Funkcjonalność

Jedną z głównych zalet oprogramowania FreeNAS jest obsługa systemu plików ZFS (Zettabyte File System). Stanowi on otwarte rozwinięcie systemu plików pierwotnie opracowanego dla platformy Solaris. Obecne wydanie obsługuje wersję 28 tego systemu plików.

ZFS zawiera w sobie mechanizm RAID-Z. Zwykły RAID-Z przechowuje jeden blok parzystości jak RAID-5, wersja RAID-Z2 przechowuje dwa takie bloki, analogicznie do RAID-6. System plików ZFS oferuje całkowitą integralność danych dzięki zastosowaniu hierarchicznego mechanizmu sum kontrolnych, eliminującego zjawisko cichego uszkodzenia danych, które może być niewykrywalne w innych systemach plików.

Zobacz również:

• System MS-DOS wrócił po latach w postaci open source
• Google udostępnia AI Gemma dla developerów
• Open source to napęd dla innowacji

W każdej chwili można zrobić obraz (snapshot) systemu plików, której uruchomienie można inicjować ręcznie lub automatycznie. W razie awarii lub usunięcia danych można przywrócić stan systemu plików za pomocą wbudowanych narzędzi.

Kopie ZFS to znacznie więcej niż lokalne backupy - mogą być wykorzystane także do tworzenia zdalnych backupów. Replikacja obrazów systemu plików do zewnętrznego systemu plików na innej maszynie z FreeNAS-em pozwala na stworzenie kompletnego duplikatu danych. Co ważne, przesyłane są jedynie inkrementacje danych. Takie rozwiązanie jest wydajnym zabezpieczeniem na wypadek uszkodzenia lub nawet katastrofy w jednej z lokalizacji.

Od wersji 8.3 wprowadzono do systemu obsługę mechanizmów deduplikacji danych wraz z wprowadzeniem wsparcia dla ZFS 28. Deduplikacja pomaga zoptymalizować wykorzystanie przestrzeni dyskowej poprzez eliminację nadmiarowych kopii tych samych danych, a w rezultacie znacznie obniża koszty pamięci masowej.

Zasada działania jest prosta - gdy system wykryje w momencie próby zapisu bloku danych, że na woluminie znajduje się już identyczny blok, tworzy tylko wskaźnik do istniejącego, pomijając nowe dane. W przypadku zastosowań związanych z kopiami zapasowymi, można zaoszczędzić dzięki deduplikacji do 90% miejsca.

Rozwiązanie FreeNAS jest wykorzystywane także w wielu komercyjnych produktach NAS, m.in. w HP Microserver. Obsługa systemu odbywa się poprzez interfejs webowy lub poprzez linię komend. System wspiera takie formaty jak: SMB/CIFS (Windows), AFP (Apple/Mac), NFS (Unix/Linux), FTP, TFTP, RSYNC, Unison, iSCSI UpnP.

Obsługa

Jak wspomniano, z poziomu systemu plików można dokonać wszystkich czynności administracyjnych. Okienkowy interfejs jest czytelny i przejrzysty. Konsola tekstowa jest dostępna także z poziomu interfejsu webowego. Praktyka pokazuje, że dostęp do linii komend czasem się jednak przydaje, choćby wtedy, gdy chcesz zainstalować dodatkowy pakiet - np. z popularnym menedżerem plików - albo bardziej elastycznie zdefiniować operacje cykliczne lub replikację poprzez protokół scp.

W panelu dokonasz wszelkich czynności związanych z dodawaniem i edycją kont użytkowników. Konta, tak jak w każdym systemie uniksowym, mogą przynależeć do grup. Wśród ustawień systemowych można zdefiniować cyklicznie wykonywane operacje CRON za pomocą przejrzystego okna, a także ustawić adresy serwerów NTP do synchronizacji czasu. Dostępne jest także okno do definiowania zadań Rsync. Pozwala to zdefiniować replikację danych z i na zewnętrzną maszynę.