Łatwiej i skuteczniej płaćmy podatki

  • Andrzej Gontarz,

Podatnik, który dostaje gotowy, wypełniony przez urząd formularz, ma mniejszą skłonność do manipulacji i nadużyć. Widzi, jak wieloma informacjami o nim dysponują organy administracji podatkowej i jest świadom, że wszelkie zaniechania, próby zafałszowania faktycznego obrazu sytuacji czy składane w konkretnych sprawach wyjaśnienia bardzo łatwo można poddać sprawdzeniu i weryfikacji. To mobilizuje podatników, jak również i płatników, do bardziej rygorystycznego przestrzegania ciążącego na nich obowiązku podatkowego. Urzędy mogą dzięki temu liczyć na większą systematyczność i stabilność wpływów podatkowych. Oczywiście, z drugiej strony, muszą być zachowane zasady przejrzystości działania urzędów skarbowych, zapewnione możliwości weryfikacji i kontroli poczynań urzędników przez obywateli.

Państwo, które dysponuje spójnym, zintegrowanym systemem informacji o podatkach może precyzyjniej przewidywać wpływy do budżetu w poszczególnych okresach roku podatkowego i w poszczególnych regionach kraju. To pozwala lepiej planować działania organów administracji państwowej i efektywniej dysponować środkami publicznymi na realizację zadań, będących w gestii organów państwa. Jeżeli dzisiaj w Polsce mamy kilkadziesiąt różnych rodzajów podatków, to zebranie informacji o nich w jednym miejscu daje rządowi i poszczególnym jego agendom niesłychane możliwości dokładnego, dostosowanego do istniejących potrzeb i możliwości, alokowania środków publicznych i bieżącej niemalże kontroli nad skutecznością ich wykorzystania. Takie rozwiązanie pozwoliłoby również na zapewnienie większej przejrzystości działania organów państwa i instytucji administracji państwowej.

Także samorządy lokalne, które dostaną dokładną prognozę, na jakie wpływy z tytułu podatków mogą w danym okresie liczyć, będą mogły lepiej i efektywniej realizować swoje zadania. Co więcej, prognozowanie może być robione niemalże stale, w określonych, niedużych odstępach czasu, a nie tylko raz na rok. Wtedy informacja o rzeczywistych wpływach, korygowana w oparciu o aktualny stan, będzie jeszcze dokładniejsza. Wykorzystanie narzędzi analitycznych do obróbki informacji zgromadzonych w systemie podatkowym może służyć także robieniu różnych, bardzo przydatnych w procesie zarządzania państwem czy gminą symulacji, prawdopodobnych scenariuszy rozwoju sytuacji czy ocen skuteczności poszczególnych metod ściągania podatków. Przykładowo, można przewidzieć i policzyć o ile zmniejszą się w grudniu wpływy do budżetu państwa, gdy od nowego roku będzie obowiązywać nowa skala podatkowa - część firm będzie chciała bowiem wypłacić grudniowe pensje na początku stycznia.

Według zadań

Ściślejsza integracja systemu podatkowego z budżetem państwa pozwala myśleć o wprowadzeniu budżetu zadaniowego. Jeżeli bowiem dokładnie wiadomo kiedy i jakich wpływów można się spodziewać, to wtedy łatwiej można podejmować stosowne decyzje odnośnie wydawania będących do dyspozycji środków. I to zarówno na szczeblu centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym. "Programowanie budżetowe wymaga - co wynika z jego natury - sprawnego systemu informacji.