IPv6 a sprawa polska

Czy można zmusić operatorów do wdrożeń IPv6?

Sytuacja wdrożeń IPv6 w Polsce i na świecie wygląda coraz lepiej, choć nie jest zadowalająca. W październiku 2011 r. 263 z 294 głównych internetowych domen TLD (Top Level Domain) wspierało IPv6. Ze wszystkich sieci znajdujących się w tablicach trasowania BGP, ok. 12% wspierało protokół IPv6.

IPv6 a sprawa polska

Mechanizm CGN DS-Lite jako sposób wdrożenia IPv6

Od 2011 r. wszystkie najważniejsze systemy operacyjne wykorzystywane w osobistych komputerach oraz systemach serwerowych mają wsparcie dla IPv6. Microsoft Windows obsługuje IPv6 od Windows 2000. Mac OS, Linux 2.6, FreeBSD, Solaris również mają zaimplementowane mechanizmy IPv6, pozwalające na wykorzystanie protokołu w wersjach produkcyjnych.

Właściwie wydaje się, że wszystko jest gotowe na masową adopcję protokołu IPv6 w sieciach. Większa część operatorów jednak przymierza się do tego zadania z pewnymi oporami. Jak wskazują statystyki, stosowanie nowszego protokołu nie przekracza 1% łącznej liczby wykorzystywanych adresów IPv4/IPv6.

Próbę przyspieszenia wdrożeń IPv6 u operatorów podjął Urząd Komunikacji Elektronicznej. Pierwsze próby zmierzenia się z tematem skutkowały podjęciem debat dotyczących problemu. Zdefiniowano m.in. terminy, które powinny zobligować operatorów i dostawców treści. Od d1 czerwca 2012 r. operatorzy powinni oferować możliwość udostępnienia użytkownikowi adresu IPv6. W przypadku usług mobilnych termin ten wyznaczono na 1 stycznia 2013 r. Chociaż UKE nie ma aktualnie prawnych możliwości wpływania na dostawców w tym zakresie, to w razie znaczących opóźnień we wdrożeniu IPv6 urząd może podjąć jednak działania regulacyjne.

Wdrożenie IPv6 u mniejszego operatora

Studium przypadku

Warto pamiętać, że nie tylko duże podmioty przygotowują się na przyjęcie IPv6. Interesującym wdrożeniem IPv6 i przykładem dla wielu mniejszych operatorów może być Winogradzka Telewizja Kablowa. Zastosowany tam model wdrożenia może posłużyć za dobry przykład, pokazujący poszczególne etapy wdrażania protokołu IPv6 w każdej sieci.

Pierwszym etapem w WTK było zapewnienie łączności z zasobami IPv6 dostępnymi w internecie. Kolejnym - zagwarantowanie komunikacji między urządzeniami sieciowymi w warstwie dystrybucyjnej oraz dostępowej sieci. Należało także przystosować usługi sieciowe do pracy z wykorzystaniem IPv6. Końcowym etapem wdrożenia było skonfigurowanie dostępu IPv6 dla użytkowników sieci.

Wdrożenie przeprowadzono, stosując model DualStack. Urządzenia końcowe mają jednocześnie dwa adresy IP (w wersjach 4 i 6). Obie adresacje działają równolegle, ale niezależnie od siebie. Komunikacja w szkielecie sieci została oparta na protokole OSPFv3. Konieczne okazało się dostosowanie usług DHCP, DNS oraz mechanizmów bezpieczeństwa do pracy z IPv6.

Uczestniczący we wdrożeniu Borys Owczarzak - specjalista rozwoju i utrzymania sieci teleinformatycznych w firmie Wachowiak & Syn s.c. - zwraca uwagę, że największym wyzwaniem była konfiguracja dostępu IPv6 dla użytkowników w aspekcie bezpieczeństwa transmisji oraz kontroli wykorzystywanej adresacji IP.

Najważniejszym elementem było zabezpieczenie się przed typowymi atakami, takimi jak ND Spoofing, IP Spoofing, DHCP Spoofing. O ile zabezpieczenia dla wersji czwartej protokołu są powszechnie dostępne wśród wielu producentów urządzeń sieciowych, o tyle dla wersji szóstej brak takich mechanizmów. Obronę przed atakami zrealizowano za pomocą dostępnych sprzętowych list kontroli dostępu (hardware access control list) oraz mechanizmów warstwy L2, takich jak: "port security" oraz "private vlan".

Zgodnie z przepisami "Prawa telekomunikacyjnego", każdy przedsiębiorca telekomunikacyjny musi magazynować informacje dotyczące połączeń użytkowników. Identyfikacja użytkownika możliwa jest w przypadku, gdy operator zna adresy IP swoich klientów. Dostępny w wersji 6. protokołu internetowego tryb autokonfiguracji interfejsów sieciowych działa w ten sposób, że brama domyślna wysyła informację do hostów o dostępnym prefiksie (pierwsze 64 bity adresu IP), zaś hosty same generują adres IP (ostatnie 64 bitów). Operatorowi zatem bardzo trudno dojść, który użytkownik, jaki ma adres IP w danej chwili (aczkolwiek nie jest to niemożliwe). Rozwiązaniem jest protokół DHCPv6. Serwer, który przydziela adres IP hostowi, zapisuje w bazie: jaki adres, komu i kiedy został przypisany. Niestety, niektóre systemy operacyjne, mimo otrzymania adresu IP z serwera DHCP, tworzą w trybie autokonfiguracji dodatkowy adres IP i to za jego pomocą komunikują się z "resztą świata". Aby definitywnie wyłączyć możliwość autokonfiguracji, ustawiono flagę "Autonomous" w wiadomości Router Advertisement na "0". Umożliwiło to korzystanie z usług.

Artykuł opublikowano w numerze 04/2012 Networlda


TOP 200