głosu nie w czasie rzeczywistym, transmisji faksowych czy działania sesji telekonferencyjnych.

Rozmowa przez bramy

Pierwsze bramki głosowe, tworzone początkowo za pomocą odpowiedniego oprogramowania silnych stacji roboczych PC, zostały wkrótce zastąpione rozwiązaniami sprzętowymi (mikroprocesory DSP o dużej mocy) z przetwarzaniem głosu i komunikatów w czasie realnym, a w końcu zintegrowane bądź z abonenckimi systemami komutacji jako centrale IP PABX, bądź bezpośrednio z sieciowymi routerami sieci pakietowych. Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że są to dwa odmienne sposoby realizacji połączeń głosowych przez sieć transportową, pomimo takich samych funkcji użytkowych: albo uzupełnianie central PABX o głos pakietowy, albo tworzenie od podstaw przełączanej sieci pakietowej z możliwością transmisji głosu. Pierwsza z nich opiera się bowiem na komutowaniu kanałów, druga na multipleksowaniu z podziałem czasowym.

W rozwiązaniach stosowanych przez firmy i koncerny „czysto” telekomunikacyjne przystosowanie istniejących systemów komutacji do funkcji i wymagań VoIP - z zachowaniem najbardziej istotnej cechy telefonii internetowej IP: znacznej obniżki kosztów transmisji głosowych - nie jest prawdopodobnie przyszłościowym rozwiązaniem problemu. W tych rozwiązaniach użytkownik może jednak sam, przed nawiązywaniem połączenia, dokonać wyboru podając różne prefiksy sieciowe i podjąć decyzję, z jakiego sposobu transmisji ma zamiar korzystać (tradycyjnie czy internetowo). W niektórych systemach komutacji IP PABX czynność ta dokonuje się automatycznie, jeśli tylko jakość oferowanych połączeń internetowych jest odpowiednia.

W drugim sposobie integracji bramek internetowych - z routerami brzegowymi sieci bądź przełącznikami sieci pakietowych (IP enabled) - konwergencja dwóch różnych sposobów transmisji jest większa i wszystko wskazuje na to, że jest to docelowe rozwiązanie komunikacji w nadchodzących latach. W sieciach pakietowych stosujących protokół IP często używa się techniki kodowania głosu według specyfikacji G.729, zmniejszającej niezbędną szybkość transmisji do 8 kb/s, ale dzięki technice usuwania fragmentów ciszy w trakcie prowadzonych rozmów rzeczywista szybkość kanału spada nawet do 6 kb/s, przy akceptowalnym poziomie jakości głosu. Najnowsze konstrukcje szkieletowych węzłów sieci pakietowych (Cisco AVVID, 10 tys. numerów) potwierdzają tezę, że eliminacja central telekomunikacyjnych z ich dotychczasowymi funkcjami jest możliwa, przy okazji przynosi wymierne efekty finansowe, chociaż sam proces wymiany ma charakter ewolucyjny i będzie przebiegał jeszcze przez wiele lat.

Skalowanie central

Sytuacja w telekomunikacji zaczęła się zasadniczo zmieniać z pierwszym komercyjnie dostępnym (maj 1999 r.) rozwiązaniem Lucent Technologies wprowadzającym usługę VoIP do centrali telekomunikacyjnej Definity. Wkrótce potem większość liczących się producentów sprzętu telekomunikacyjnego zaoferowała podobne rozwiązania transmisji głosu, działające na własnych PABX, a liczba ich zaczęła gwałtownie rosnąć z miesiąca na miesiąc. W ubiegłym roku produkcję central IP PABX miały w swojej ofercie następujące firmy: 3Com (z NBX 100), Alcatel (z centralą OmniPCX 4400), Ericsson (centrala WS2000 v.2,5), Avaya/Lucent (implementująca VoIP w dwóch produktach: IPExangeComm i Definity), firma Dialogic (z IPLink), Mitel (wdrażająca Ipera 2000), firma NEC (ze sprzętem NEAX 2400), Oki Network (z Ipstage), firma Inter-Tel (z centralą AXXESS IP PABX) oraz Siemens (z ostatnimi propozycjami „głosu internetowego” HiNet i Hicom).

Ponieważ większość firmowych propozycji IP jest jeszcze oparta na powszechnie używanej komutowanej technologii, rozszerzanej jedynie przez nakładanie usług internetowych IP (konwergencja usług) na istniejące rozwiązania, w nowych centralach PABX - IP enable - są dostępne wszystkie standardowe usługi i funkcje komunikacyjne oraz nowe, instalowane w miarę potrzeb. Nadal w starych rozwiązaniach IP PABX funkcjonują setki różnorodnych i dobrze sprawdzonych usług dodatkowych, których wciąż brakuje w centralach następnej generacji, całkowicie opartych na serwerach sieciowych. Należą do nich tak znane usprawnienia (nigdzie dotąd nie zainstalowane w serwerach), jak: usługa „nie przeszkadzać”, programowane klawisze funkcyjne, funkcja przywołań czy zapowiedzi głosowe. Zwłaszcza że centrale IP PABX drugiej generacji, całkowicie oparte na technologiach sieciowych, promują nieco inny rodzaj funkcji użytkowych, jako że i ich możliwości są inne niż urządzeń komutacyjnych. Dotyczy to również całkowitej likwidacji niektórych, rzadko używanych usług, egzystujących do tej pory wyłącznie w tradycyjnie komutowanych centralkach PABX. Według prowadzonych przez Mier Communications badań jedynie ponad połowa ocenianych obiektów IP PABX znajdujących się w eksploatacji, oprócz funkcji podstawowych, ma zainstalowane 10 innych funkcji dodatkowych - często nawet wyposażanych opcjonalnie przez innego dostawcę sprzętu.