Archiwizacja i ochrona danych (cz.4)
- Adam Urbanek,
- 01.05.1999
Podobnie jak w klasycznych dyskach optycznych CD istnieje wiele wersji nośników i skojarzonych z nimi napędów DVD przeznaczonych do różnych zastosowań. Najbardziej popularne dyski typu DVD-ROM mają dwojakie przeznaczenie: jedne są stosowane do multimedialnego odtwarzania obrazów w urządzeniach współpracujących z komputerami klasy PC, inne do domowych projekcji filmowych za pomocą wideoodtwarzaczy klasy DVD. Dyski optyczne typu DVD-RAM są stosowane zarówno do bieżącej rejestracji danych z przepływnością 1350 kB/s, co odpowiada krotności 9x (aktualnie najwyższa pojemność według tej specyfikacji wynosi 5,2 GB na jednym nośniku), oraz jako zewnętrzne dodatkowe pamięci masowe komputerów, także do archiwizowania danych.
Porównanie właściwości nośników dyskowych w technologii CD-ROM i DVD
Szybkie pojawienie się na rynku wielu typów napędów DVD-RAM z zapisem wielokrotnym zmniejsza coraz bardziej zapotrzebowanie użytkowników na urządzenia z zapisem jednokrotnym w standardzie DVD-R (Recordable), które są najbardziej przydatne do archiwizacji danych. Wzrost popularności urządzeń DVD wynika w pierwszej kolejności z coraz większego zainteresowania użytkowników projekcją filmów w zaciszu domowym (płyty DVD-ROM), a dopiero potem z powiększania możliwości multimedialnych systemu komputerowego.
DVD kontra CD-ROM
Ubiegły rok był pierwszym rokiem sukcesu krążków DVD w Europie, sukcesu może nawet większego niż boom, jaki przeżyły rok wcześniej Stany Zjednoczone i Japonia (1997) r.), czyli kraje, w których ta multimedialna technologia pojawiła się najwcześniej. Tylko w 1998 r. konsumenci europejscy zakupili około 150 tys. odtwarzaczy płyt DVD, co prawdopodobnie wiąże się z wcześniejszym zaakceptowaniem tej formy rejestracji danych przez użytkowników w dwóch najbardziej zaawansowanych technologicznie krajach na świecie. Nie należy zapominać, że popularność urządzeń wykonanych w technologii CD-ROM jest jednak nadal bardzo duża i nie zmieni się to jeszcze przez kilka lat, gdyż liczba już zainstalowanych na świecie urządzeń CD-ROM znacznie przekracza 200 mln stacji optycznych (nie mówiąc o licznym oprogramowaniu, sięgającym dziesiątków tysięcy pozycji, i niepoliczalnej liczbie wyprodukowanych krążków CD).
Rys. 5 Udział pamięci CD i DVD w komputerach PC
Dzięki zastosowaniu podwójnego lasera stał się możliwy odczyt różnego rodzaju płyt: jedno- i wielosesyjnych, Photo CD, Video CD oraz jedno- (DVD-5, DVD-9) lub dwuwarstwowych (DVD-10, DVD-18), oraz krążków DVD-ROM. Taka uniwersalność urządzenia uwalnia użytkownika od konieczności korzystania lub instalowania dodatkowych napędów CD-ROM, przeznaczonych wyłącznie do odczytu płyt CD. Najnowsze napędy klasy DVD-ROM potrafią odczytywać krążki DVD z szybkością dochodzącą do 5,5 MB/s (DVD 4x) bądź 6,7 MB/s (DVD 5x), a płyty CD - od 3,6 MB/s (24x CD) do 5,4 MB/s (36x CD). Średni czas dostępu do gigabitowych danych waha się w granicach 135-180 ms dla płyt DVD i 95-120 ms dla krążków CD.
Wprowadzenie technologii DVD zwykle (chociaż nie zawsze) umożliwia sprzętowe miksowanie obrazu z karty VGA oraz z napędu DVD, a także odczyt płyt z filmami wideo (DVD Video) nagranych w formatach europejskich (PAL) i amerykańskich (NTSC), łącznie z obsługą standardu dźwiękowego Dolby AC-3 Surround Sound oraz Dolby Digital 5.1.
Domowe kino DVD
Do tej pory najbardziej popularnym zastosowaniem pamięci optycznych zrealizowanych w technologii DVD są napędy stacji dyskowych z dedykowanymi kartami dekodera MPEG-2. W sytuacji gdy napęd DVD jest instalowany w komputerze wyposażonym w procesor Pentium II z zegarem 300 MHz, moc obliczeniowa systemu wystarcza w zasadzie do w miarę poprawnego odtwarzania obrazu. Wielokanałowe odtwarzanie dźwięku o wysokiej jakości zwykle wymaga jednak stosowania dodatkowych kart drugiej generacji z dekoderami dźwięku (np. SoundBlaster LIVE) bądź dedykowanych kart multimedialnych.
Czytnik płyt optycznych DVD, współpracujący z kartą dekodera MPEG-2, przekształca w ten sposób komputer osobisty klasy PC w zestaw multimedialny, umożliwiając oglądanie filmów DVD jak w małym kinie domowym i oferując: nie spotykaną do tej pory jakość obrazu, przestrzenny dźwięk Dolby Digital AC-3 (opcjonalnie w zależności od dekodera), a także kilka alternatywnych kanałów językowych oraz do 17 wersji napisów tekstowych. Decydując się na zakup zestawu kinowego DVD należy jednak zawsze rozważyć dwie możliwości:
- zastosowanie sprzętowego dekodera MPEG-2, stanowiącego oddzielną kartę PCI instalowaną w komputerze przy stosunkowo niewielkich wymaganiach sprzętowych procesora (Pentium, 133 MHz);
- korzystanie z programowego dekodera, wymagającego karty graficznej ze wspomaganiem dekompresji MPEG-2 wraz z odpowiednim oprogramowaniem. Ta opcja stawia jednak znacznie większe wymagania szybkości i mocy komputera (karta grafiki AGP, Pentium II, zegar minimum 233 MHz, 64 MB pamięci RAM).
Stale rosnąca moc obliczeniowa procesorów Intela (Pentium II Katmai, Pentium III Xeon) pozwala sądzić, iż w niedalekiej przyszłości zarówno proces dekodowania obrazu zapisanego na płytach DVD-Video, jak i zapisywanie obrazów w postaci MPEG-2 nie będą przedstawiać żadnych trudności. Szybkie procesory komputerów osobistych będą wtedy mogły przejąć wszystkie funkcje niezbędne podczas domowej projekcji filmowej o wysokiej jakości, a pamięć na dyskach DVD-RAM stanie się standardowym wyposażeniem komputerów osobistych, profesjonalnych stacji roboczych i systemów archiwizacji danych.
<hr size=1 noshade>
<hr size=1 noshade>
Uniwersalne urządzenie odczytu wyposażone w interfejs standardu Enhanced - IDE (ATAPI) i bufor pamięciowy 512 kB ma średni czas dostępu odpowiednio 180 ms dla płyt DVD i 120 ms dla CD.
Do wielokrotnego nagrywania płyt w technologii DVD-RAM firma Hitachi zaprojektowała dwie wersje nagrywarek różniących się praktycznie tylko złączem interfejsowym: model GF-1000 ze złączem E-IDE i model GF-1050 z interfejsem SCSI. Nagrywarki te współpracują z wszystkimi pozostałymi formatami zapisu na płytach optycznych: DVD-R0M, DVD-RAM oraz CD-ROM, CD-R i CD-RW, z maksymalną szybkością rejestracji 1,38 MB/s.