Od samego początku, gdy pierwsze rozwiązania FSO pojawiły się w laboratoriach, ważne było prawidłowe użycie systemu i niebezpieczeństwo związane z laserami. Należy zwrócić uwagę na ochronę oczu przed wiązką świetlną oraz użyte wysokie napięcie.

Zastosowania łączy optycznych

Typowe sposoby użycia FSO to:

• połączenia punkt-punkt z prędkością do kilku Gb/s w obrębie miasta;
• transmisja danych przecinająca ulicę w miejscach, gdzie nie ma możliwości użycia światłowodu;
• szybki dostęp do sieci światłowodowych;
• wydajne łącza dla czasowych instalacji;
• łącza redundantne dla technologii radiowych;
• alternatywa dla radiowych technologii bezprzewodowych;
• redundancja dla połączeń światłowodowych.

Warto zwrócić uwagę na mechanizmy bezpieczeństwa stosowane w tego typu połączeniach. Ze względu na wąską wiązkę i wysokie umieszczenie urządzeń, podsłuchanie lub zakłócenie transmisji jest praktycznie niemożliwe. Teoretycznie możliwe jest umieszczenie na linii widoczności urządzenia, które przechwyci transmisję. Podobnie czysto teoretycznie możliwe jest zakłócenie sygnału przez przecięcie linii widoczności. Producenci stosują jednak własne rozwiązania pozwalające na wyłączenie transmisji w przypadku wykrycia nieznanego zachowania. Dodatkowe bezpieczeństwo zapewnia szyfrowanie transmisji przy użyciu powszechnie dostępnych standardów.

Pomimo tych zalet czynniki zarówno ekonomiczne, jak i techniczne dyskwalifikują technologię w wielu zastosowaniach, obejmujących przede wszystkim:

• aplikacje o niskiej przepustowości, gdzie łącza T1/E1 lub technologie Wi-Fi są bardziej odpowiednie, choć nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie FSO;
• dalekie dystanse powyżej 6 km;
• zmienne ukształtowanie terenu - FSO wymaga statycznej i stabilnej linii widoczności;
• niski budżet.

Rynek, ceny, wdrożenia

Rynek FSO stał się bardziej aktywny w ostatnich latach, ponieważ technologia jest bardzo łatwa do wdrożenia i coraz tańsza. Głównymi graczami na rynku optolinii są: AirFiber, TeraBeam, Lightpointe, które posiadają unikalne linie produktowe, połączone z modelem sprzedaży i usługami serwisowymi. Warto wyróżnić także: Airlinx, AOptix Technologies, Cablefree Solutions, Canon USA, Celerica, Dominion Laserbeam, fSONA, Holoplex Technologies, Infrared Technologies America, IRLan Ltd., LaserBit, MRV, Optel, OpticalAccess, OpticalCrossing, PAV Data Systems, Plaintree Systems.

Na polskim rynku niewiele firm zajmuje się wdrożeniami łączy optycznych. Wśród nich obecni są główni producenci, m.in.: MRV (dystrybutor POLIXEL SA), Lightpointe (dystrybutor SKK), LaserBit (Optonet, Cyberbajt), Plaintree Systems (Teleoptics). Liczba wdrożeń nie jest porażająca, ale z pewnością coraz niższe ceny rozwiązań FSO spowodują wzrost sprzedaży.

We wczesnych latach 90. ceny systemów FSO były bardzo wysokie - ok. 300 tys. USD. W 1999 r. średnie ceny sprzętu osiągnęły 50 tys. USD, a obecnie koszt kompletnego łącza Free Space Optics, przesyłającego dane z prędkością 100 Mb/s na odległość 200 m, kształtuje się na poziomie 2,5 - 3 tys. USD. To wyjściowy poziom cen dla optolinii. Zestaw pozwalający na transmisję

1000 Mb/s to już koszt 30 - 40 tys. USD. Ostateczne koszty zależą od zasięgu pracy danego łącza oraz użytej technologii transmisji po stronie łącza kablowego (ATM, G703, Ethernet 10/100/1000). Nie są to inwestycje konkurencyjne dla popularnych i tańszych rozwiązań "ostatniej mili", zdominowanych przez tanie technologie xDSL oraz szerokopasmowe systemy radiowe. Jednak w pewnych zastosowaniach łącza FSO mogą okazać się najlepsze.

Czołowi producenci mogą pochwalić się kilkoma tysiącami wdrożeń bezprzewodowych łączy optycznych. Wśród ciekawych aplikacji warto wyróżnić instalację zastosowaną na olimpiadzie Ateny 2004 w Grecji. Łącze FSO zostało wykorzystane jako szkielet łączący stadion olimpijski z biurami. Innym ciekawym wdrożeniem jest instalacja dla BBC na Big Benie w Londynie. W tym wdrożeniu wykorzystano optolinię do przesłania dźwięku zegara z wieży do studia BBC. Coraz większe problemy z wykorzystaniem fal radiowych powodują, że łącza FSO zadomowiły się także na styku połączeń stacji bazowych usługodawców 2G i 3G.

Podsumowanie

Łącza FSO znane są już od kilkudziesięciu lat, ale dopiero w ostatnich latach trafiły do komercyjnych sieci transmisji danych. Zalety technologii są niepodważalne - szybka, względnie tania, niewymagająca zezwoleń na korzystanie z pasma. Wady są najczęściej niwelowane przez coraz doskonalsze systemy śledzenia i stabilizacji FSO. Łącza laserowe wydają się idealnym rozwiązaniem nie tylko dla sieci szkieletowych, ale i dostępu "ostatniej mili". Wysoka przepustowość i brak interferencji to cechy, które mogą pozwolić na szybki rozwój tej technologii u operatorów. Bezprzewodowe optyczne produkty są idealne dla przemysłu i operatorów szukających szybkich połączeń punkt-punkt na dystansach do 6 km, biorąc poprawkę na warunki klimatyczne w danym środowisku.