Polityka i biznes
- Aleksander Łobas,
- 09.06.2003
Rozwojowi sektora teleinformatycznego na Ukrainie najbardziej potrzebna jest stabilizacja polityczna i ekonomiczna. W roku 2002 rósł on prawie dwukrotnie szybciej niż reszta gospodarki. Udało się to, pomimo ograniczeń formalnoprawnych nakładanych przez rząd i Radę Najwyższą Ukrainy.
Rozwojowi sektora teleinformatycznego na Ukrainie najbardziej potrzebna jest stabilizacja polityczna i ekonomiczna. W roku 2002 rósł on prawie dwukrotnie szybciej niż reszta gospodarki. Udało się to, pomimo ograniczeń formalnoprawnych nakładanych przez rząd i Radę Najwyższą Ukrainy.
Badacze chcący oszacować wartość rynku IT stają przed poważnym problemem. Wiele firm nie udostępnia danych na temat osiągniętych przychodów. W związku z tym ewentualne analizy siłą rzeczy opierają się na szacunkach i ogólnych statystykach. Inkom, największy ukraiński integrator, szacuje wielkość rynku IT w 2002 r. na ok. 500 mln USD. W ocenie drugiego pod względem wielkości integratora i dystrybutora sprzętu Kvazar Mikro miał on wartość 740-750 mln USD.
Z zagranicy
Największe ukraińskie firmy informatyczne (kolejność alfabetyczna)
Duża dynamika rynku sprawia, że Ukraina nie może być dłużej lekceważona. Lokalne oddziały zagranicznych koncernów odnotowują imponujące wzrosty. Tylko w ostatnim roku sprzedaż Intela wzrosła o 30%, a Sun Microsystems przez ostatnie trzy lata potroił swoje przychody. Absolutnym liderem, jeśli chodzi o wzrost przychodów, jest Microsoft, którego sprzedaż wzrosła w 2002 r. o 327% i osiągnęła 20 mln USD. Duży wpływ miały na to kontrakty rządowe m.in. z Ministerstwem Finansów.
Na rynku ukraińskim tradycyjnie mocną pozycję ma kilka światowych koncernów, m.in. HP, a w zakresie peryferii - Canon, Samsung, LG Electronics. Mimo dynamicznych wzrostów, wciąż niezbyt widoczna jest obecność takich firm, jak IBM, Dell, Sun Microsytems, Philips czy Xerox.
Przewagi miejscowych
Konkurencja pomiędzy dostawcami lokalnymi a firmami międzynarodowymi rozgrywa się przede wszystkim w segmentach sprzętu komputerowego, usług integracyjnych, systemów wspomagających zarządzanie oraz telekomunikacji.
Lokalni dostawcy przeważają w segmencie dystrybucji stacji roboczych. Sprzedaż markowych produktów pozostała daleko w tyle za tańszymi modelami lokalnymi (70% sprzedaży). Najwięksi dostawcy PC to Kvazar-Micro, MKS, E.verest, K-Trade i AMI. Dla niektórych z nich Ukraina powoli staje się zbyt ciasna. Kvazar Micro otworzył biura m.in. w Rosji, Czechach, Jugosławii, na Węgrzech i Łotwie. Inne, tak jak MKS czy AMI, skupiają się na utrzymaniu przewagi na rynku lokalnym.
Szansa dla twórców narzędzi
Duża konkurencja panuje na rynku rozwiązań dla małych i średnich przedsiębiorstw. Najpopularniejsze zagraniczne rozwiązania to m.in. Scala i SunSystems. Tu jednak silna jest konkurencja lokalnych ukraińskich i rosyjskich dostawców, takich jak Galaktika, IDM, Softline, KomPAS. Rynek najprostszych rozwiązań niemal zmonopolizowała rosyjska spółka 1C, oprócz której liczą się jedynie systemy firm Parus, Galaktika i TFPK.
Teleproblemy
Rynek telekomunikacyjny jest szacowany przez ukraiński urząd statystyczny na 500 mln USD. Mimo dokonanej w 2000 r. liberalizacji rynku, przynajmniej w sektorze połączeń stacjonarnych jest on wciąż bardzo zmonopolizowany. Najbardziej dochodowy segment połączeń międzymiastowych i międzynarodowych został zdominowany przez dwóch operatorów: Ukrtelecom i Utel. Mają oni - wg różnych szacunków - od 90 do 95% udziałów w tej części rynku.
Ukrtelecom, narodowy operator, prywatyzowany bezskutecznie od 1997 r., jest największą firmą telekomunikacyjną na rynku - zatrudnia 130 tys. pracowników i ma 8-10 mln abonentów. Drugi z dominujących operatorów Utel to założona w 1992 r. spółka z udziałem Ukrtelecom, AT&T, Deutsche Telekom i KPN.
Jedną czwartą wartości rynku telekomunikacyjnego stanowią usługi mobilne. Działa tam pięciu operatorów komórkowych: UMC, Kyivstar GSM, Golden Telecom, WellCom i DCC. Naprawdę liczą się jednak tylko dwaj pierwsi, których abonenci stanowią ponad 90% rynku. W 2002 r. liczba użytkowników telefonów komórkowych wzrosła o 65%. Jest ich jednak jak na tak duży kraj jak Ukraina niewielu, bo zaledwie 4 mln. Rynek usług telefonii stacjonarnej rozwijał się o połowę wolniej, ale i tak osiągnął 32-proc. wzrost.
Aleksander Łobas jest redaktorem naczelnym Computerworld Ukraina