Systemy usługowe telekomunikacji mobilnej
- Michał Sewera,
- 01.04.2003
Przedstawiony system zapewnia stosunkowo dużą elastyczność i jest systemem ogólnego przeznaczenia. Nie uwzględniono tu specyfiki konkretnych aplikacji - bardziej istotne są funkcjonalność oraz wydajne mechanizmy zarządzania.
Warto jednak zastanowić się nad specyfiką większości współczesnych aplikacji, jakie można tu zaimplementować. Oczywiście można wyróżnić wiele grup aplikacji związanych z lokalizacją, m-commerce, prezentacją danych itp. Ich cechą wspólną jest stosunkowo niewielkie zapotrzebowanie na pasmo. Jednak dziś największe zainteresowanie budzą multimedia. Obraz i dźwięk przy odpowiednio prostej i czytelnej nawigacji są środkami najbardziej pożądanymi. Niestety, za luksus trzeba płacić, a w tym wypadku płacimy zapotrzebowaniem aplikacji multimedialnych na pasmo - w tej grupie aplikacji jest ono znacznie większe niż w pozostałych. W wypadku sieci stacjonarnych problem ostatniej mili, związany z przepustowością w segmencie dostępowym, jest rozwiązywany przez wdrożenie wielu nowych technologii, takich jak ADSL. Znacznie gorzej jest w wypadku transmisji bezprzewodowej - tu zasoby są bardzo ograniczone. Problemem jest dostępne pasmo częstotliwości, które w znaczny sposób ogranicza możliwości aplikacji multimedialnych, zwłaszcza jeśli uwzględnić korzystanie z systemu przez wielu użytkowników. Dostępny dziś GPRS w praktyce oferuje kilkanaście kb/s. W systemach 3G oferowana teoretyczna przepustowość jest znacznie większa i z punktu widzenia aplikacji multimedialnych wystarczająca, niemniej jednak przy uwzględnieniu praktycznych wdrożeń oraz obciążenia systemu przez wielu użytkowników wciąż wąskim gardłem jest radio. Tak czy inaczej, dynamiczna optymalizacja wykorzystania zasobów sieciowych jest tu nieodzownym elementem i w praktyce systemy dystrybucji multimediów do sieci mobilnych wymagają uwzględnienia właśnie takiej optymalizacji.
Rys. 5. Aplikacje multimedialne - wymagania na przepustowość i pamięć
Rys. 6. Łańcuch dystrubucji multimediów
Bloki zaznaczone kolorem zielonym oznaczają funkcje, które mogą być realizowane przez operatora lub zewnętrzne firmy (dostawców usług i treści). Bloki zaznaczone szarym kolorem oznaczają funkcje przypisane operatorowi. Kolor niebieski oznacza funkcjonalność związaną z nowymi technologiami.
Kluczowym modułem platformy IMS jest Interactive Media Server, który należy do zasobów operatora. W typowym scenariuszu użytkownik, korzystając z przeglądarki internetowej, znajduje łącze do odpowiednich, interesujących go multimediów. Jeśli dostawca usług, który jest właścicielem zasobów związanych z tym łączem, ma podpisaną umowę z operatorem, to żądanie dostępu użytkownika jest automatycznie przekierowywane do serwera IMS. Jeśli serwer nie dysponuje kopią pliku, jest ona automatycznie tworzona. Serwer platformy IMS optymalizuje wykorzystanie zasobów w zależności od aktualnego obciążenia poszczególnych segmentów sieci. Funkcjonalność związana z optymalizacją jest zaszyta w tzw. węźle integracji sieciowej (network integration node). Optymalizacja ma na celu utworzenie maksymalnej liczby równoległych sesji przy uwzględnieniu konieczności współdzielenia zasobów radiowych.