Strategia informatyzacji banku

Właściwe zastosowanie technologii informacyjnej to krytyczny warunek dla efektywnego funkcjonowania banku.

Istotną rzeczą jest umiejętność zharmonizowania potrzeb informacyjnych z możliwościami technologicznymi. To oczywiście zmusza banki do określenia długoterminowej wizji swego działania informatycznego, uwzględniającej w szczególności warunki brzegowe, przepływ informacji i cele. Sformułowanie strategii rozwoju zaopatrywania w informacje i informatyzacji banku jest głównym zadaniem kierownictwa. Informatyzacja banku to przede wszystkim organizacja przepływu informacji od klienta do kierownictwa banku i z powrotem. Rezultatem strategii jest koncepcja zaopatrywania zainteresowanych podmiotów w informacje oraz ostateczne określenie:

• ogólnych celów przepływu informacji
• zadań krótko- i długoterminowych realizowanych w ramach informatyzacji banku
• ograniczeń i warunków brzegowych rozwoju pożądanego zaopatrywania w informacje
• obszarów działania banku, którym należy dostarczać informacje jako pierwszym.
• zasad i sposobów przeprowadzania zmian w przepływie informacji.

Tylko strategiczne podejście do przepływu informacji, a co za tym idzie do automatyzacji obsługi klientów, usprawnia zarządzanie bankiem oraz możliwości komunikowania się zarówno w obrębie banku, jak i ze światem zewnętrznym. Takie podejście pozwoli na selekcję i ustalenie priorytetów komputeryzacji banku, a w efekcie wybór i wdrożenie optymalnego dla banku systemu informatycznego.

Tak więc przystępując do informatyzowania banku należy w pierwszej kolejności ustalić strategię informacji banku.

Ustalenie związków pomiędzy strategią funkcjonowania i rozwoju banku, strategią informacji i rozwoju technologii informatycznej (strategią informatyczną), stanowi najważniejsze zadanie etapu zwanego planowaniem lub tworzeniem strategii informatyzacji banku. Etap ten jest środkiem pomocniczym do określenia ostatecznej polityki banku w kwestii zaopatrywania w informacje i automatyzacji operacji bankowych, definiowania przyszłej architektury banku zawierającej wdrożony już system oraz ustalenia planu realizacji, czyli organizacji wdrożenia informatycznego systemu bankowego.

W rezultacie tego etapu powinna zostać zdefiniowana struktura informacyjna stanowiąca stabilny punkt wyjścia do wyboru systemu i jego wdrożenia w banku.

W ramach realizacji ww. etapu, po dokonaniu analizy polityki banku i wymagań informacyjnych postawionych przez kierownictwo, winien być opracowany w banku plan zaopatrywania w informacje, zawierający opis relacji pomiędzy poszczególnymi elementami gospodarowania zasobami informacji (sieć przepływu informacji, warunki brzegowe, cele, algorytmy powiązań, relacje pomiędzy zbiorami informacji - bazami danych).

Na podstawie tego planu winny być stworzone 4 warstwy strategii informatycznej banku:

(a) Warstwa informacji. Definiuje ona podstawowe funkcje banku oraz związane z nimi jednostki (komórki) organizacyjne. W wyniku uszczegółowienia tworzony jest model (sieć) przepływu informacji w banku. Ta warstwa umożliwia ustalenie priorytetów rozwoju dla poszczególnych działów (sfer) działania banku.

(b) Warstwa systemu. Globalny obraz systemów informatycznych oraz baz danych, które muszą być zbudowane w celu sprostania potrzebom informacyjnym (patrz punkt a). Stanowić może ona w przyszłości podstawę do analiz i rozwoju wzajemnie współzależnych systemów i baz danych (jest to bardzo ważne przy przyszłościowym rozwoju i modyfikacji systemu).

(c) Warstwa techniczna. Określa pożądane warunki techniczne dla wspierania warstw informacji oraz tworzy bazę dla alternatywnych rozwiązań i wprowadzania nowych technologii, a także służy przy decydowaniu o zakupie sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń telekomunikacyjnych. Warstwa ta powstaje w oparciu o warstwę systemu i na podstawie analizy dotychczasowej bazy technicznej (komputerowej) istniejącej w banku.

(d) Warstwa organizacji. Stanowi ona podstawę dla zbudowania nowej organizacji banku i struktury zarządzania z uwzględnieniem wszystkich trzech poprzednich architektur. Szczególnie należy w niej uwzględnić podział zadań pomiędzy użytkowników a specjalistów informatyków oraz rolę kierownictwa w procesie przepływu informacji, komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Zwraca się uwagę na niezwykle ważne uwzględnienie w organizacji banku roli klientów i nadrzędności jakości ich obsługi.

Mając ustalone cztery ww. warstwy można przystąpić do ostatecznego określenia projektu (sposobu i zasad) informatyzacji banku. Samo tworzenie projektu strategii informatyzacji banku winno przebiegać w następujących fazach:

• projekt wstępny
• analiza istniejących planów, strategii i linii kierowniczych
• ustalenie wymogów banku w stosunku do przepływu informacji
• określenie czterech wymienionych warstw
• ostateczne ustalenie strategii informatyzacji banku oraz planów działania (czas przebiegu tego procesu szacuje się na 4-8 miesięcy w zależności od możliwości kadrowych banku).

Następnym etapem działania jest ustalenie pełnej, ostatecznej struktury informacyjnej banku, której podstawowym składnikiem jest (o czym powiedziano wcześniej) strategia informatyzacji. Dopiero w tym momencie można przystąpić do wyboru komputerowego systemu bankowego oraz określenia przygotowania organizacyjnego jego wdrożenia w banku. Główne zasady selekcji systemu stanowią oczywiście osobne zagadnienie. Wcześniej czy później, kierownictwo banku zetknie się z problemem kto ma opracowywać strategię komputeryzacji i jaka powinna być w tym rola firm konsultingowych i wdrożeniowych.

Materiały "Strategia informatyzacji banku", "Kryteria doboru systemu bankowego" oraz "Współczesne trendy w informatyce bankowej" opracowali: Zbigniew Dziarnowski, Elżbieta Kopycka, Anna Łącka i Władysława Strzelecka. Autorzy są pracownikami dużych polskich banków, mieszkają w Warszawie.