Języki skryptowe popularne dzięki społeczności open source

Języki skryptowe, zwane również czasami językami dynamicznymi, stają się ostatnio bardzo modne, częściowo z tego powodu, iż umożliwiają projektantom efektywniejsze kodowanie. Wynika to z podejścia, które zakłada wykonanie większości pracy po stronie kompilatora i środowiska runtime, w uzupełnieniu specjalnych skrótów dla często wykonywanych akcji.

Jest też inna przyczyna popularności języków skryptowych, takich jak Perl, PHP, Python. Są one niemal uniwersalnym typem open source. W wielu dziedzinach różnica pomiędzy "otwartym" a "zamkniętym" może nie być istotna, ale jest krytyczna dla języków skryptowych. Nie wynika to jednak ze sprawności usuwania niedoróbek w ramach open source, ale raczej z możliwości utworzenia społeczności, tj. grupy użytkowników, którzy aktywnie wykorzystują i promują te języki.

Spektakularnym przykładem znaczenia etykietki "open source" może być los dwóch języków skryptowych, które pojawiły się mniej więcej w tym samym czasie: Ruby i NetRexx. Ten ostatni został zaprojektowany przez IBM w oparciu o narzędzie skriptingu dla mainframe o nazwie Rexx. NetRexx pracuje w sposób interpretacyjny lub może być skompilowany na kod bajtowy Javy. Język jest wydajny i łatwy do opanowania. Ponieważ może być kompilowany do kodu bajtowego Java, wszystkie biblioteki Java mogą być dostępne z programu NetRexx. Dodatkowo trzeba wymienić korzyści wydajnościowe związane z zastosowaniem Java Virtual Machine.

Ruby natomiast jest językiem czysto interpretacyjnym, niezwiązanym z żadną maszyną wirtualną, i dlatego pracuje wolniej. Sam język można uznać za elegancki, ale większość jego zalet wynika z używania nieintuicyjnych elementów składniowych wywodzących się częściowo ze składni Perl. Oba języki, Ruby i NetRexx, mają też bardzo ważną, inną zaletę: są dostępne bezpłatnie.

Tak więc można zadać z pozoru proste pytanie, który z tych dwóch języków jest bardziej popularny: elegancki NetRexx, czy mniej intuicyjny i dużo wolniejszy Ruby? Wbrew temu, czego można się spodziewać, Ruby przeżywa dni świetności, a NetRexx jest prawie w zaniku.

Wydaje się, że zasadniczym powodem takiej sytuacji jest to, że Ruby jest językiem open source, a NetRexx nie. W rezultacie Ruby miał zdolność skupienia wokół siebie dużej społeczności projektantów, a NetRexx (mimo zaawansowania) nie zdobył większej rzeszy zwolenników.

Sama etykietka "open source" nie gwarantuje jeszcze sukcesu - można znaleźć przykłady języków open source, którym się nie powiodło. Ale chociaż otwartość nie jest warunkiem dostatecznym, to jednak wydaje się koniecznym.

Więcej opcji dla systemów wymiany wiadomości dla przedsiębiorstw

Narzędzia open source i poczta elektroniczna mają długą wspólną historię. Serwery pocztowe, takie jak Exim, Postfix i Sendmail, cieszą się dużym powodzeniem, nie mówiąc o równie bogatym asortymencie klientów pocztowych open source - od Mozilla Thunderbird po Pine. Jednak poczta elektroniczna to nie cały system wymiany wiadomości w przedsiębiorstwie. W przypadku zaawansowanych mechanizmów, takich jak kalendarze grupowe, wspólne książki adresowe i komunikatory, przedsiębiorstwa zazwyczaj wybierały jedną z dwóch opcji: IBM Lotus Notes lub Microsoft Exchange.

To jednak powoli zaczyna się zmieniać. Chociaż ta wielka dwójka, w obszarze systemów messagingu dla przedsiębiorstw, będzie prawdopodobnie dominować w dającej się przewidzieć przyszłości, pojawiło się już kilka atrakcyjnych alternatyw, szczególnie w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw. Nie jest też zaskoczeniem, że wiele z obiecujących nowości pochodzi ze świata open source.

Prawdopodobnie najbardziej ambitny projekt, Open-Xchange, odtwarza w pakiecie open source funkcjonalność tradycyjnych serwerów pracy grupowej. Open-Xchange integruje różnorodne narzędzia open source - włączając w to m.in. serwer webowy Apache, motor serwletu Java Tomcat i bazę danych PostgreSQL - oferując pełną pocztę elektroniczną, terminarze i możliwości współpracy za pośrednictwem przeglądarkowego interfejsu użytkownika. Komercyjne dodatki pozwalają na współdziałanie Open-Xchange z Microsoft Outlook i palmtopami.

Również inne serwery komunikacji open source udoskonalają możliwość współdziałania. Zimbra wykorzystuje np. technologię AJAX (Asynchronous JacaScript and XML) do integrowania wiadomości z zewnętrznymi źródłami danych. Co więcej Zimbra została zaprojektowana od podstaw jako współdziałający system komponentów, z których wiele jest eksponowanych jako web services. Projektanci niezależni mogą podłączać się do API tych komponentów w celu uzyskania bezpośredniego dostępu do terminarza, książki adresowej i poczty Zimbra.

Ponieważ Zimbra jest produktem open source, projektanci nie muszą borykać się z firmowymi pułapkami. Mogą oni wziąć od razu właściwy kod i zintegrować go bezpośrednio ze swoim oprogramowaniem. Systemy wymiany wiadomości open source także nie narzucają żadnych dziedziczonych interfejsów komunikacyjnych. W miejsce firmowych protokołów Microsoft Exchange, Open-Xchange i Zimbra wykorzystują zalety otwartych zestawów standardów, takich jak WebDAV, LDAP, iCal czy HTTP.

Znaczenie tego otwartego podejścia do systemów wymiany wiadomości jest nie do przecenienia. Ponieważ firmy w coraz szerszym zakresie polegają na poczcie elektronicznej jako istotnym narzędziu biznesowym, krytyczne dane przedsiębiorstw przechowywane są również na serwerach pocztowych. Kiedy taki serwer opiera się na oprogramowaniu firmowym, przedsiębiorstwa są zdane na łaskę pojedynczego dostawcy w zakresie zgrania takich elementów, jak: pamięci poczty elektronicznej, odzyskiwanie, przeszukiwanie, archiwizacja, składowanie, integracja i zarządzanie. Systemy wymiany wiadomości oparte na otwartych protokołach i otwartym kodzie dają użytkownikom gwarancję, że będą oni mieli możliwość dostępu do swoich danych, kiedy tylko będą tego potrzebować.

Co więcej, aktywna społeczność projektantów w coraz większym zakresie będzie umożliwiać tym systemom konkurowanie z firmowymi, nie tylko w zakresie ceny i dostępności, ale także z uwagi na cechy jakimi dysponują.